بیماری هابیماری های گوارشی

آشنایی با علائم سنگ کیسه صفرا و نحوه درمان کیسه صفرا

از هر 10 نفری که بالای 40 سال سن دارند یک نفر دچار سنگ کیسه صفرا می شود . این مشکل در خانم ها دو برابر آقایان شایع تر است. سنگ ها معمولا در کیسه صفرا ایجاد می شوند و در اکثر موارد باعث بروز هیچ مشکلی نمی شوند. این سنگ ها از صفرا ساخته می شوند. صفرا مایعی است که به هضم غذا کمک نموده و توسط کبد ترشح می شود. صفرا بعد از اینکه در کبد ساخته شد وارد کیسه صفرا شده و در آنجا ذخیره می شود. صفرا عمدتا از ماده چرب کلسترول، رنگدانه ها ، و نمک های مختلف ساخته می شود . یک تغییر کوچک در ترکیباتی که در صفرا وجود دارند ممکن است باعث شروع ساخته شدن سنگ های صفراوی شوند. اکثر سنگ های صفراوی ترکیبی از کلسترول و رنگدانه ها ( پیگمان ها ) هستند. حدود 20 درصد سنگ های صفراوی نیز فقط حاوی رنگدانه ها هستند. اغلب تعداد زیادی سنگ کیسه صفرا در یک فرد ساخته می شوند که اندازه بعضی از آنها می تواند به بزرگی یک توپ گلف باشد. سنگ های صفراوی در بعضی خانواده ها بیشتر دیده می شود.


علل ایجاد سنگ کیسه صفرا

سنگ های صفراویاغلب هیچ علت واضحی برای ایجاد سنگ کیسه صفرا وجود ندارد. با این حال سنگ کیسه صفرا کلسترولی در افرادی که خیلی اضافه وزن دارند و چاق هستند شایعتر می باشد. همچنین خطر ساخته شدن سنگ ها در افرادی که یک رژیم غذایی چرب دارند بیشتر از سایر افراد می باشد.سنگ های صفراوی رنگدانه ای ممکن است به علت انهدام بیش از حد گلبول های قرمز که در انواعی از کم خونی ها دیده می شود ساخته شوند. همچنین عدم تخلیه کامل کیسه صفرا که بر اثر تنگ شدن مجاری صفراوی ایجاد می شود می تواند باعث افزایش خطر ساخته شدن سنگ های صفراوی شود.

نشانه ها و علائم سنگ کیسه صفرا چیست؟

علائم سنگ کیسه صفراسنگ کیسه صفرا اغلب باعث بروز هیچ مشکلی نمی شوند. با این حال اگر یک یا چند عدد از این سنگ ها باعث انسداد مجرای خروجی صفرا از کیسه صفرا شود ممکن است علائم و مشکلات این سنگ ها دیده شوند. علائمی که انسداد کامل یا جزئی این سنگ ها رخ می دهند را اصطلاحا کولیک صفراوی ( Bilary colic ) می نامند که شامل موارد زیر می باشد:

  • دردهای خفیف تا شدید در قسمت بالای شکم
  • تهوع و استفراغ

حمله ی کولیک صفراوی به طور طبیعی مدت زمان کوتاهی طول می کشند و معمولا به دنبال خوردن یک غذای چرب که باعث انقباض کیسه صفرا می شوند رخ می دهند.

بیرون آوردن کیسه صفرا معمولا در سلامتی آینده فرد مشکلی ایجاد نمی کند و صفرا به سادگی و به طور دائم از طریق یک مجرا مستقیما از کبد به اثنی عشر تخلیه می شود.

عوارض سنگ های صفراوی

سنگ های که در مجاری صفراوی گیر می کنند باعث می شوند که این مجاری مسدود گردند. این وضعیت می تواند باعث بروز التهاب یا عفونت کیسه صفرا و مجاری صفراوی شود. همچنین مسدود شدن مجاری صفراوی ممکن است باعث ایجاد یرقان شده و سفیدی چشمها و پوست بدن زرد شوند. به غیر از بروز یرقان، بسته شدن مجرای صفراوی مشترک ممکن است سبب بروز التهاب لوزالمعده ( پانکراتیت ) شود.

نحوه تشخیص سنگ های صفراوی

اکثر افراد فقط هنگامی از وجود سنگ کیسه صفرا در بدنشان با اطلاع می شوند که بر حسب تصادف یک سونوگرافی انجام دهند. با این حال اگر پزشکتان از علائم و مشکلاتی که ابراز می دارید مشکوک شود که ممکن است شما دارای سنگ های صفراوی باشید برایتان درخواست آزمایش خون خواهد نمود تا تعداد گلبول های قرمز خون شما را بررسی نماید و میزان کلسترول خون را نیز اندازه گیری کند. همچنین بررسی های عکس برداری مثل سونوگرافی نیز ممکن است درخواست شود. اگر مشخص شد که مجرای صفراوی مسدود شده است می توان با استفاده از روش ایی آر سی پی ( ERCP ) که توسط آندوسکوپ و تزریق یک ماده حاجب در مجاری صفراوی و سپس عکسبرداری با اشعه ایکس انجام می شود ، محل دقیق سنگ در مجرا را مشخص کرد.

نحوه درمان سنگ کیسه صفرا

درمان کیسه صفراسنگ کیسه صفرا ای که هیچ علامت و مشکلی برای فرد ایجاد نمی کنند نیازی به درمان ندارند. اگر شما دارای علائم خفیف یا گاهگاهی هستید، پیروی از یک رژیم غذایی کم چربی ممکن است از بروز ناراحتی های بعدی شما جلوگیری نماید. با این حال اگر علائم و مشکلات شما دائمی و پابرجا هستند و یا اینکه بدتر شده اند ممکن است نیاز باشد که با عمل جراحی کیسه صفرای شما بیرون آورده شود. درآوردن کیسه صفرا معمولا مشکل بیمار را حل می کند. با این حال در موارد اندکی سنگ ها دوباره در مجرای صفرا ساخته می شوند و نیاز به برداشتن سنگ با عمل جراحی و یا با استفاده از آندوسکوپی و روش ای آر سی پی ( ERCP ) دارند. بیرون آوردن کیسه صفرا معمولا در سلامتی آینده فرد مشکلی ایجاد نمی کند و صفرا به سادگی و به طور دائم از طریق یک مجرا مستقیما از کبد به اثنی عشر تخلیه می شود.

داروهایی وجود دارند که می توانند سنگ کیسه صفرا از نوع کاملا کلسترولی را حل نموده و از بین ببرند اما این امر ممکن است چند ماه یا چند سال طول بکشد تا سنگ به طور کامل حل شود. گاهی اوقات از دستگاه های سنگ شکن استفاده می شود که با استفاده از امواج مافوق صوت ( اولتراسونیک ) سنگ ها را به قطعات کوچک تر خرد می کنند تا بتوانند بدون درد از مجرای صفراوی خود را به اثنی عشر رسانده و از آنجا نیز از طریق مدفوع خارج شوند. استفاده از داروها یا دستگاه سنگ شکن می تواند باعث جلوگیری از انجام عمل جراحی شود. با این حال اگر در چنین مواردی از آنجایی کیسه صفرا هنوز در بدن قرار دارد احتمال زیادی دارد که در آینده دوباره این سنگ ها ساخته شوند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا