عفونت ناف چیست و آیا خطرناک است؟ {درمان با پماد و در خانه}
عفونت ناف یکی از مشکلات شایع در نوزادان تازه متولد شده و بزرگسالان است که می تواند به دلیل تجمع باکتری ها و میکروب ها در ناحیه بند ناف ایجاد شود. این عفونت معمولاً باعث قرمزی، تورم، ترشح و گاهی بوی نامطبوع در اطراف ناف می شود و اگر به موقع درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با عفونت ناف، علل، علائم و روشهای درمان آن آشنا شوید.
علت عفونت ناف چیست؟
عفونت ناف معمولاً به دلیل ورود میکروب ها و باکتری ها به پوست حساس ناف ایجاد می شود. ناف به دلیل فرم خاصی که دارد، می تواند محل مناسبی برای رشد باکتری ها باشد. عوامل اصلی که باعث ایجاد عفونت ناف می شوند عبارتند از:
- عدم رعایت بهداشت: شستشوی ناکافی یا خشک نکردن ناف پس از حمام باعث تجمع آلودگی و میکروب ها می شود.
- ضربه یا زخم ناف: هرگونه بریدگی، خراش یا التهاب در ناف می تواند راه ورود باکتری ها باشد.
- دیابت و بیماری های زمینه ای: این بیماری ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند و احتمال عفونت را افزایش می دهند.
- مرطوب بودن مداوم ناف: پوشیدن لباس های تنگ یا استفاده از پارچه های غیرقابل تنفس باعث تعریق بیش از حد و مرطوب بودن ناف می شوند.
- عدم تعویض مرتب لباس زیر یا پوشک: این موضوع بخصوص در نوزادان یا افراد دارای بی اختیاری ادرار باعث آلودگی در ناحیه ناف می شود.
به نقل قول از clevelandclinic:
A belly button yeast infection is a fungal skin infection caused by a yeast called Candida. It causes a bright red, itchy rash in your navel area. Candida grow and thrive in warm, dark environments. Treatment includes creams, ointment or powders. You can prevent belly button yeast infections by keeping your navel area clean and dry.
ترجمه: عفونت قارچی ناف یک عفونت قارچی پوست است که توسط مخمری به نام کاندیدا ایجاد می شود. این عفونت باعث ایجاد بثورات قرمز روشن و خارش دار در ناحیه ناف می شود. کاندیدا در محیط های گرم و تاریک رشد و تکثیر می کند. درمان شامل کرم، پماد یا پودر است. می توانید با تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه ناف از عفونت قارچی ناف جلوگیری کنید.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/22909-belly-button-yeast-infection
علائم عفونت ناف
عفونت ناف با علائم متعددی همراه است که معمولاً نشان دهنده التهاب و مبارزه بدن با میکروب ها هستند. این علائم ممکن است از یک احساس خارش ساده و قرمزی پوست شروع شوند و به تدریج به درد، تورم و حتی ترشح چرک تبدیل شوند. شناخت دقیق این علائم کمک می کند سریع تر عفونت رو تشخیص دهید و به موقع آن را درمان کنید. علائم رایج این بیماری عبارتند از:
- قرمزی و التهاب در ناحیه ناف
- درد و حساسیت هنگام لمس ناف
- ترشح چرک یا مایع زرد یا سبز رنگ از ناف
- بوی بد ناف
- خارش یا سوزش در ناحیه ناف
- در موارد شدید، تب و علائم عمومی بیماری مثل خستگی، بی حالی و کاهش اشتها
درمان عفونت ناف
با توجه به شدت و علائم عفونت ناف روش درمان می تواند متفاوت باشد. در مواردی که عفونت خفیف است معمولا می توان آن را با آنتی بیوتیک ها درمان کرد، اما اگر عفونت شدید باشد و منجر به ایجاد آبسه شده باشد برای درمان به جراحی نیاز است. در ادامه به بررسی بیشتر روشهای درمانی موجود برای عفونت ناف می پردازیم.
درمان خانگی عفونت ناف
رعایت نکات ساده بهداشتی و مراقبتی می تواند نقش مهمی در بهبود عفونت ناف داشته باشد. این روش ها معمولاً برای عفونت های خفیف کاربرد دارند و کمک می کنند روند درمان سریع تر پیش برود. البته اگر علائم شدید یا طولانی باشند، برای درمان حتما باید به پزشک مراجعه کرد. در ادامه به بررسی بیشتر درمان خانگی عفونت ناف بزرگسالان می پردازیم.
تمیز و خشک نگه داشتن ناف
رطوبت محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و قارچ ها است. برای کاهش عفونت، ناف را روزی چند بار با آب ولرم و صابون ملایم بشویید و بعد با حوله تمیز و نرم کاملاً خشک کنید. خشک نگه داشتن ناف باعث کاهش رشد میکروب ها می شود و روند بهبود را تسریع می کند.
شستشو با آب نمک
آب نمک یک ضد عفونی کننده طبیعی است که می تواند التهاب و عفونت را کاهش دهد. برای این کار، یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و با پنبه یا سرنگ، ناف را تمیز کنید. این کار را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید تا روند بهبودی سریع تر شود.
روغن نارگیل
روغن نارگیل خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی دارد که به کاهش عفونت و التهاب کمک می کند. برای استفاده، مقداری روغن نارگیل را روی ناف بمالید و به آرامی ماساژ دهید. این کار باعث نرم شدن پوست اطراف ناف و ترمیم سریع تر می شود.
ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا دارای خواص ضد باکتری و ترمیمی است و می تواند التهاب و قرمزی اطراف ناف را کاهش دهد. ژل آلوئه ورا را مستقیم روی محل عفونت قرار دهید و اجازه دهید خشک شود. این کار را روزی ۲ بار انجام دهید تا به بهبود زخم کمک کند.
سرکه سیب
سرکه سیب دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچ است که می تواند به کنترل عفونت کمک کند. سرکه سیب را با آب رقیق کنید و با پنبه روی ناف بزنید. اگر باعث سوزش شد، فورا با آب بشویید. سرکه سیب باعث تغییر pH پوست شده و رشد میکروب ها را کاهش می دهد.
زرد چوبه
زرد چوبه به دلیل داشتن کورکومین خاصیت ضدالتهابی و ضد باکتری دارد. می توانید پودر زردچوبه را با کمی آب یا عسل مخلوط کنید تا خمیری شکل شود و سپس روی ناف بگذارید. بعد از ۲۰ دقیقه با آب گرم بشویید. این درمان می تواند به کاهش التهاب و عفونت کمک کند.
عسل طبیعی
عسل خاصیت ضد باکتری و ترمیمی بالایی دارد. مقداری عسل طبیعی روی ناف بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند سپس با آب گرم بشویید. عسل باعث کاهش التهاب، تسریع بهبود زخم و کاهش عفونت می شود.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از قوی ترین ضدعفونی کننده های طبیعی است. آن را با روغن نارگیل رقیق کنید و با پنبه روی ناف بمالید. این روغن به از بین بردن باکتری ها و قارچ ها کمک کرده و التهاب را کاهش می دهد. توجه داشته باشید که روغن درخت چای نباید به صورت خالص استفاده شود چون ممکن است پوست را تحریک کند.
کمپرس گرم
کمپرس گرم به افزایش گردش خون در ناحیه ناف کمک می کند و باعث می شود سیستم ایمنی بدن بهتر بتواند با عفونت مبارزه کند. یک پارچه تمیز را در آب گرم قرار دهید، آب اضافی آن را بگیرید و روی ناف قرار دهید. این کار را چند بار در روز و هر بار ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام دهید.
چای بابونه
بابونه خاصیت ضد التهابی و ضدعفونی کننده دارد. کیسه چای بابونه را دم کنید، بگذارید خنک شود و سپس با آن ناف را پاک کنید. این کار باعث کاهش التهاب و تسکین درد می شود.
پماد برای درمان عفونت ناف
چند نوع قرص و پماد آنتی بیوتیک وجود دارد که برای درمان عفونت ناف استفاده می شوند. مهم است که قبل از استفاده از هر نوع قرص و پمادی، با پزشک مشورت کنید تا نوع عفونت و بهترین روش درمان تعیین شود. از جمله قرص و پماد هایی که برای درمان عفونت ناف استفاده می کنند شامل:
- پماد موسپیلان (Mupirocin): یک آنتی بیوتیک موضعی قوی که به طور خاص برای عفونت های پوستی و ناف کاربرد دارد.
- پماد تتراسایکلین: برای برخی عفونت های باکتریایی ناف تجویز می شود.
- پماد کلوتریمازول (Clotrimazole): اگر عفونت ناف از نوع عفونت قارچی باشد.
- پماد موپیروسین: پماد موپیروسین یکی از پرکاربرد ترین و موثرترین پماد های آنتی بیوتیکی موضعی است که برای درمان عفونت های پوستی از جمله عفونت ناف استفاده می شود.
- قرص مترونیدازول: یک داروی آنتی بیوتیک قوی است که بیشتر برای درمان عفونت هایی که توسط باکتری ها ایجاد میشوند مورد استفاده قرار می گیرد.
- قرص سفالکسین: یک آنتی بیوتیک است که برای درمان عفونت های باکتریایی سطحی مانند عفونت ناف تجویز می شود. این دارو برای از بین بردن باکتری های عامل عفونت کمک کرده و معمولا به صورت خوراکی و تحت نظر پزشک مصرف می شود.
برای درمان عفونت ناف به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر دچار عفونت ناف هستید بهتر است ابتدا به پزشک عمومی مراجعه کنید تا وضعیت را بررسی کند. در موارد خفیف، درمان با داروهای آنتی بیوتیک موضعی یا خوراکی انجام می شود. اگر عفونت پوستی یا قارچی باشد، ممکن است به متخصص پوست ارجاع داده شوید. اما اگر مشکل عمیق تر باشد، مثلاً آبسه یا باقی مانده ساختارهای جنینی در ناف وجود داشته باشد، نیاز به مراجعه به جراح عمومی است. در موارد شدید یا مزمن هم ممکن است متخصص بیماری های عفونی در درمان نقش داشته باشد.
آیا عفونت ناف خطرناک است؟
عفونت ناف اگر به موقع و به درستی درمان شود، معمولاً خطرناک نیست و به راحتی بهبود پیدا می کند. اما اگر این عفونت نادیده گرفته شود یا درمان نشود، می تواند باعث عوارض جدی شود، از جمله:
- ایجاد آبسه (تجمع چرک).
- گسترش عفونت به پوست اطراف (سلولیت) یا به قسمت های عمیق تر جریان خون (سپسیس).
- ایجاد کیست ناف یا فیستول ناف.
- در نوزادان، عفونت ناف می تواند منجر به عفونت های شدید تر شود که نیاز به درمان فوری دارد.
عفونت ناف یکی از مشکلات شایع پوستی است که با رعایت بهداشت و مراقبت های ساده قابل پیشگیری و درمان است. اگر علائم عفونت ناف را مشاهده کردید، بهتر است سریعاً اقدامات درمانی را شروع کرده و در صورت نیاز به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض جدی جلوگیری شود. استفاده از پماد های آنتی بیوتیک و مراقبت های خانگی به بهبود سریع تر عفونت کمک زیادی می کند.
