علت و علائم سرطان بیضه ، تشخیص بیماری و روش های درمان آن
سرطان بیضه نوعی سرطان نادر اما جدی است که دستگاه تناسلی مردانه، بهویژه بیضهها را تحت تأثیر قرار میدهد. بیضهها که در داخل اسکراتوم قرار دارند، مسئول تولید اسپرم و هورمون تستوسترون هستند. با اینکه سرطان بیضه تنها حدود 1 درصد از تمام سرطانهای مردانه را شامل میشود، اما شایع ترین سرطان در مردان جوان بهویژه مردانی است که بین 15 تا 35 سال دارند. سرطان بیضه به ویژه اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود قابل درمان است. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا با سرطان بیضه و روش های درمان آن بیشتر آشنا شوید.
سرطان بیضه چیست؟
سرطان بیضه که با نام سرطان تستیکولار شناخته می شود یکی از انواع سرطان هاست که بافت و سلول های ناحیه ی بیضه را درگیر می کند. این نوع سرطان با رشد غیرطبیعی سلول های بیضه آغاز می گردد و با ایجاد تومورهای سرطانی در ناحیه ی بیضه ادامه می یابد. میزان شیوه این نوع سرطان در میان مردان بین 1 الی 2 درصد است ولی بیشترین میزان شیوع آن در سنین جوانی می باشد. بیضه ها در قدرت باروری مردان و ترشح هورمون های مردانه نقش کلیدی ایفا می کنند.
انواع سرطان بیضه
سرطان بیضه در اغلب موارد در یک بیضه به وجود می آید و مطالعات نشان می دهد که سرطان بیضه ی سمت راست کمی شایع تر است. در مواردی سرطان در هر دو بیضه مشاهده شده است. سرطان بیضه به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود که در زیر به بررسی آنها می پردازیم.
سرطان بیضه ی سمینوما
سرطان بیضه ی سمینوما که بیشترین پاسخ را به شیمی درمانی می دهد نوع سرطانی است که معمولاً رشد کندتری دارد و در مردان مسن تر (بین 30 تا 50 سال) شایع تر است. سرطانهای سیمینوم به راحتی به درمانهای رادیوتراپی پاسخ میدهند و پیش آگهی خوبی دارند.
سرطان بیضه ی غیرسمینوما
این نوع سرطان ها تهاجمیتر هستند و معمولاً در مردان جوان تر (بین 15 تا 35 سال) تشخیص داده میشوند. سرطانهای غیر سیمینوم شامل چندین زیرمجموعه هستند، از جمله کارسینوم جنینی، تومور کیسه زرده و تومورهای تراتوم. این نوع سرطان کمی پیشرفته تر است و برای درمان آن به انجام عمل جراحی نیاز است.
علائم سرطان بیضه
علائم سرطان بیضه با ایجاد یک توده ی کوچک و برجسته در ناحیه ی بیضه آغاز می شود. بسیاری از بیماران دردی را در ناحیه ی بیضه ی خود احساس نمی کنند و به همین دلیل این توده ی کوچک می تواند آغازگر داستان باشد و در ادامه علائم زیر را به همراه بیاورد:
- احساس توده ای کوچک و سفت در بیضه ها
- افزایش اندازه ی بیضه ها
- احساس سنگینی و در کیسه ی بیضه ها
- وجود ورم و التهاب در کیسه ی بیضه ها
- احساس درد مداوم و خفیف در ناحیه ی بیضه ها، شکم و کشاله ی ران که ممکن است تا کمر هم برسد.
- تجمع ناگهانی مایعات و ترشحات در کیسه ی بیضه ها
- احساس درد و ورم در سینه ها
- وجود خون در اسپرم ها به هنگام انزال
- خستگی یا کاهش وزن غیرقابل توضیح
علت سرطان بیضه
هنوز علت اصلی سرطان بیضه شناخته نشده است ولی مطالعات نشان می دهد که بین سرطان بیضه و کروموزوم های شماره ی 12 ارتباط معناداری وجود دارد. البته این کروموزوم تنها عامل خطر نیست و ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می توانند در ایجاد سرطان بیضه نقش داشته باشند. از شناخته شده ترین این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- کریپتورکیدیسم که با نام بیضه ی نزول نکرده هم شناخته می شود. این حالت در هنگام تولد رخ می دهد و در چنین شرایطی یک یا هر دوی بیضه ها همچنان داخل شکم باقی مانده اند و وارد کیسه ی بیضه ها نشده اند.
- وراثت یکی از مهم ترین عواملی است که شما را در برابر سرطان بیضه آسیب پذیر می کند. وجود سابقه ی سرطان تستیکولار در پدر و برادر شما، 4 تا 6 برابر امکان ایجاد سرطان بیضه را افزایش می دهد.
- نژاد یکی از عواملی است که ریسک ابتلا به سرطان بیضه را افزایش می دهد. این بیماری در نژادهای سفید و قفقازی به فراوانی دیده می شود.
- سن یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار است. سرطان بیضه در سنین 15 الی 35 سال بیشترین میزان مبتلایان را داراست ولی در سایر سنین هم دیده می شود.
هرچه درمان سرطان بیضه در مراحل ابتدایی آن آغاز شود احتمال درمان موفقیت آمیز آن بالاتر است. بسیاری از موارد این بیماری قابل درمان است و در صورت عدم متاستاز تا میزان 95 درصد بیماران بهبودی کامل خود را به دست می آورند.
مراحل سرطان بیضه
مرحله سرطان بیضه به چگونگی گسترش آن اشاره دارد. تعیین مرحله سرطان برای انتخاب بهترین روش درمانی بسیار مهم است. مراحل اصلی سرطان بیضه عبارتند از:
مرحله 0: سرطان تنها در لولههای بیضه وجود دارد.
مرحله I: سرطان به خود بیضه محدود است.
مرحله II: سرطان به غدد لنفاوی مجاور در ناحیه شکم گسترش یافته است.
مرحله III: سرطان به غدد لنفاوی یا سایر ارگان های دورتر، مانند ریه ها یا کبد، گسترش یافته است.
متاستاز سرطان بیضه
متاستاز حالتی از سرطان است که می تواند به سایر بافت های سالم بدن سرایت کند و باعث تغییر رفتار سلول های آنها شود. در برخی از انواع این بیماری امکان متاستاز به سایر عضو های بدن وجود دارد. اولین بافتی که امکان حمله ی سرطان بیضه به آن وجود دارد گره های لنفاوی شکم است و پس از آن سایر گره های لنفاوی بدن در خطر می باشند. کبد، ریه ها و روده ها از آسیب پذیرترین اعضای بدن در مقابل متاستاز سرطان تستیکولار است.
عوامل خطر سرطان بیضه
اگرچه علت دقیق سرطان بیضه مشخص نیست اما پزشکان از عوامل زیر به عنوان عوامل خطرساز سرطان تستیکولار یا سرطان بیضه یاد می کنند:
- ابتلا به عفونت HPV
- وجود سابقه ی سرطان در یکی از بیضه ها
- رشد و تکامل غیر طبیعی بیضه ها
- شغل هایی که در تماس مداوم با مواد شیمیایی هستند
- افرادی که در معادن کار می کنند
- آتش نشان ها
- چاقی
- ایدز
- واریکوسل
به نقل قول از mayoclinic:
.Testicular cancer is most common in white people
ترجمه: سرطان بیضه در افراد سفید پوست شایع تر است.
منبع: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/testicular-cancer-care/symptoms-causes/syc-20352986
تشخیص سرطان بیضه
در اولین گام تشخیص سرطان بیضه خود فرد مهم ترین نقش را ایجاد می کند. به طور مرتب بیضه های خود را هنگام حمام کردن از نظر تغییر شکل و وجود توده و برآمدگی های سفت چک کنید و در صورت وجود توده های مشکوک به اورولوژیست مراجعه نمایید. در این مرحله انجام معاینات بالینی دقیق تری توسط پزشک اورولوژیست آغاز می گردد و پزشک معاینات خود را با سوالاتی از پیشینه ی بیمار و زندگی او آغاز می کند. سپس با کمک اقدامات تشخیصی زیر می تواند این بیماری را شناسایی نماید:
- سونوگرافی
- سیتی اسکن
- آزمایش خون
- بیوپسی
- ام آر آی
درمان سرطان بیضه
با شناسایی و قطعیت یافتن وجود سرطان بیضه در شخص درمان این بیماری آغاز می گردد. هرچه درمان سرطان تستیکولار در مراحل ابتدایی و آغازین آن آغاز شود احتمال درمان موفقیت آمیز آن بالاتر است. بسیاری از موارد این بیماری قابل درمان است و در صورت عدم متاستاز تا میزان 95 درصد بیماران بهبودی کامل خود را به دست می آورند. برای درمان گزینه های زیادی مطرح است و پزشک با توجه به سطح گسترش بیماری، نوع سرطان بیضه، سن بیمار و شرایط جسمی بیمار یکی از روش های درمانی را آغاز می کند.
درمان پزشکی سرطان بیضه
- انجام عمل جراحی که ارکیکتومی نامیده می شود و طی آن پزشک ممکن است یک یا هردوی بیضه ها را به طور کامل از بدن شخص خارج کند.
- شیمی درمانی که یکی از متداول ترین روش های درمانی برای سرطان بیضه است و به وسیله ی داروهای شیمی درمانی سلول های سرطانی بیضه را از بین می برند.
- پرتودرمانی که با استفاده از اشعه هایی با قدرت بسیار بالا مانند اشعه ی ایکس سلول های سرطانی را نابود می کنند.
- رادیوتراپی معمولاً برای سرطانهای سیمینوم، بهویژه زمانی که سرطان به غدد لنفاوی گسترش یافته باشد، استفاده میشود. این روش میتواند بهطور مؤثری سرطان باقی مانده پس از جراحی را درمان کند.
درمان گیاهی سرطان بیضه
توجه داشته باشید که سرطان بیماری ساده ای نیست و برای درمان آن به مداخلات پزشکی نیاز است. ما می دانیم که شما به دنبال ساده ترین روش ها برای درمان سرطان خود هستید ولی توجه کنید که سرطان چیزی نیست که با روش های درمان خانگی و گیاهی بتوان آن را مهار کرد. البته اثربخشی بعضی از گیاهان مانند سیر، پیاز، ادویه ها و آنتی اکسیدان های طبیعی در جهت افزایش مقاومت عمومی بدن برای مقابله با برخی سرطان ها و تومورها به اثبات رسیده است ولی هیچ یک از این ها درمان به حساب نمی آیند.
پیشگیری از سرطان بیضه
تئوری های مختلفی در رابطه با علت سرطان بیضه وجود دارد ولی این بدین معنا نیست که بتوان در تمامی موارد از آن پیشگیری کرد. توصیه ی ما افزایش آگاهی های عمومی افراد پیرامون شناخت این بیماری است. اگر در خانواده ی شما سابقه ی این بیماری وجود دارد و یا با شرایط خطرساز این بیماری مواجه شده اید سعی کنید به طور مرتب بیضه های خود را نظر وجود توده و برآمدگی چک کنید و انجام تست های تشخیصی سالیانه را فراموش نکنید.
سوالات متداول در مورد سرطان بیضه
از هر 250 مرد، یک نفر در طول زندگی خود به سرطان بیضه مبتلا می شود. از آنجایی که سرطان بیضه معمولاً با موفقیت درمان می شود، خطر مرگ ناشی از سرطان بیضه حدود 1 در 5000 مرد تشخیص داده شده است.
سرطان بیضه شروع بسیار سریعی دارد و اگر به موقع تشخیص داده نشود، تومورهای سرطانی با توانایی دو برابر شدن اندازه در عرض 10 تا 30 روز می توانند به سرعت رشد کنند.
سرطان بیضه الگوی گسترش بسیار قابل پیش بینی دارد. در اغلب موارد اولین جایی که سرطان بیضه به آ« گسترش میابد غدد لنفاوی اطراف کلیه ها است.