انواع اسکار پوست {با عکس} و بهترین روش درمان آن

اسکارها به عنوان بخشی از فرآیند طبیعی بهبود پوست پس از آسیب دیدگی تشکیل می‌ شوند. اسکارها بسته به محل آسیب، سن، ژنتیک و نوع پوست فرد می توانند متفاوت به نظر برسند. جای زخم‌ را نمیتوان به طور کامل از بین برد، اما درمان‌ های متعددی وجود دارد که می‌ تواند آن را کمتر قابل توجه کند. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با انواع اسکار پوست و روش های درمان موثر آن آشنا شوید.

اسکار پوست چیست؟

اسکار یا جای زخم روش طبیعی بدن برای بهبودی و جایگزینی پوست آسیب دیده یا از بین رفته است. اسکار به علل متفاوتی از جمله عفونت، جراحی، بریدگی و آسیب ایجاد می شود و می تواند صاف، ناهموار یا فرورفته به نظر برسد. با توجه به نوع پوست و محل آن، ظاهر هر اسکار می تواند متفاوت باشد.

علت اسکار پوست

اسکارها بخشی از فرآیند طبیعی بدن بعد از بهبودی از آسیب هستند. وقتی پوست آسیب می بیند، سیستم ایمنی برای محافظت از بدن در برابر میکروب ها بافت جدیدی از کلاژن برای بستن زخم ایجاد می کند. بافت اسکار ضخیم تر از پوست طبیعی است، به همین دلیل است که اغلب متفاوت به نظر می رسد و در حین لمس احساس می شود.

انواع اسکار پوست با عکس

چندین نوع اسکار وجود دارد که هر یک بر اثر علل متفاوتی ایجاد می شوند و ظاهر آنها نیز معمولا متفاوت است. انواع اسکار پوستی شامل موارد زیر است:

• اسکار مسطح: اسکار مسطح رایج ترین نوع اسکار است و زمانی که ایجاد می شود معمولا به رنگ صورتی یا قرمز و کمی برجسته است. این نوع از اسکار ممکن است خارش یا درد داشته باشد و به مرور زمان کاملا صاف شده و همرهنگ پوست شود. 
• اسکار برجسته (هایپرتروفیک): این نوع از اسکار از سطح پوست بالاتر می رود و یک جای زخم برآمده و سفت ایجاد می کند که ممکن است درد یا خارش ایجاد کند. جای زخم برجسته به مرور زمان کوچک و صاف تر می شود اما هیچوقت کاملا مسطح نمی شود. اگر این نوع از اسکار بزرگ باشد یا روی مفصل (مانند شانه یا آرنج) ایجاد شود می تواند منجر به محدود شدن حرکت شود.
• اسکار فرورفته (آتروفیک): این نوع از اسکار به شکل فرورفتگی های کوچک در پوست ظاهر می شود که شبیه به سوراخ یا بریدگی به نظر می رسند. اسکار فرورفته در اغلب موارد روی صورت ایجاد می شود و پس از بهبود آبله مرغان یا آکنه شدید به وجود می آید. این نوع از اسکار زمانی که با افزایش سن پوست شل و افتاده می شود بیشتر قابل توجه می شود.
• اسکار کلوئید: این نوع از اسکار از خود زخم اصلی بزرگتر می شود. علت این امر این است که بدن به جای توقف تولید کلاژن پس از بهبودی پوست، ماه ها یا سال ها پس از آسیب دیدگی به تولید کلاژن ادامه می دهد و منجر به ایجاد یک جای زخم بسیار بزرگ و برجسته می شود. اسکار کلوئید ممکن است دردناک و خارش دار باشد و اگر روی مفصل ایجاد شود می تواند حرکت را کاهش دهد. 
• اسکار انقباضی: اگر پوست دچار سوختگی شده باشد منجر به تشکیل اسکار انقباضی می شود. در این نوع از اسکار بافت جدیدی که تشکیل می شود سفت تر و ضخیم تر از پوست طبیعی فرد است. به همین دلیل می تواند حرکت دادن ناحیه آسیب دیده را سخت تر کند و اگر عمیق باشد ممکن است بر عضلات و اعصاب زیر آن نیز تاثیر بگذارد.
• ترک های پوستی (استریا): ترک های پوستی نیز نوعی جای زخم به شمار می روند. این نوع از اسکار باعث ایجاد شکاف در بافت همبند می شود و معمولا زمانی ایجاد می شود که پوست به سرعت رشد می کند یا کوچک می شود، مانند دوران بارداری و کاهش یا افزایش وزن سریع. ترک های پوستی ابتدا قرمز، بنفش یا قهوه ای تیره هستند اما با گذشت زمان روشن تر می شوند و سفید به نظر می رسند.

روش های درمان اسکار پوست

برای درمان اسکارها چندين روش درمانی وجود دارد که با توجه به نوع، اندازه، محل اسکار، تاثیر آن بر توانایی حرکت و سن بیمار پزشک مناسب ترین گزینه را پیشنهاد می دهد. در ادامه به بررسی بیشتر روش های درمان اسکار می پردازیم.

به نقل قول از webmd:

Most scars will never go away completely, but smaller ones might fade over time. For larger or more noticeable scars, there are some treatments that can help reduce their size or make them less noticeable. 

ترجمه: بیشتر جای زخم‌ ها هرگز به طور کامل از بین نمی‌ روند، اما جای زخم‌ های کوچک‌ تر ممکن است به مرور زمان محو شوند. برای جای زخم‌ های بزرگ‌ تر یا قابل توجه‌ تر، برخی درمان‌ ها وجود دارد که می‌ تواند به کاهش اندازه یا کمتر قابل توجه بودن آنها کمک کند.

منبع: https://www.webmd.com/beauty/cosmetic-procedures-scars

داروهای موضعی (پماد، کرم و ژل)

کرم‌ ها، پمادها، ژل‌ها و باندهای زیادی وجود دارند که می ‌توانند به محو شدن جای زخم‌ ناشی از بریدگی ‌ها، زخم ‌ها یا سایر آسیب ‌ها کمک کنند. بهترین داروهای موضعی برای درمان اسکار شامل:

• ژل ترمیم کننده مدرما
• ژل سیلیکون
• کرم ترمیم کننده اریکه
• پاسنمان سیکاکر
• ژل سیموسیل
• کرم اسکار استاتیک اسکار هیل

باید به این نکته توجه داشته باشید که این کرم ها و ژل ها صرفا می توانند به محو شدن جای زخم کمک کنند و هیچ یک نمی توانند اسکار را کاملا از بین ببرند.

لیزر درمانی

با توجه به علت ایجاد اسکار، می توان جای زخم را با انواع متفاوتی از لیزرها درمان کرد. از لیزر درمانی میتوان برای صاف کردن اسکار، از بین بردن رنگ غیرطبیعی اسکار یا صاف کردن آن استفاده کرد. در اغلب موارد از لیزر درمانی برای درمان جای زخم همراه با سایر درمان‌ ها، از جمله تزریق استروئید استفاده می شود. لیزر از نور پرانرژی برای سوزاندن پوست آسیب‌ دیده استفاده می‌ کند و با این کار به کاهش اندازه اسکار و اصلاح جای زخم‌ کمک می کند.

تزریق کورتیکواستروئید

از تزریق استروئید بیشتر برای درمان اسکارهای کلوئید یا برجسته استفاده می شود. استروئید ها مستقیما به داخل بافت اسکار تزریق می شوند تا به کاهش خارش، قرمزی، التهاب، تورم و سوزش آنها کمک کنند. همچنین تزریق کورتیکواستروئید منجر به تجزیه فیبرهای کلاژن می شود و اسکار را کوچک، مسطح و نرم می کند. از این روش ممکن است به تنهایی یا به همراه سایر روش ها برای درمان اسکار استفاده شود. 

تزیق کلاژن

تزریق کلاژن به زیر پوست می تواند به پر کردن فرورفتگی های به جا مانده از آکنه یا آبله مرغان کمک کند. کلاژن در زیر جای زخم تزریق می شود تا جایگزین کلاژن طبیعی پوستی شود که در اثر آسیب از بین رفته است. کلاژن پوست را لیفت می کند و سطح آن را صاف و یکدست نشان می دهد. این روش موقتی است، اما اثرگذاری آن می تواند برای ماه ها و سال ها ادامه پیدا کند.

جراحی پیوند پوست

در پیوند پوست، جراح قسمتی از پوست سالم بدن را برداشته و از آن برای جایگزینی پوست آسیب دیده استفاده می کند. در اغلب موارد از پوست پشت لاله گوش برای جایگزین کردن جای زخم استفاده می شود. پس از گذشت چند رو از جراحی، پوست پیوند شده رگ های خونی تشکیل می دهد و به پوست اطراف متصل می شود. از این روش بیشتر برای جای زخم ناشی از سوختگی استفاده می شود و در برخی موارد نیز می توان از آن برای درمان اسکارهای عمیق ناشی از آکنه استفاده کرد.

زد پلاستی

از زد پلاستی برای جای زخمی استفاده می شود که دردناک است یا منجر به محدود شدن حرکت فرد می شود. در این روش جراح، اسکار را به شکل یک زد تغییر می دهد تا انعطاف پذیر تر شود و به کاهش انقباض پوست کمک کند. همچنین در برخی موارد ممکن است جای زخم نیز جابجا شود تا طبیعی تر به نظر برسد.

کرایوتراپی

در این روش از نیتروژن برای منجمد کردن لایه های بالایی پوست و از بین بردن بافت اسکار استفاده می شود. کرایوتراپی بیشتر برای درمان اسکارهای کلوئیدی استفاده می ‌شود و معمولا به همراه تزریق استروئید و جراحی انجام می شود. 

 درم ابریژن

در این روش از یک دستگاه الکتریکی برای ساییدن سطح پوست استفاده می شود و با برداشتن لایه های بالایی پوست، رشد پوست جدید و سالم تحریک می شود. درم ابریژن به کوچک کردن جای زخم به وِیژه آنهایی که ناشی از جوش  هستند کمک می کند. پس از این عمل سطح پوست صاف تر و یکدست تر به نظر می رسد.

میزان اثرگذاری روش های درمان اسکار

درمان می تواند جای زخم را کمتر کند و علائم مرتبط با آن را تسکین دهد، اما باید بدانید هیچ  روشی برای از بین بردن کامل اسکار پس از تشکیل آن وجود ندارد. میزان اثربخشی درمان به اندازه، عمق و محل اسکار بستگی دارد، اما اغلب روش های درمانی می توانند به بهبود رنگ، شکل و بافت آن کمک کنند.

درمان با لیزر یکی از رایج ترین روش ها برای صاف و روشن کردن جای زخم است، اما گاهی اوقات می‌ تواند باعث هایپرپیگمانتاسیون شود، که در آن برخی از نواحی پوست تیره‌ تر از نواحی اطراف می‌ شوند. تزریق‌ هایی که برای بهبود اندازه یا بافت جای زخم انجام می‌ شوند نیز خطر کمی از هایپرپیگمانتاسیون را به همراه دارند و در برخی موارد ممکن است باعث کوچک شدن پوست اطراف جای زخم شوند و آن را فرورفته نشان دهند. همچنین بعد از انجام جراحی امکان ایجاد یک اسکار جدید وجود دارد.

سوالات متداول در مورد اسکار