مشخصات و علائم سرطان پوست ، انواع ، عوارض ، درمان و پیشگیری این بیماری
سرطان پوست چیست؟
سرطان پوست سرطانی است که از پوست ناشی می شود و حاصل رشد غیر عادی سلول هایی است که توانایی انتشار به دیگر نقاط بدن را نیز دارند. افرادی با پوست، مو و چشم روشن شانس بیشتری برای ابتلا به این نوع از سرطان دارند.این سرطان در ابتدا با ضایعات پیش سرطانی ظاهر می شود، این ضایعات خود سرطان نیستند اما با مرور زمان به سرطان تبدیل خواهند شد. التهاب شاخی لب نوعی از ضایعه پیش سرطانی است و از علائم سرطان پوست محسوب می شود، این ضایعات پوسته دار ، خشکی و ترک پایدار لب را به همراه خواهد داشت همچنین این ضایعه می تواند به شکل یک شاخک بر روی پوست ظاهر گردد.
خال های بدن ضایعه ای خوش خیم محسوب می شوند اما خال های غیر معمول می تواند با گذشت زمان به نوعی از سرطان پوست به نام ملانوم تبدیل شود.
انواع سرطان پوست
انواع سرطان پوست بدین شرح است:
- سرطان سلول مرکزی : این سرطان نادر است ولی سرعت رشد بالایی دارد.
- کارسینوم سلول / سنگفرشی : این سرطان حاصل یک نوع سلول بافت پوششی یا سنگفرشی است. انتشار این نوع از سرطان بیش از دو نوع دیگر است و شبیه به کارسینوم سلول بازال است.
- ملانوما : به تومور با منشا سلول های ملانین دار گفته می شود. این تومور از نوع بدخیم است و به سرعت در بدن گسترش پیدا می کند. این سرطان تهاجمی ترین نوع سرطان پوست است.
- کارتوز فعال : یک وضعیت پیش سرطانی است که معمولا سفت، قرمز و پوسته پوسته شده است.
- کارسینوم سلول بازال : شایع ترین نوع سرطان است که رشد کندی دارد و قابل درمان است.
عوارض سرطان پوست
از عوارض سرطان پوست می توانیم به متاستاز ( انتشار سرطان به دیگر بافت های سالم بدن و سرطانی کردن آنها ) اشاره کنیم. سرطان پوست در موارد حاد تر مثل ابتلا به سرطان ملانوم می تواند منجر به مرگ گردد.
این سرطان در ابتدا با ضایعات پیش سرطانی ظاهر می شود، این ضایعات خود سرطان نیستند اما با مرور زمان به سرطان تبدیل خواهند شد.
درمان سرطان پوست
سرطان های پوست درمان های مختلفی دارد و در خیلی از موارد بهبودی حاصل شده که این امر وابسته به نوع سرطان و میزان پیشرفت آن است اگر این سرطان از نوع غیر ملانوم باشد قابل درمان است.( درمان سرطان ملانوم ترکیبی از شیمی درمانی،جراحی و پرتودرمانی است.)درمان سرطان پوست به صورت عمده از طریق جراحی و برداشت موضع امکان پذیر است، ممکن است پرتو درمانی یا مصرف دارو نیز با جراحی همراه شود. برخی دیگر از روش های غیر جراحی درمان سرطان پوست بدین شرح است:
- سرما درمانی : ضایعه بدخیم توسط نیتروژن مایع منجمد می شود، این روش تنها برای سرطان های کوچک مورد استفاده قرار میگیرد.
- خشکاندن : از بین بردن بافت یا ضایعه از طریق جریان الکتریکی پرفرکانس صورت می گیرد.
- روش Photodynamic Therapy : در این روش یک ماده شیمیایی بر روی پوست اعمال شده و یا به گردش خون تزریق میشود و این ماده ضایعات سرطان را بر نوع خاصی از نور حساس می کند و بر روی تومور متمرکز شده در نتیجه موجب از بین رفتن سلول های سرطانی می شود.
- درمان لیزر : در این روش سلول های سرطانی برداشته می شود و برای سلول های سرطانی روی پوست قابل استفاده می باشد.
- رادیوتراپی : این روش با استفاده از اشعه یونیزان انجام می پذیرد که به از بین بردن و کوچک شدن ضایعه می پردازد.
- شیمی درمانی : در این روش با استفاده از دارو به درمان سرطان می پردازند که ممکن است همراه با عوارض متعددی باشد.
پیشگیری از سرطان پوست
به سبب اینکه دلیل بیش از 90 درصد از سرطان های پوست قرارگیری در معرض نور خورشید است، پس بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این نوع سرطان محافظت از پوست در برابر آفتاب است. از دیگر راهکار های پیشگیری از ابتلا به سرطان پوست می توانیم به این موارد اشاره کنیم :
- تا حد ممکن سعی کنید در معرض نور خورشید و فرابنفش ( دستگاه های سولاریوم دارای این نور هستند.) قرار نگیرید .
- زمانی که در معرض نور آفتاب هستید حتما از ضدآفتاب استاندارد و متناسب با پوست خود استفاده نمایید.
- در صورتی تغییری در سطح پوست یا خال های خود مشاهده کردید و یا زخمی بر روی پوست ظاهر شد که بهبودی آن کند بود حتما به پزشک مراجعه نمایید.
- از قرارگیری در معرض مواد شیمیایی در پالایشگاه های نفت خودداری نمایید زیرا یکی عوامل اصلی ایجاد سرطان پوست محسوب می شود.
- جلوگیری از وارد شدن ضربه های شدید یا ضعیف به بدن و عدم تنبیه بدنی
- مصرف کافی سدیم ( نمک دریا بهترین منبع برای سدیم است.)
- مصرف کافی روی ( از منابع روی می توانیم به گردوی خشک، فندق خشک، بادام شیرین درختی اشاره کنیم.)