بیماری هابیماری های مغز و اعصاب
آبسه مغزی ؛ علت ، علائم و روش های درمان
تجمع چرک در یک نقطه در مغز را اصطلاحاً آبسه مغزی می نامند. آبسه های مغزی نادر بوده و در صورتی که آنها را درمان نکنیم و به حال خود رها کنیم می توانند مرگبار باشند. چرک ممکن است فقط یک آبسه ایجاد نماید و یا اینکه چندین آبسه در جاهای مختلف مغز تشکیل شود. بافت های مغز در اطراف آبسه دچار فشردگی شده و خود مغز ممکن است ورم کرده و باعث افزایش فشار در داخل جمجمه شود.
علل ایجاد آبسه مغزی
بیشتر آبسه های مغزی بر اثر گسترش یک عفونت باکتریایی به مغز از عفونی شدن یک بافت نزدیک به جمجمه ایجاد می شوند. برای مثال عفونت ممکن است از یک آبسه دندان و یا از عفونت سینوس ها (سینوزیت) به مغز راه یابد. اگر جمجمه بر اثر حادثه ای سوراخ شود، باکتری ها ممکن است وارد مغز شده و ایجاد عفونت کنند. عفونت های باکتریایی می توانند از طریق جریان خون از عفونت های موجود در قسمت های دیگری از بدن مثل ریه ها یا قلب خود را به مغز برسانند. در ده درصد از موارد آبسه مغزی نمی توان تشخیص داد که عفونت از کجا وارد مغز شده است. گاهی اوقات یک آبسه مغزی ممکن است بر اثر یک عفونت قارچی ایجاد شده باشد.افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها مختل شده ( مثل بیماران مبتلا به ایدز یا افرادی که تحت شیمی درمانی قرار دارند ) بیشتر احتمال دارد که به آبسه مغزی دچار شوند. احتمال خطر ابتلاء به آبسه های مغزی در معتادان به مواد مخدر تزریقی بیشتر از سایرین می باشد زیرا آنها از سوزنهای آلوده به میکروبی که چند بار استفاده شده است به کار می برند. احتمال ابتلاء مردان به آبسه مغزی دو برابر زن ها می باشد.
عفونت های باکتریایی می توانند از طریق جریان خون از عفونت های موجود در قسمت های دیگری از بدن مثل ریه ها یا قلب خود را به مغز برسانند.
علائم و نشانه های آبسه مغزی
علائم و نشانه های آبسه مغزی ممکن است در عرض چند روز و یا اینکه به تدریج و در عرض چند هفته خود را نشان دهد. این علائم عبارتند از :
سایر علائم عبارتند از : اختلال در صحبت کردن، اختلال در بینایی، ضعف در یک یا دو دست و پا، اختلال در سطح هوشیاری و در نهایت کما ( اغماء )
نحوه درمان آبسه مغزی
اگر پزشک مشکوک شود که شما دچار آبسه مغزی هستید، سریعاً شما را در بیمارستان بستری می کند. تشخیص آبسه مغزی را می توان با انجام ام آر آی یا سی تی اسکن از مغز تایید نمود. برای تشخیص نوع عفونت، آزمایش خون انجام می شود.آبسه های مغزی که بر اثر عفونت های باکتریایی ایجاد شده اند را با تجویز مقادیر زیادی دارو های آنتی بیوتیک که در ابتدا به صورت تزریقی و سپس به صورت خوراکی به مدت 6 هفته مصرف می شوند درمان می کنند. اگر اندازه آبسه بزرگ باشد یا باعث تورم قابل توجهی در مغز شود، تحت بیهوشی کامل، یک سوراخ در جمجمه ایجاد می کنند و از این طریق چرک آبسه را تخلیه می نمایند. سپس این چرک آزمایش می شود تا نوع میکروب ایجاد کننده آن مشخص گردد. برای کنترل تورم مغز ممکن است دارو های کورتون دار تجویز شوند. همچنین برای کاهش خطر بروز تشنج ها، داروهای ضد تشنج داده می شود. در موارد خیلی شدید ممکن است بیمار به یک دستگاه تنفس مصنوعی در بخش مراقبت های ویژه ( آی سی یو ) متصل شود.اگر درمان در مراحل اولیه آغاز شود حدود 80 درصد مبتلایان به آبسه مغزی بهبود می یابند. با این حال بعضی از این افراد ممکن است در آینده دچار عوارضی مثل تشنج، ضعف یک دست یا یک پا و با اختلال در صحبت کردن بشوند.منبع : بیماری های مغز و اعصاب-تالیف : دکتر تونی اسمیت-ترجمه : دکتر فرهاد همت خواه