علائم پولیپ روده بزرگ (پولیپ کولون) و روشهای درمان آن
پولیپ های روده در پوشش داخلی روده بزرگ یا راست روده ایجاد می شوند. در حالی که بیشتر پولیپ های روده بزرگ خوش خیم (غیر سرطانی) هستند، برخی از آنها می توانند در طول زمان به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند. تشخیص زودهنگام و برداشتن این پولیپ ها می تواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با پولیپ روده بزرگ، علائم، علل و روشهای درمان آن آشنا شوید.
پولیپ روده چیست؟
پولیپ ها توده های غیرسرطانی هستند که رشد آهسته ای دارند و از لایه پوشاننده روده ها سرچشمه می گیرند. اندازه پولیپ روده می تواند در هر فرد متفاوت باشد، برخی از این پولیپ ها کوچک بوده، کروی شکل هستند و مستقیما به دیواره روده بزرگ چسبیده اند و برخی دیگر از پولیپ ها بیشتر از 5/2 سانتی متر طول داشته و توسط یک پایه قارچ مانند به دیواره روده متصل هستند. پولیپ ها می توانند به صورت منفرد و یا گروهی ایجاد شوند. پولیپ هایی که طولشان از یک سانتی متر بزرگ تر باشد ممکن است در آینده سرطانی شوند و باید زودتر تحت درمان قرار گیرند.
علت ایجاد پولیپ روده بزرگ
در اکثر موارد، علت ایجاد پولیپ کولون نامشخص می باشد. اما عواملی وجود دارند که می توانند در ایجاد آنها موثر باشند. برخی از عواملی که می توانند خطر ابتلا به پولیپ روده را افزایش دهند عبارتند از:
- افزایش سن (بالای 50 سال)
- سابقه خانوادگی پولیپ روده بزرگ، سرطان روده و پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی
- رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز، غذاهای فرآوری شده و فیبر کم
- سبک زندگی ناسالم مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل و عدم فعالیت بدنی
- چاقی و اضافه وزن
- ابتلا به بیماری های التهابی روده
- ابتلا به برخی از بیماری های ژنتیکی مانند سندرم لینچ یا سندرم پتز-جگرز
علائم پولیپ روده
بیشتر پولیپ های روده بزرگ هیچ علامتی ایجاد نمی کنند. با این حال، پولیپ های بزرگتر یا آنهایی که سرطانی هستند ممکن است علائمی ایجاد کنند. برخی از علائم پولیپ روده عبارتند از:
- تغییر در عادات روده مانند اسهال یا یبوست
- درد یا ناراحتی شکم
- کاهش وزن بی دلیل
- وجود خون در مدفوع و یا خونریزی از مقعد که گاهی اوقات همراه با ترشحات لزج می باشد.
در بعضی موارد به علت این خونریزی های ناشی از پولیپ روده، کم خونی ایجاد می گردد و باعث خستگی زودرس و تنگی نفس می شود. در موارد نادر، یک پولیپ کولون می تواند از سوراخ مقعد بیرون بزند.
نحوه تشخیص پولیپ روده
افراد بالای 50 سال یا افرادی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به پولیپ روده هستند، بهتر است به طور مداوم برای تشخیص پولیپ روده غربالگری انجام دهند. برخی از روشهای تشخیص پولیپ روده عبارتند از:
- کولونوسکوپی
- سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر
- آزمایش خون مخفی در مدفوع
- سی تی کولونوگرافی
- آزمایش DNA مدفوع
درمان پولیپ روده
در اغلب افرادی که پولیپ روده آنها بدون علامت است، این پولیپ ها به طور تصادفی و در هنگام بررسی برای سایر بیماری های فرد کشف شوند. اگر علائم پولیپ روده را تجربه می کنید، پزشک می تواند با انجام کولونوسکوپی (دیدن روده بزرگ از طریق لوله ای که از راه مقعد وارد می شود) روده را بررسی نماید، همچنین پزشک می تواند بسیاری از پولیپ ها را بدون درد با استفاده از کولونوسکوپی بیرون آورد، اما گاهی اوقات ممکن است برای برداشتن پولیپ های بزرگ نیاز به عمل جراحی باشد.
پولیپ هایی که بیرون آورده می شوند به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می شوند تا وجود سلول های پیش سرطانی در آنها بررسی شود. اگر در پولیپ ها سلول های پیش سرطانی پیدا شود ممکن است نیاز باشد که هر 3 تا 5 سال یک بار کولونوسکوپی انجام شود تا هرگونه رشد جدید پولیپ ها در مراحل اولیه کشف گردند.
به نقل قول از clevelandclinic:
Most colon polyps have the potential to become cancerous, which is why healthcare providers remove them during a colonoscopy. But very few of them actually do turn into cancer, and it takes a long time for them to do so.
ترجمه: اکثر پولیپ های روده بزرگ پتانسیل سرطانی شدن را دارند، به همین دلیل است که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی آنها را در طول کولونوسکوپی حذف می کنند. اما تعداد بسیار کمی از آنها واقعاً به سرطان تبدیل می شوند و مدت زیادی طول می کشد تا این کار را انجام دهند.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15370-colon-polyps
پولیپکتومی (برداشتن پولیپ)
پولیپکتومی رایج ترین و موثرترین درمان برای پولیپ روده بزرگ است. این روش معمولا با برداشتن پولیپ روده با کولونوسکوپی انجام می شود. برای انجام این کار در طول کولونوسکوپی، پزشک از ابزارهای تخصصی برای برداشتن پولیپ(ها) از پوشش روده به طور مستقیم استفاده می کند. سپس پولیپ برای بیوپسی فرستاده می شود سرطانی بودن آن مشخص شود.
از آنجایی که پولیپکتومی یک روش کم تهاجمی است، اکثر بیماران می توانند در همان روز به خانه بروند و در عرض چند روز به فعالیت های عادی بازگردند.
عمل پولیپ روده
در برخی موارد نادر که پولیپ ها بسیار بزرگ هستند یا به راحتی نمی توان آنها را در طی کولونوسکوپی برداشت، ممکن است برای درمان آنها نیاز به جراحی باشد. همچنین جراحی پولیپ روده برای پولیپ هایی که مشکوک به سرطان هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
بهبودی پس از برداشتن پولیپ های روده با استفاده از جراحی بستگی به وسعت عمل دارد اما معمولاً در مقایسه با کولونوسکوپی نیاز به بستری شدن در بیمارستان و دوره نقاهت طولانی تری دارد.
لیزر پولیپ روده
لیزر درمانی روشی است که کمتر برای از بین بردن پولیپ روده مورد استفاده قرار می گیرد. در عمل پولیپ روده با لیزر یک کولونوسکوپ از طریق رکتوم وارد کولون می شود. پس از شناسایی پولیپ، پزشک از لیزر برای رساندن نور متمرکز به بافت پولیپ استفاده می کند. انرژی لیزر با سوزاندن بافت پولیپ ها، آنها را از بین می برد.
عوارض بعد از عمل پولیپ روده
جراحی برای برداشتن پولیپ روده بزرگ، چه از طریق کولونوسکوپی و چه از طریق روش های جراحی تهاجمی تر انجام شود معمولا عوارض جدی را به همراه ندارد. با این حال، مانند هر جراحی دیگر، می تواند خطرات و عوارضی را به همراه داشته باشد. برخی از عوارض بعد از عمل پولیپ روده عبارتند از:
- خونریزی
- سوراخ یا پاره شدن روده
- عفونت
- درد و گرفتگی شکم
- ایجاد بافت اسکار
بعد از برداشتن پولیپ روده چه باید کرد؟
بعد از برداشتن پولیپ روده، پزشک دستورالعمل هایی را در مورد نحوه مراقبت برای اطمینان از بهبودی راحت تر ارائه می دهد. برداشتن پولیپ روده بزرگ به طور کلی یک روش بی خطر است، اما چند اقدام احتیاطی وجود دارد که باید برای اطمینان از بهبودی و کاهش خطر عوارض رعایت کنید. برخی از کارهایی که بعد از برداشتن پولیپ باید انجام داد شامل مواد زیر است:
- 24 ساعت بعد از عمل را به استراحت اختصاص دهید.
- حداقل تا چند روز پس از عمل، از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش های شدید یا فعالیت هایی که ممکن است به ناحیه شکم فشار وارد کنند اجتناب کنید.
- بعد از برداشتن پولیپ روده با وعده های غذایی سبک مانند سوپ غذا خوردن را شروع کنید و به تدریج به رژیم غذایی عادی برگردید.
- بلافاصله پس از عمل از خوردن غذاهای تند و چرب خودداری کنید تا سیستم گوارش راحت تر بهبود یابد.
- مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید تا هیدراته بمانید.
- حداقل تا 48 ساعت بعد از عمل از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- برای کاهش درد و گرفتگی از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن استفاده کنید. در مقابل از مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن خودداری کنید، زیرا این داروها می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.
پرسش و پاسخ پولیپ روده
عسل به تنهایی نمی تواند پولیپ روده را درمان کند، اما خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی آن می تواند به سلامت روده کمک کند.
خیر، پولیپ روده همان سرطان نیست، اما انواع خاصی از پولیپ های روده، بهویژه پولیپ های آدنوماتوز، در صورت عدم درمان می توانند به سرطان تبدیل شوند.