عفونت مثانه در زنان و مردان : علت، علائم، روش های درمان و پیشگیری

عفونت مثانه نوعی عفونت ادراری (UTI) است که شامل عفونت در هر نقطه از دستگاه ادراری، مثل مثانه، کلیه ها یا مجرای ادراری می باشد این عفونت که به علت عفونت باکتریایی در مثانه روی میدهد، بیشتر زنان و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف را درگیر می نماید. عفونت مثانه در اکثر موارد بیماری حاد است به این معنی که ناگهان رخ می دهد اما در موارد دیگر ممکن است مزمن باشد، به این معنی که در طولانی مدت تجدید می شود. درمان این بیماری در مراحل اولیه اهمیت بسزایی دارد زیرا که در صورت عدم درمان می تواند به عفونت کلیه مبدل گردد. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با عفونت مثانه و روشهای درمان آن آشنا شوید.

عامل عفونت مثانه

عامل عفونت مثانه باکتری هایی هستند که از طریق مجرای ادراری وارد روده می شوند، این باکتری ها اغلب در طی ادرار کردن از بین می روند اما گاهی اوقات این باکتری ها به دیواره مثانه متصل شده و زمانی که بدن توانایی از بین بردن آن را نداشته باشد، تکثیر یافته و عفونت مثانه را ایجاد می کند. اغلب عفونت های مثانه ناشی از باکتری E.Coli که در بخش انتهایی روده حیوانات وجود دارد، ایجاد می شود. این باکتری از طریق خوراکی های مختلفی وارد بدن شده و هنگام دفع مدفوع روی پوست قرار گرفته و وارد مجاری ادراری می شود. ابتلا به این عفونت به سبب کوتاه بودن مجاری ادراری در زنان شایعتر است.

علائم عفونت مثانه چیست؟

علائم عفونت مثانه بسته به شدت عفونت می تواند متفاوت باشد، برخی از مهمترین علائم این بیماری به این شرح است:

• درد یا سوزش هنگام ادرار کردن
• ادرار کدر یا خونین یا بد بو
• تکرر ادرار و تمایل مکرر به ادرار کردن، حتی زمانی که مثانه پر نیست
• کمر درد یا فشار در شکم کمر یا پشت

عفونت مثانه اگر به موقع درمان نگردد می تواند با عفونت کلیه ها همراه شود. علائم عفونت کلیه شامل تب, لرز، تهوع و استفراغ است، این عفونت جدی تر از عفونت مثانه است و نیاز به درمان های سریع پزشکی دارد.

عفونت مثانه در اکثر موارد بیماری حاد است به این معنی که ناگهان رخ می دهد اما در موارد دیگر ممکن است مزمن باشد، به این معنی که در طولانی مدت تجدید می شود. درمان این بیماری در مراحل اولیه اهمیت بسزایی دارد زیرا که در صورت عدم درمان می تواند به عفونت کلیه مبدل گردد.

چه کسانی در معرض خطر عفونت مثانه قرار دارند ؟

هرکسی می تواند دچار این عفونت شود اما زنان بیشتر از مردان احتمال ابتلا به این عفونت را دارند و علت آن این است که زنان مجرای ادراری کوتاه تری داشته و از همین روی ورود باکتری به داخل روده آنان آسان تر است. همچنین مجرای ادرار در زنان نزدیک مقعد است در نتیجه ورود باکتری ها به آن آسان تر خواهد بود. عوامل دیگر می توانند خطر ابتلا به عفونت های مثانه را برای مردان و زنان افزایش دهند. شامل موارد زیر است:

• افزایش سن
• بی حرکتی
• مصرف کم مایعات
• جراحی دستگاه ادرار
• اختلالات دستگاه ادراری، که ناشی از نقص یا آسیب مادرزادی باشد.
• احتباس ادرار، که به معنی مشکل تخلیه مثانه است
• مجرای ادراری محدود
• پروستات بزرگ شده
• بی اختیاری روده
• بارداری
• دیابت
• شرایط سیستم عصبی که بر عملکرد مثانه تاثیر می گذارد
• سیستم ایمنی ضعیف

به نقل قول از webmd:

When you get a bladder infection, it leads to cystitis, which is when your bladder swells and gets irritated. That’s what causes the symptoms. A bladder infection is the most common type of urinary tract infection (UTI).

ترجمه: زمانی که دچار عفونت مثانه می شوید، منجر به سیستیت می شود، یعنی زمانی که مثانه شما متورم و تحریک می شود. این همان چیزی است که باعث علائم می شود. عفونت مثانه شایع ترین نوع عفونت دستگاه ادراری (UTI) است.

منبع: https://www.webmd.com/a-to-z-guides/understanding-bladder-infections-basic-information

عفونت مثانه چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشکان برای تشخیص ابتلا به این عفونت از آزمایش ادرار استفاده میکند که در طی آن به بررسی وجود گلبول های سفید، گلبول قرمز، نیتریت ها و باکتری ها می پردازند. همچنین ممکن است مجدداً آزمایش را تکرار نمایند تا نوع باکتری موجود در آن شناسایی شود، بعد از شناخت نوع باکتری پزشک آنتی بیوتیک لازم برای از بین بردن بیماری را تجویز می نماید.

درمان عفونت مثانه

عفونت های مثانه با داروهای تجویزی برای از بین بردن باکتری مثل آنتی بیوتیک ها و داروهایی که درد و سوزش را کاهش میدهند، درمان میشوند. بیشتر علائم این عفونت پس از 48 ساعت از مصرف آنتی بیوتیک از بین میرود.

داروی عفونت مثانه

برای کشتن باکتری هایی که موجب عفونت مثانه شده است از داروی آنتی بیوتیک استفاده می شود. همچنین اگر درد و سوزش احساس می کنید، پزشک ممکن است دارو را برای تسکین این علائم تجویز کند. شایع ترین دارو برای از بین بردن درد و سوزش ناشی عفونت های مثانه، (Pyridium) نامیده می شود. برخی از آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان این بیماری به این شرح است:

• سولفامتوکسازول تری متوریم
• نیتروفورانتوئین (مکبوید، مکرواندین)
• فسفومایسین (مونورول)
• آموکسی سیلین / کلوولانات (Augmentin)
• بعضی از سفالوسپورین ها مانند سفتوپوکسیم، سفیدیینیر یا سفافلر

پیشگیری از عفونت مثانه

این بیماری از دسته بیماری هایی است که می توان تنها با رعایت چند نکته ساده از ایجاد آن پیشگیری نمود، همچنین اگر در معرض این عفونت قرار دارید می توانید از آنتی بیوتیک با دوز کم استفاده نمایید. برخی از تغییرات سبک زندگی که احتمال ابتلا به این عفونت را تا حد زیادی کاهش میدهد به این شرح است:

• نوشیدن شش تا هشت لیوان آب در طول روز
• مصرف روزانه آبمیوه
• دفع ادرار به محض احساس نیاز به آن
• رعایت بهداشت پس از ادرار و شستن خود از جلو به سمت عقب
• استفاده از دوش به جای نشستن در وان حمام
• تعویض مرتب لباس زیر 
• استفاده از لباس زیر های پنبه ای
• اجتناب از استفاده از دیافراگم برای جلوگیری از حاملگی
• استفاده از کاندوم های غیر روان کننده
• ادرار کردن قبل و بعد از رابطه جنسی

برای عفونت مثانه چه بخوریم؟

برای درمان عفونت مثانه مصرف آنتی بیوتیک ها ضروری است، اما در کنار استفاده از آنتی بیوتیک ها برخی از از غذاها و نوشیدنی ها می توانند به روند بهبود کمک کرده و تحریک مثانه را کاهش دهند. غذاها و نوشیدنی هایی که برای عفونت مثانه باید بخورید شامل:

• آب
• آب زغال اخته
• هنداونه
• خیار
• غذاهای غنی از پروبیوتیک ها مانند مانند ماست، کفیر و غذاهای تخمیر شده (کیمچی، کلم ترش)
• غذاهای حاوی ویتامین C مانند پرتقال، گریپ فروت، کیوی و توت فرنگی
• دمنوش های گیاهی مانند دمنوش بابونه و چای زنجبیل
• غذاهای غنی از فیبر مانند غلات کامل، میوه ها، سبزیجات و حبوبات

برخی غذاها و نوشیدنی ها می توانند مثانه را تحریک کرده و علائم عفونت مثانه را تشدید کنند. به همین دلیل بهتر است در دوران بهبودی عفونت مثانه از مصرف آنها اجتناب کنید. برخی از غذاها و نوشیدنی های مضر برای عفونت مثانه عبارتند از کافئین، الکل، غذاهای تند، غذاهای چرب و شیرینجات.

سوالات متداول در مورد عفونت مثانه