سرطان تیروئید با رشد سلول هایی در درون تیروئید آغاز می شود. تیروئید غده ای پروانه ای شکل است که در گردن و دقیقا زیر سیب آدم قرار گرفته است. تیروئید هورمون هایی تولید می کند که باعث تنظیم ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن و وزن می شود.
سرطان تیروئید در ابتدا ممکن است علائمی از خود نشان ندهد اما به مرور زمان با رشد این سرطان علائم آن همچون تورم گردن، تغییرات صدا و مشکل در بلع ظاهر می شوند. انواع مختلفی از سرطان تیروئید وجود دارد. اکثر انواع سرطان تیروئید به کندی رشد میکنند، اما برخی از آنها می توانند تهاجمی باشند. اغلب انواع سرطان تیروئید قابل درمان هستند.
علائم سرطان تیروئید
بیشتر سرطان های تیروئید در اوایل بیماری علامتی از خود نشان نمی دهند. به مرور زمان که سرطان تیروئید رشد می کند، ممکن است منجر به :
- به وجود آمدن یک توده که از روی پوست گردن احساس می شود
- تغییر صدا، از جمله افزایش گرفتگی صدا
- مشکل در بلع
- غدد لنفاوی متورم در گردن
- درد گلو و گردن
- مشکل در تنفس
- قرمز شدن صورت (گرگرفتگی)
- اسهال
- کاهش وزن
علل بروز سرطان تیروئید
در بیشتر موارد علت دقیق بروز سرطان تیروئید مشخص نیست، اما عواملی وجود دارد که می تواند شانس ابتلا به این سرطان را افزایش دهد این عوامل می تواند شامل:
جنسیت زنانه : سرطان تیروئید در بین زنان شایع تر است. متخصصان گمان می کنند که به هورمون استروژن مربوط باشد زیرا زنان معمولاً سطوح بالاتری از استروژن در بدن خود دارند.
قرار گرفتن در معرض سطوح بالای تشعشعات : استفاده از پرتودرمانی برای گردن و سر خطر ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می دهد.
برخی از سندرم های ژنتیکی ارثی : برخی از سندروم های ژنتیکی ارثی مانند سرطان مدولاری تیروئید، نئوپلازی متعدد اندوکرین، سندروم کاودن و پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی احتمال ابتلا به سرطان تیروئید را افزایش می دهند.
انواع سرطان تیروئید
سرطان تیروئید بر اساس نوع سلول های موجود در تومور به انواع مختلفی تقسیم می شوند. نوع سرطان تیروئید زمانی مشخص می شود که نمونه ای از بافت سرطانی زیر میکروسکوپ بررسی شود. نوع سرطان تیروئید در تعیین درمان در نظر گرفته می شود. انواع سرطان تیروئید شامل:
سرطان پاپیلاری تیروئید : این نوع از سرطان تیروئید شایع ترین نوع آن است. این نوع از سرطان تیروئید در هر سنی ممکن است رخ دهد اما بیشتر بر افراد بین 30 تا 50 سال تاثیر می گذارد. اکثر سرطان‌های تیروئید پاپیلاری کوچک هستند و به خوبی به درمان پاسخ می‌دهند، حتی اگر سلول‌های سرطانی به غدد لنفاوی گردن نیز سرایت کرده باشند. بخش کوچکی از سرطان های تیروئید پاپیلاری تهاجمی هستند و ممکن است رشد کنند تا ساختارهای گردن را درگیر کنند یا به سایر نواحی بدن گسترش یابند.
سرطان تیروئید فولیکولار : این نوع کمیاب سرطان تیروئید بیشتر بر افراد بالای 50 سال تاثیرگذار است. این نوع از سرطان تیروئید اغلب به غدد لنفاوی گردن سرایت نمی یابد. سرطان تیروئید فولیکولی اغلب به ریه ها و استخوان ها سرایت می یابد.
سرطان تیروئید سلول هورتل : این نوع نادر سرطان تیروئید در گذشته یک نوع از سرطان تیروئید فولیکولار در نظر گرفته می شد اما بعدها به دلیل رفتار متفاوت و واکنش متفاوت سلول های سرطانی آن به درمان، تبدیل به نوع جدید از سرطان تیروئید شد. سرطان تیروئید سلول هورتل تهاجمی است و می تواند رشد کند و ساختارهای گردن را درگیر کند و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد.
سرطان تیروئید آناپلاستیک : این نوع از سرطان تیروئید نیز کمیاب است اما می تواند به سرعت رشد کند و درمان سختی داشته باشد. اگرچه، درمان می تواند سرعت پیشرفت آن را کاهش دهد. سرطان تیروئید آناپلاستیک معمولا در افراد بالای 60 سال بروز پیدا می کند و می تواند منجر به علائم و نشانه های شدیدی، از جمله تورم گردن با سرعت رشد بالا و به وجود آمدن مشکلات تنفسی اشاره کرد.
سرطان مدولاری تیروئید : این نوع از سرطان تیروئید از سلول های تیروئید که به آنها سلول های سی می گویند و وظیفه تولید هورمون کلسی تونین را دارند آغاز می شود. افزایش سطح کلسی تونین در خون می تواند نشان دهنده سرطان مدولاری تیروئید در مراحل اولیه باشد. برخی از سرطان های مدولاری تیروئید توسط ژنی به نام RET ایجاد می شود که از والدین به فرزندان منتقل می شود.
عوارض سرطان تیروئید
سرطان تیروئید علیرغم درمان موفقیت آمیز می تواند برگردد حتی اگر تیروئید برداشته شده باشد باز هم این امکان وجود دارد. اگر سلول های سرطانی قبل از برداشتن تیروئید به قسمت های دیگر بدن سرایت پیدا کرده باشند این امکان وجود دارد. در اکثر سرطان های تیروئید، از جمله شایع ترین آنها یعنی سرطان تیروئید پاپیلاری و سرطان تیروئید فولیکولی، احتمال بازگشت پایین است. اغلب حتی اگر سرطان تیروئید بازگردد قابل درمان خواهد بود. سرطان تیروئید ممکن است در این قسمت ها بازگردد:
- غدد لنفاوی در گردن
- تکه های کوچکی از بافت تیروئید که در حین جراحی باقی مانده است
- سایر نواحی بدن مانند ریه ها و استخوان ها
پزشک ممکن است آزمایش های دوره ای خون یا اسکن تیروئید را برای بررسی علائم بازگشت سرطان توصیه کند. در این قرار ملاقات ها، پزشک ممکن است در مورد تجربه علائم و نشانه هایی از عود سرطان تیروئید سوال بپرسد ، مانند:
- گردن درد
- وجود توده در گردن
- مشکل در بلع
- تغییرات صدا، مانند گرفتگی صدا
- گسترش یافتن سرطان تیروئید
سرطان تیروئید گاهی اوقات به غدد لنفاوی مجاور یا سایر قسمت های بدن گسترش می یابد. سلول های سرطانی گسترش یافته ممکن است زمانی که سرطان تشخیص داده می شود یا پس از درمان پیدا شوند. اغلب سرطان های تیروئید هرگز گسترش نمی یابند. هنگامی که سرطان تیروئید گسترش می یابد، اغلب به موارد زیر سرایت پیدا می کند :
- غدد لنفاوی در گردن
- ریه ها
- استخوان ها
- مغز
- کبد
- پوست
سرطان تیروئید که گسترش می یابد ممکن است در آزمایش های تصویربرداری مانند CT و MRI، زمانی که برای اولین بار که سرطان تیروئید تشخیص داده می شود، شناسایی شود. پس از درمان موفقیت آمیز، پزشک ممکن است قرار ملاقات های بعدی را برای بررسی علائم گسترش سرطان تیروئید توصیه کند. این قرارها ممکن است شامل اسکن های تصویربرداری هسته ای باشد که برای تشخیص سلول‌های سرطانی تیروئید استفاده می شوند.
سوالات متداول درباره سرطان تیروئید
پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث تغییرات ژن هایی می شود که منجر به اکثر سرطان های تیروئید می شود، بنابراین هیچ راهی برای پیشگیری از سرطان تیروئید در افرادی که در معرض خطر این بیماری هستند وجود ندارد.
خیر. اکثر افراد پس از جراحی برداشتن غدد تیروئید و غدد لنفاوی درمان می شوند.
بله. از شایع ترین علائم اختلالاتی تیروئید کاهش وزن بی دلیل است.
