15 تکنیک برتر پرورش خلاقیت در کودکان ، عوامل تقویت و موانع رشد خلاقیت

خلاقیت حاصل دو عامل اصلی است :

• ژنتیک
• پدر و مادر

پدر و مادری که پاسخگو باشند و مشتاق پرورش، در کودک خود انگیزه ایجاد می کنند و با فراهم آوردن بستری مناسب موجب پرورش استعداد های او خواهند شد. هیچ فردی وجود ندارد که به طور ذاتی فاقد خلاقیت باشد. خلاقیت به طور ذاتی در افراد وجود دارد فقط باید آن را پرورش داد تا بهتر و بیشتر از آن بهره برد. دوران کودکی، زمان مناسبی است تا والدین تربیت کودک را با توجه به پرورش خلاقیت در کودکان پیش ببرند.

میزان خلاقیت کودک تاثیر بسزایی در زندگی و آینده او خواهد داشت زیرا که یاد خواهد گرفت متکی به نفس و کاردان باشد و به همان نسبت از زندگی لذت ببرد.

1. تشویق کودک به کنجکاوی و خلاقیت : یکی از راه های تقویت خلاقیت، تشویق کودک به کنجکاوی است، مثلا هنگام ایجاد چالش ها از اون بخواهیم راه حلی را پیشنهاد و یا اجرا نماید.
2. فراهم آوردن همه ی اسباب بازی ها و لباس ها از میزان خلاقیت کودک می کاهد زیرا موجب میشود از قوه ی تخیل و خلاقیشان کاسته شود. ابزار های از پیش ساخته شده و یا وسایل بازی از قبل سر هم شده فرصت فکر کردن را از کودک میگیرند.
3. ایده های کودک را بیان جملاتی مثل { چه ایده خوبی من تا بحال بهش فکر نکرده بود } یا { بیا امتحانش کنیم} تقویت نماییم.
4. از خجالت دادن و دست پاچه کردن با بیان جملاتی مثل { واقعا چه فکری کردی که این کار انجام دادی ؟ } بپرهیزید و بجای این عمل او را مورد تشویق قرار دهید. در نظر داشته باشید هر ریسک منطقی که به خلاقیت منجر شود را حمایت نمایید.
5. با طرح سوال از کودک، شیوه ی تفکر مستقل و تخیلی را در کودک پرورش دهید.
6. از اصلاح و یا تغییر در پروژه ی کودک خود بپرهیزید. به آنچه که کودک در طول فرآیند انجام پروژه یاد گرفته است احترام بگذارید. فرآیند انجام پروژه از نتیجه ی نهایی مهم تر است.
7. از بیان عبارات منفی و ناامید کننده دوری کنید به طور مثال هیچ گاه به کودک نگویید { نباید اینجوری انجامش بدی یا بیا من برات درستش میکنم} زیرا به کودک حس عدم توانایی را القا خواهید نمود.
8. به تلاش های خلاقانه ی کودک احترام بگذارید بطور مثال می توانید از کاردستی و یا نقاشی های او در تزئین خانه استفاده نمایید،کودکان عاشق دیدن حاصل علاقه و تلاششان بر روی دیوار توسط مادر و پدر هستند.
9. از مقایسه ناخوشایند فرزندانتان به شدت پرهیز کنید. بیان جملاتی مشابه { تو هرگز نمی تونی به خوبی خواهرت نقاشی کنی.} به کودک احساس ناتوانی در انجام امور را القا خواهد نمود.
10. طنز هوشمندانه ی کودک را تشویق کنید و سعی کنید اوقاتی را به همراه کودک خود صرف خنده و شادی نمایید.
11. کودک از اینکه والدین با او بازی کنند، شاد شده و تقویت میشود ولی به یاد داشته باشید نحوه ی بازی کردن را به کودک خود دیکته نکنید.
12. بازی هایی با کودک انجام دهید که در طی آن از او بپرسید چرا؟ چگونه؟ ، بطور مثال در طی بازی ساخت قلعه شنی می توانید از کودک بپرسید از چه کارایی برای چسباندن شن ها به هم استفاده کنیم.
13. بازی های تخیلی با کودک انجام دهید بطور مثال از کودک بپرسید اگر بتواند در ماه فرود بیاید چه کاری انجام میدهد؟
14. از کودک بخواهید وانمود کند شی، گیاه و یا یک حیوان است.
15. یک مکان امن و راحت برای کثیف کاری های کودک در نظر بگیرید و برای او وسایلی را مثل کاغذ و مقوا، مدا دشمعی، گچ، مارکر، چسب، برچسب، رنگ انگشتی و گل رس فراهم آورید.

عوامل بسیاری در جامعه و خانواده مانع رشد خلاقیت در کودکان می گردد. برخی از مهمترین موانع بدین شرح است :

• تاکید افراطی بر جنسیت کودک : وقتی کودک به سبب جنسیت ملزم به قرار گرفتن در قالب خاصی می گردد علایق و تمایلات خلاقانه او سرکوب خواهند شد.
• قرار دادن قوانین خشک و دست و پا گیر در منزل :پافشاری بر قوانین خاص موجب تکرار در رفتار کردن کودک می شود. تکرار رفتار نقطه ی مقابل خلاقیت است.
• عدم آشنایی والدین با پرورش خلاقیت کودک : عدم آگاهی و شناخت والدین موجب میشود هیچگاه نتوانند برای پرورش و شکوفایی خلاقیت او تلاش کنند.
• انتقادات مداوم از رفتار های کودک
• بیهوده شمردن خلاقیت کودک
• عدم وجود حس شوخ طبعی در منزل : حس شوخ طبعی از شاخص های مهم خلاقیت به شمار می رود زیرا مستقیما به رشد خلاقیت کودک کمک میکند.