سرطان شامل انواع تومور های بدخیم یا نئوپلاسم است که در زمان ایجاد، سلول ها شروع به رشد غیر طبیعی می کنند.
سرطان بین هر دو جنسیت زن و مرد به یک اندازه شیوع دارد و گروه های سنی مختلف نیز دچار این عارضه میشوند که با افزایش سن احتمال ایجاد آن نیز افزایش می یابد.
این بیماری عامل 13 % از مرگ و میرهای دنیا است. سرطان تنها مختص به انسان ها نیست بلکه خطر ابتلا به این بیماری جانوران و گیاهان را نیز تهدید می کند. 70% مرگ و میر های ناشی از سرطان در کشور های در حال توسعه رخ می دهد، در صورتی که میزان مرگ به علت ابتلا به سرطان در این کشور ها بسیار کمتر است.
شایع ترین نوع سرطان در بین زنان سرطان پستان و در بین مردان پروستات گزارش شده است.
علل ایجاد سرطان
علت دقیق ایجاد این بیماری مشخص نیست اما نظریه های مختلفی برای علل ایجاد این بیماری وجود دارد. یکی از آنها عوامل ژنتیکی است که می تواند موجب این اختلال گردد. همچنین تاثیر برخی از مواد نیز می تواند عامل این بیماری گردد. بطور مثال مواد رادیواکتیو، مواد شیمیایی و سمی یا تابش بیش از حد اشعه‌هایی مانند نور آفتاب. برخی از مهمترین علل بروز بیماری بدین شرح است :
- چاقی و اضافه وزن : اضافه وزن بخصوص در کشورهای توسعه یافته یکی از مهمترین علل ایجاد سرطان است.
- مصرف دخانیات : مصرف این مواد مهمترین علل ایجاد این بیماری در مجرای تنفسی است.
- مواد غذایی : مصرف الکل می تواند عامل ایجاد سرطان دهان، حنجره و میری گردد.
- پرتو : برخی از پرتو ها مثل پرتو فرابنفش خورشید می تواند عامل ایجاد سرطان پوست باشد.
- عفونت های باکتری یا ویروسی : برخی از عفونت های ویروسی ( مثل ویروس HPV ) میتواند به ایجاد سرطان دهانه رحم بیانجامد.
- ژنتیک : این بیماری یک اختلال ژنتیکی است که در طی آن به علت جهش یا جهش هایی در DNA سلول های سرطانی شروع به تکثیر می کنند. برخی از افراد این جهش ها را به ارث می برند.
- افزایش سن : افزایش سن احتمال ابتلا به این بیماری را به شدت افزایش میدهد.
علائم ابتلا به سرطان
توجه به علائم ابتلا به سرطان، اهمیت بسیار ویژه ای دارد زیرا که تشخیص به موقع این بیماری تاثیر بسزایی در درمان خواهد داشت. برخی از علائم ابتلا به سرطان بدین شرح است :
- کاهش وزن بی دلیل : کاهش وزن بدون تغییر در میزان فعالیت و یا رژیم غذایی ( کاهش وزن می تواند از علائم بیماری های دیگری مثل تیروئید پر کار باشد )
- نفخ کردن یا درد شکم
- تغییرات در سینه :ترشحات غیر عادی یا ایجاد جوش یا دانه ای روی پوست سینه، که بیش از یک هفته دوام پیدا کند.
- خونریزی های غیر عادی : بخصوص وقتی عادت ماهیانه منظم دارید. همچنین خونريزي بعد از رسيدن به يائسگي مي‌تواند نشانه سرطان رحم باشد.
- بالا آوردن خون یا خون در مدفوع
- مشکلات گوارشی و سوء هاضمه
- عفونت دهانی : ایجاد لکه های سفید روی زبان یا دهان
- درد
- تغيير در گره‌هاي لنفاوي: اگر غده يا برآمدگي روي گره‌هاي لنفاوي خود در زير بغل يا گردنتان مشاهده كرديد، لازم است با دقت علت ايجاد آن بررسي شود.
- تب
- خستگی
- سرفه مداوم
شایع ترین نوع سرطان در بین زنان سرطان پستان و در بین مردان پروستات گزارش شده است.
روش های درمان سرطان
یکی از مهم ترین مشکلات در درمان سرطان، تشخیص دیر هنگام این بیماری است زیرا با پیشرفت سرطان احتمال بهبود آن به کاهش پیدا می کند.برخی از روش های درمان این بیماری بدین شرح است :
شیمی درمانی
در طی این روش درمانی از رشد و گسترش سلول ها جلوگیری به عمل می آید و یا بطور کلی سلول های سرطانی را از بین می برند. این روش درمانی سلول هایی از بدن که رشد سریع دارند را از بین میبرد مثل سلول های خون، دهان، گوارش و فولیکول مو
پرتو درمانی
به وسیله ی ذرات پر انرژی یا امواج به سلول های سرطانی حمله می کنند. طی این روش به برخی از سلول های درگیر بیماری حمله می شود و نه همه ی آنها. ( این پرتو از یک دستگاه خارجی تابیده می شود.)
تابش داخلی
در طی این روش در محل ایجاد سرطان، ایمپلنت های رادیواکتیو قرار میدهند تا سلول های سرطانی از بین بروند. پس از این روش تا مدت ها بدن شما دارای امواج رادیواکتیو است و باید از تماس با دیگران خودداری نمایید.
جراحی لاپاراسکوپی
طی این روش جراحی باز تمامی تومور ایجاد شده به همراه گره های لنفی خارج میشود ولی به جای ایجاد یک برش بزرگ، یک یا چند برش کوچک ایجاد می کنند و سپس یک لوله به همراه دوربین کوچک در یکی از برش‌ها قرار داده میشود تا پزشک درون بدن را ببیند.
پیوند مغز و استخوان
این روش با استفاده از سلول های مغز و استخوان که به خوبی رشد نیافته اند انجام می پذیرد. این سلول ها جایگزین سلول های خود شده و یا در مواردی سلول های ایجاد شده را از بین میبرند.
پیشگیری
برخی از روش های پیشگیری از ابتلا به بیماری بدین شرح است:
-
- سبک زندگی بهتر مثل جلوگیری از اضافه وزن، تحرک و سیگار نکشیدن می تواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری به عمل آورد.
- مواد حاوی کربوهیدرات در دمای کمتری گرم شوند زیرا می تواند موجب ایجاد سرطان گردد. ( زیرا می تواند موجب ایجاد سمی به نام آکریل آمید گردد که عامل این بیماری است.)
- ورزش
- مصرف مواد غذایی سالم با ارزش غذایی بالا
- پرهیز رفتار های پرخطر جنسی
- عدم استفاده از مواد قندی : قند موجب قوی تر شدن رشد سلول های سرطان می گردد.
- کاهش وزن. برای اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید به مقاله رژیم لاغری مراجعه کنید.
- مصرف غلات
- مصرف آنتی اکسیدان ها : مصرف انواع میوه ها و سبزیجات
- مصرف سیر
- محافظت از پوست در برابر آفتاب
- مصرف ویتامین D
- مصرف کافی تخم مرغ
