بیماری گال یا جرب {نحوه درمان و روشهای انتقال در زنان و مردان+عکس}

نام بیماری گال برگرفته از زبان فرانسوی استو ولی با نام جرب نیز شناخته می شود. این بیماری پوستی به شدت مسری است. عامل این بیماری انگلی خارش دار، موجوداتی میکروسکوپی به نام مایت ها یا هیره ها هستند، که نوعی از موجودات عنکبوتی به شمار می روند. این موجودات در سطحی ترین لایه پوست یعنی اپیدرم زندگی می کنند و مدت طول عمر آن در حدود 30 روز است. این موجودات سرعت تکثیر بالای داشته و روزانه 90 تخم می گذارند و تنها در طی 10 روز بالغ می شوند. از همین روی افراد مبتلا به گال حداقل 100 مایت بالغ بر روی سطح پوست خود دارند. دوره کمون یا مدت زمان انتقال تا ظهور علائم گال در حدود 2 الی 6 هفته است. ورود مایت ها به بدن موجب آسیب مستقیم می گردد. اما بدن انسان یا در واقع سیستم ایمنی نسبت به ترشحات، تخم و یا مدفوع این انگل ها حساس شده و نسبت به آنها واکنش هایی مثل ضایعات پوستی یا خارش ایجاد می نماید. اگر این انگل برای بار اول وارد بدن شود تا بروز علائم چندین هفته زمان می برد، اما وقتی فرد برای بار دوم مبتلا می شود، بلافاصله علائم نمایان خواهد شد. انگل هایی که باعث گال می شوند، از نوع ماده هستند.

در اغلب موارد طول درمان بیماری گال برای بهبود کامل علائم و پوست 4 هفته میباشد.

راه های انتقال بیماری گال

همان طور که ذکر کردیم بیماری خارشی گال به شدت مسری است و انگل عامل آن به راحتی از طریق تماس پوست با پوست منتقل میشود. همچنین این انگل می تواند در ملحفه و یا لباس های بیمار نفوذ کرده و از این طریق به فردی دیگر نیز انتقال پیدا کند. همچنین یکی از شایع راه های انتقال این بیماری، رابطه جنسی با فرد مبتلا به آن می باشد. از همین روی گال را می توان یکی از انواع بیماری های مقاربتی نیز معرفی نمود. افراد با شرایط زیر احتمال بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند:

• بزرگسالان فعال جنسی
• زندانیان زندان
• افرادی که به طور مداوم در محیط های شلوغ رفت و آمد می کنند.
• کودکانی که در مراکز بهزیستی زندگی می کنند.

خارش ناشی از این بیماری به حدی شدید است که ممکن است بیمار شب تا صبح را بیدار نگه دارد. در ضمن خارش شدید پوست گسترش بیماری در سطح پوست را به دنبال دارد و حتی ممکن است موجب عفونت خون شود.

بیماری گال برای انتقال نیازمند تماس مستقیم است. این ارتباط می تواند از طریق پوست با بدن فرد یا  حتی تماس پوست با یکی از لوازم شخصی فرد ناقل می باشد، زیرا عامل بیماری گال می تواند تا چندین روز بیرون از بدن فرد زنده بماند و عامل انتقال باشد. یعنی حتی اسباب بازی هایی که کودک ناقل با آنها تماس داشته نیز می تواند عامل انتقال بیماری باشد. به همین ترتیب این بیماری از هر طریقی قابل انتقال است.

سگ و گربه می‌توانند ناقل گال باشند؟

گال بیماری مشترک میان انسان و حیوانات به شمار نمی رود. عامل این بیماری یا همان انگل گال در انسان و حیوانات متفاوت است. از همین روی احتمال انتقال آن از حیوانات به انسان و برعکس وجود ندارد.

زمانی که انگل از پوست حیواناتی مثل سگ و گربه به انسان منتقل می شود، مقداری خارش ایجاد خواهد نمود و بیماری به مراحل جدی تر کشیده نمی شود، زیرا بیماری جرب در حیوانات به شکل جدی بروز نکرده و نیازی به درمان ندارد.

مطالعه بیشتر : برای آبله مرغان چه بخوریم

انگل های بیماری جرب یا گال تونل هایی را روی سطح پوست ایجاد می کنند،که به شکل تونل هایی خاکستری، قهوه ای و قرمز رنگ دیده می شوند و اغلب افراد آن را با خراش های پوستی اشتباه میگیرند.این بیماری می تواند هر قسمتی از پوست بدن را درگیر کند، و مهمترین علامت آن خارش بیش از اندازه است که به دنبال آن برجستگی های پوستی مانند تاول های قرمز رنگ بر روی سطح پوست ظاهر می شوند. از زمان ورود عامل بیماری   به بدن تا بروز علائم آن در حدود 2 الی 6 هفته زمان نیاز است. برخی از مهمترین علائم این بیماری به این شرح است :

• خارش شدید، به خصوص در شب : خارش ناشی از این بیماری به حدی شدید است که ممکن است بیمار شب تا صبح را بیدار نگه دارد. در ضمن خارش شدید پوست گسترش بیماری در سطح پوست را به دنبال دارد و حتی ممکن است موجب عفونت خون شود.
• بثورات پوستی مانند جوش : این بثورات یا راش های پوستی می توانند مانند خط ها یا راه هایی روی پوست بدن ایجاد شود و به شکل کهیر، گزیدگی های کوچک، گره های زیر پوستی و سفت و یا کورک دیده شوند. همچنین برخی از افراد ممکن است دچار فلسی شدن پوست و یا لایه لایه شدن پوست شوند.
• زخم های ناشی از خراش : خارش زیاد پوست و پوسته پوسته شدن آن ایجاد زخم و جراحت بر روی آن را به دنبال دارد.
• تاول : از علائم بارز این بیماری است که به شکل برآمدگی های قرمز و اغلب خونی نمایان می شوند.
• سخت شدن پوست : در نوع شدیدتر این بیماری که با نام گال نروژی شناخته می شود، تعداد انگل های روی پوست به 100 الی 1000 می رسد و حرکت آنها خارش شدیدی را در پوست ایجاد می کند و به دنبال آن پوست سفت و خشک می شود.

با وجود تمامی علائم ذکر شده، این بیماری نیازمند بررسی های دقیق توسط پزشک است، تا عامل بیماری یا همان انگل به طور دقیق شناسایی شود.
اغلب تشخیص این انگل کمی مشکل است و نیاز به انجام برخی از آزمایشات دارد. برای شناسایی انگل ابتدا پوست بدن توسط روغن های معدنی پوشانده می شود و سپس لایه ای پوست برداشته می شود تا وجود انگل، تخم انگل و سایز ذرات در آن مورد بررسی قرار گیرد.
در صورتی که تشخیص از این روش مشکل باشد، از آزمایش‌هایی نظیر واکنش زنجیرهٔ پلیمراز (PCR) برای شناسایی استفاده می شود. این روش شامل تکثیر یک قطعه خاص از DNA است و به ندرت انجام می گیرد. کاربرد روش PCR تشخیص و نظارت بر بیماری ها همچنین مطالعه عملکرد بخشی معینی از DNA است.

بیماری جرب با گال قابل درمان است و درمان آن با مصرف داروهای خاص و با مشورت پزشک انجام میگیرد. ولی باید در طی این دوران همه افراد خانواده با هم درمان شوند تا از انتقال مجدد بیماری پیشگیری شود. به علاوه باید تمامی اسباب و وسایل از جمله البسه ها، رختخواب، حوله، لیف و … از این انگل پاکسازی گردد.
برای این منظور لازم است، اشیا مورد نظر را با آب داغ شسته و سپس در حرارت بالا آن را خشک کنید. دو راه مطمئن تر این امر خیس کردن این وسایل در آب حاوی لیندان به مدت 12 ساعت و یا قرار دادن آن ها در کیسه پلاستیکی به مدت 10 روز است.داروهایی که برای درمان بیماری جرب استفاده می شوند، عبارتند از :

پماد پرمترین

این دارو یکی از مهمترین و البته بی خطرترین درمان های بیماری گال است، که مدت استفاده از آن معمولاً 1 هفته می باشد. ولی تعداد دفعات آن بستگی به نظر پزشک دارد. این دارو و سایر پمادهای درمان باید تمامی نقاط پوست حتی بین انگشتان و کشاله ران را را پوشش دهند. ولی معمولاً نیازی به استفاده از آن بر روی صورت نیست، زیرا این انگل پوست صورت را درگیر نمیکند.

استفاده از این دارو برای تمام گروه های سنی به جز نوزادان زیر دو ماه منعی ندارد. این پماد باید حداقل 8 الی 12 ساعت روی پوست بماند، تا بتوانید تاثیرات آن را مشاهده کنید.  به همین ترتیب لازم است شب تا صبح این پماد را استعمال نموده و صبح روز بعد بدن را بشویید.

مصرف این دارو برای خانم های باردار منعی ندارد، اما مدت زمان استفاده از آن باید به 2 ساعت کاهش پیدا کند.

پماد لیندان ( محلول گامابنزن هگزاکلراید)

این دارو را می توان یکی دیگر از درمان های این بیماری معرفی نمود. اما مصرف آن ممکن است عوارض مغزی و عصبی مختلفی را برای بدن به همراه داشته باشد. به همین جهت از آن برای درمان این بیماری در کودکان زیر 2 سال، زنان باردار و شیرده و افرادی با پوست حساس ممنوع است. لیندان تنها زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که درمان های دیگر موثر نباشند.

پماد کروتامیتون

این دارو انگل های بیماری گال را از بین برده و بیشتر به عنوان داروی کمکی برای درمان مورد استفاده قرار می گیرد. مصرف این دارو برای کودکان و زنان باردار توسط FDA تایید نشده اما تاکنون گزارشی از آسیب آن به کودکان وجود نداشته است. قبل از مصرف کروتامیتون حتماً با پزشک مشورت نمایید.

بجز مصرف داروهایی که برای از بین بردن عامل بیماری کاربرد دارد. دسته ای دیگر از داروها مانند آنتی هیستامین ها و استروئید برای بهبود علائمد بیماری مثل خارش بدن مورد استفاده قرار میگیرد.

در کنار مصرف دارو رعایت بهداشت و عدم تماس پوستی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. در مورد البسه ها و ملافه ها شستشوی مداوم توصیه می شود، ولی شستن وسایل دیگری مانند فرش ها و مبل ها لازم نیست زیرا این انگل بیرون از بدن انسان عمر طولانی ندارد.

پیشگیری از بیماری گال

بیماری گال از دسته بیماری هایی است که به سرعت انتقال می یابد و حشره عامل آن می تواند 1 الی 2 ماه در بدن فرد و 2 الی 3 روز در خارج از بدن زنده بماند. تنها راه پیشگیری از این بیماری عدم تماس پوستی و یا برقراری ارتباط جنسی با فرد ناقل بیماری و یا افرادی است که از سلامت آنها اطلاعی نداریم. اگر یکی از اعضا خانواده به این بیماری مبتلا شود، برای پیشگیری از ابتلا و درمان بیمار لازم است موارد زیر را رعایت نمایید :

• اجتناب از هرگونه تماس پوستی با فرد مبتلا
• عدم تماس با وسیله های شخصی بیماری
• پاکیزه نگه داشتن خانه و جارو کشیدن تمامی قسمت های آن و سپس دور انداختن کیسه جارو برقی
• شستشوی لباس ها و ملحفه های بیمار با آب خیلی داغ و خشک کردن آنها در دمای بالا
• در صورتی که امکان شستشوی برخی وسایل وجود ندارد می توانید آنها را به مدت 10 روز در کیسه ای قرار داده و درب کیسه را ببندید.
• عدم برقراری رابطه جنسی تا درمان کامل بیماری

عوارض بیماری گال

گال یک عفونت انگلی است که توسط کنه های ریز ایجاد می شود که در پوست فرو می روند و تخم می گذارند و باعث خارش شدید می شوند. گال می تواند منجر به زخم های پوستی و عوارض جدی مانند سپتی سمی (عفونت جریان خون)، بیماری قلبی و مشکلات کلیوی شود. همچنین مقاومت در مقابل خاراندن گال سخت میباشد. خاراندن مکرر می تواند زخم های باز ایجاد کند که مستعد عفونت هستند. عفونت های باکتریایی پوست مانند زرد زخم شایع ترین عارضه گال هستند.