اوتیسم یا درخودماندگی چیست؟ علائم درخودماندگی و اوتیسم خفیف ، روش های درمان این بیماری

اوتیسم را می توان اختلال در رشد معرفی نمود که با تاثیر بر روی مغز رفتار های اجتماعی و مهارت های رفتاری را تحت تاثیر قرار می دهد. این بیماری درجات مختلفی دارد و ممکن است تنها یک نقص ساده باشد که زندگی طبیعی را دچار اختلال نماید و یا ناتوانی شدیدی باشد که نیاز به مراقبت دارد.برخی از افراد مبتلا به این اختلال می توانند مهارت مختلفی از جمله مهارت در طراحی، ساخت موسیقی، حل کردن مسائل ریاضی و … را داشته باشند. بیماری اوتیسم در پسران 3 تا 4 برابر بیشتر از دختران دیده می شود. وضعیت اقتصادی، میزان تحصیلات و نوع زندگی تاثیری در بروز این بیماری ندارد.

علت اوتیسم چیست؟

علت قطعی ایجاد این بیماری در فرد هنوز مشخص نیست اما دلایل مختلفی برای بروز این بیماری بیان میشود. یکی از دلایل ذکر شده برای این بیماری مسئله ژنتیک است در واقع می تواند گفت اختلال کروموزومی و مشکلات عصبی در افراد اوتیسمی علت ایجاد این بیماری در شخص می باشد.

از دیگر عللی که برای این بیماری حدس زده میشود، شامل رژیم غذایی، تغییرات مجرای گوارش ، مسمومیت با جیوه، عدم استفاده از ویتامین ها و املاح است، همچنین ممکن است یک مادر باردار با مصرف داروهایی مثل داروهای دیابت، چاقی مفرط و مسکن ها موجب ابتلای کودک خود به سندروم گردد.

نشانه های ااین اختلال می تواند با توجه به پیشرفت بیماری و سن شخص شامل موارد مختلفی باشد همچنین این بیماری در اشخاص مختلف به شکلی متفاوت بروز می نماید.

علائم اوتیسم در کودکان

اوتیسم در کودکان می تواند مشکلات فراوانی را برای آنان در اجتماع فراهم آورد. بیشتر این کودکان در سن 1 تا 2 سالگی معمولی هستند اما به ناگهان برخی از مهارت های اجتماعی خود را از دست میدهند. ( این نشانه ها می تواند از ضعیف تا قوی در افراد مختلف متفاوت بروز نماید.)

گذران کودکی با نشانه های این بیماری می تواند مشکلات متعددی را برای فرزند شما ایجاد نماید، از مهمترین علائم اوتیسم کودکان می توانیم به این موارد اشاره کنیم:

• ناتوانی در پیشرفت
• ناتوانی یادگیری: به طور مثالی چیزی را به بچه یاد می دهید و در 10 سالگی آن را فراموش می نماید، این مورد بسیار نادر است.
• سندرم Asperger: نشانه های این سندروم شامل تداخلات اجتماعی، دقت زیاد در صحبت کردن و اشتیاق به کار های غیر معمول است.
• حساسیت به نور، صدا، مزه و لمس:  بچه های مبتلا به این عارضه ممکن است به شدت نسبت به نور و صدا ، لمس و یا مزه حساس شود. ( به طور مثال از پوشیدن لباس زیر خودداری کنند و ناراحت و افسرده شوند.)
• هنگامی که زندگی روزانه برای آنها تغییر کند، آنان همچنان کارهای تکراری انجام میدهند و یا ممکن است اشیاء را در جای خود نگذارند.
• نمی توانند صحبت را شروع کنند و یا بحث را ادامه بدهند.( بازی های کلامی را دوست ندارد. )
• ارتباط با حرکات دست به جای استفاده از لغات صورت می گیرد.
• رشد زبان و تکلم به کندی صورت گرفته و یا پیشرفتی حاصل نمی شود.
• به جای لغت من از تو استفاده می کنند به طور مثال می گویند تو آب میخواهی .
• کلمات و جملات را تکرار میکنند.
• بدون احساس صحبت می کنند.
• بی توجه به لبخند اطرافیان هستند.
• روابط دوستانه را دوست ندارند ( تنهایی را ترجیح میدهند.)
• از صدای بلند وحشت زده نمی شوند.(ممکن است از صداهای معمولی خوششان نیاید.)
• حواس بینایی، چشایی، شنوایی و بویایی کمی دارند.
• یک سطح صاف را خارش داده و یا اشیاء را لیس میزنند.
• به درد، خیلی زیاد و یا خیلی کم واکنش میدهند.
• ممکن است یک جمله را چندین بار تکرار کنند.
• ممکن است حرف نزنند و یا خیلی کم حرف می زنند. 

خوشبختانه می توان اظهار کرد بیماری اوتیسم به خصوص اگر از نوع خفیف باشد درمان پذیر است همچنین این بیماری هر چه در سنین پایین تر تشخیص داده شود امکان رسیدن فرد به حالت طبیعی بیشتر است.

علائم اوتیسم در نوزادان

در صورتی که نوزاد شما به یکی از این علائم دچار شده لازم است به پزشک معالج مراجعه نمایید.

• در 12 ماهگی هنوز چیزی نمیگوید. ( منظور همان گفتن کلمات ناواضح است)
• در 12 ماهگی اشاره نمی کند ( بای بای نمی کند)
• در 16 ماهگی یک لغت هم نمیگویند.
• در 24 ماهگی دو لغت نمیگوید.
• در 14 ماهگی به اشیاء بی توجه است.

علائم اوتیسم در بزرگسالان

واقعیت این است که بزرگسالان نیز از اوتیسم و اثرات آن مصون نیستند، برای شناخت این اختلال در بزرگسالان لازم است، علائم و نشانه های آن را بشناسید. برخی از مهمترین نشانه های ابتلا به این بیماری در بزرگسالان بدین شرح است:

• داشتن دوستان اندک
• مشکلات در روابط عاطفی
• اختلال در پردازش حسی
• عدم وجود هم دردی
• مشکلات زبانی
• علایق غیر عادی
• حرکات تکراری
• تاکید بر عادت ها
• برتری در زمینه ای خاص
• اضطراب

اوتیسم دارای طیف گسترده ای بوده که شامل خفیف تا شدید است، تشخیص اوتیسم خفیف سخت تر از اوتیسم شدید است زیرا که علائم آن محدودتر است.

علائم اوتیسم خفیف

همان طور که ذکر کردیم تشخیص نوع خفیف این بیماری کمی مشکل تر است در واقع می توان گفت افراد مبتلا به اوتیسم خفیف علائم را به صورت خفیف تر دارند. برخی از مهمترین نشانه های اوتیسم خفیف بدین شرح است:

• این افراد تنهایی را ترجیح داده و از ارتباط چشمی هراس دارند.
• اختلال در تکلم
• مقاومت در برابر تغییر
• تکرار جملات دیگران
• خنده و گریه بی دلیل و یا اضطراب و نگرانی بی دلیل
• دوست ندارند در آغوش گرفته شوند و یا دیگران را بغل کنند.
• به روش های آموزش معمولی پاسخ نمی دهند.
• با وجود حس شنوایی سالم به صدا ها پاسخ نمی دهند.
• پر تحرک و یا کم تحرکند

بیاد داشته باشید بسیاری از این کودکان افزون بر اینکه درمان می شوند، می توانند مثل افراد دیگر در جامعه زندگی کنند ولی این امر نیازمند آموزش والدین و درمان کودک اوتیسم می باشد.

خوشبختانه می توان اظهار کرد بیماری اوتیسم به خصوص اگر از نوع خفیف باشد درمان پذیر است همچنین این بیماری هر چه در سنین پایین تر تشخیص داده شود امکان رسیدن فرد به حالت طبیعی بیشتر است. ( اما باید بپذیریم که افراد مبتلا به این اختلال همیشه با افراد معمولی متفاوت خواهند بود.) برخی از روش های درمان این بیماری بدین شرح است:

• دارو درمانی : دارو برای جلوگیری کنترل رفتار های ناخوشایند فرد مثل حواس، بیش فعالی، مشکلات خوب، بی پروا بودن، زودرنج بودن و زود عصبانی شدن به کار می رود.
• تجزیه رفتاری کودک : جهت تقویت مهارت های رفتاری فرد کاربرد دارد.( در خانه صورت می گیرد.)
• درمان و تدریس : در این روش به فرد رفتارها و مهارت ها را آموزش میدهند.
• صحبت درمانی : در این روش خیلی ساده و واضح با فرد صحبت می کنند شاید لازم باشد ساعت ها وقت بگذارند تا یک جمله به فرد آموزش دهند.

اوتیسم در بزرگسالی نتیجه ی عدم توجه والدین به کودک جهت درمان این عارضه در کودکی است، زیرا که در اغلب موارد خانواده ها اطلاعاتی صحیح و دقیق از بیماری ندارند که همین امر موجب می شود بیماری به موقع تشخیص داده نشود و در بزرگسالی مشکلات مختلفی را برای فرد ایجاد نکند. همچنین این نکته را در نظر داشته باشید هر چقدر سن شخص بیشتر شود میزان تغییر و تاثیر درمان ها بر وی کاهش خواهد یافت.
تشخیص اوتیسم در بزرگسالی بسیار مشکل است و برای تشخیص آن لازم است هوش اجتماعی، روابط اجتماعی و استدلال افراد را مورد بررسی قرار داد.
از جمله مشکلاتی که ممکن فرد اوتیسم در بزرگسالی تجربه نماید میتوانیم به این موارد اشاره کنیم:

• برخی از این افراد می توانند به صورت مستقل زندگی کنند اما برخی دیگر نیمه مستقل زندگی می کنند زیرا در حل برخی از مشکلات ناتوانند.
• مبتلایان به این اختلال در بزرگسالی در اغلب موارد مجرد می مانند ولی  زندگی و مصاحبت با آن ها مثل افراد سالم است همچنین این افراد دارای عمر طبیعی می باشند.
• درصد کمی از بزرگسالان اوتیسم می توانند مشاغل خاص را بر عهده بگیرند و بقیه نیاز به مشاغلی دارند که تحت نظارت و حمایت صورت بگیرد.

کودک اوتیسم معمولا تا حدود یک سالگی هیچ نشانه یا علامت خاصی از این بیماری را بروز نمی دهد اما پس از طی این دوره با نشانه هایی از جمله بی توجهی به محیط اطراف، دوری کردن از اطرافیان، سکوت دائمی، توجه نکردن به عواطف و احساسات دیگران به خودش، سرگرم نشدن با وسایلی که برای همسالانش جذاب است، به اطرافیان هشدار میدهد که در آستانه ی ابتلا به اوتیسم است.
حفظ آرامش و خونسردی والدین نقش بسیار مهمی در درمان کودک خواهد داشت، اطرافیان کودک باید بپذیرند که فرزندشان با دیگر کودکان همسن خود متفاوت است و قادر به تعاملات روزانه مثل تماس فیزیکی و یا نگاه در چشمان اطرافیان نیست.بیاد داشته باشید بسیاری از این کودکان افزون بر اینکه درمان می شوند، می توانند مثل افراد دیگر در جامعه زندگی کنند ولی این امر نیازمند آموزش والدین و درمان کودک اوتیسم می باشد. در این بین آموزش و اطلاعات کافی حول این عارضه می تواند کمک بزرگی به چگونگی رفتار آنها با کودک داشته باشد، برخی از مهمترین نکات که ملزم به رعایت آنها هستید، بدین شرح است:

• سعی کنید با کودک درباره موضوعاتی که به آنان علاقه مند است، صحبت کنید.
• بهتر است این کودک از نور های چشمک زن، صداهای آزاردهنده و حواس پرت کن دور باشد و در مکان هایی آرام و بی صدا با او به صحبت بپردازید.
• این کودکان قادر به نگاه کردن در چشمان شما نیستند پس لازم است، تماس چشمی با آنها را فراموش کنید.
• نیازی نیست جهت تشویق این کودکان با آنها زیر سنشان رفتار و یا صحبت نمایید به طور مثال نباید برای آنها مثل بچه های کوچک دست بزنید.
• لازم است به این افراد مانند دیگران احترام بگذارید.
• درک ایده برای این کودکان مشکل می باشد پس لازم است برای انتقال مفاهیم از تصاویر استفاده کنیم.
• این کودکان می توانند یاد بگیرند ولی یادگیری و آموزش آنها نیاز به زمان بیشتری دارد. سعی کنید برای کودک خود به حد کافی وقت بگذارید زیرا که یادگیری به آنان اعتماد به نفس می دهد.
• به توانایی های کودک و علایق او توجه کنید بسیاری از این کودکان استعداد های خاصی دارند.
• این کودکان به سبب ناتوانی در درک محیط اطراف خود اغلب به شدت مضطرب هستند و اتفاق هایی که بطور ناگهانی می افتد و یا تغییر می تواند آنان را به وحشت اندازد.