بیماری هابیماری‌های عفونی

طاعون چیست؟ علت، علائم و روشهای درمان سریع

بیماری طاعون یک عفونت باکتریایی جدی است که در درجه اول توسط کک منتقل میشود. ارگانیسم ایجاد کننده طاعون در جوندگان کوچکی که بیشتر در مناطق روستایی و حومه آفریقا آسیا یافت می شوند، وجود دارد. این ارگانیسم توسط کک هایی که از جویندگان آلوده تغذیه کرده اند، به انسان منتقل می شود.

طاعون در قرن وسطی به عنوان مرگ سیاه شناخته می شد، اما امروزه سالانه کمتر از ۵ هزار نفر به این بیماری مبتلا می شوند. اگر این بیماری به موقع توسط آنتی بیوتیک ها درمان نشود، می تواند کشنده باشد. شایع ترین شکل طاعون منجر به تورم و حساس شدن غدد لنفاوی به نام حباب در کشاله ران، زیر بغل یا گردن میشود. همچنین نادر ترین و کشنده ترین نوع طاعون بر روی ریه ها اثر می گذارد و می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

طاعون چیست ؟

شکل طاعون

طاعون یک بیماری است که از باکتری یرسینیا پستیس دریافت میشود. طاعون یک بیماری مشترک بین انسان و دام است، به این معنی که از حیوانات به انسان منقل میشود و برعکس. این بیماری معمولاً از طریق نیش کک هایی که قبلاً حیوان آلوده را گاز گرفته اند، سرایت می کند. سه نوع طاعون وجود دارد. نوع شما بستگی به این دارد که باکتری یرسینیا پستیس به کجای بدن ختم می شود. طاعون بوبونیک غدد لنفاوی را آلوده می کند، طاعون سپتی سمیک در خون است و طاعون پنومونی ریه ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

به نقل قول از clevelandclinic:

Bubonic and septicemic plague are not contagious, but pneumonic plague is. Pneumonic plague can spread from person to person through coughing, sneezing and close contact.

ترجمه: طاعون بوبونیک و سپتی سمی مسری نیستند، اما طاعون پنومونیک مسری است. طاعون پنومونیک می تواند از طریق سرفه، عطسه و تماس نزدیک از فردی به فرد دیگر سرایت کند.

منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17782-plague

علائم طاعون

انواع طاعون

بسته به اینکه طاعون کدام قسمت از بدن را درگیر کرده است، علائم به سه نوع بوبونیک، سپتیسم و پنوماتیک تقسیم می شود:

طاعون بوبونیک

این نوع طاعون شایع ترین نوع این بیماری است که بر روی غدد لنفاوی اثر گذاشته و باعث تورم آنها می‌شود. بیمار می تواند در قسمت کشاله ران، زیر بغل یا گردن تورمی به اندازه یک تخم مرغ را لمس کند. با گذشته زمان علائم دیگر شامل موارد زیر ظاهر میشود؛

  • شروع ناگهانی تب و لرز
  • سردرد
  • خستگی و ضعف
  • دردهای عضلانی

طاعون عفونی یا سپتی سمی

این طاعون زمانی رخ می دهد که باکتری های بیماری در جریان خون تکثیر شوند،علائم و نشانه های این بیماری عبارتند از؛

  • تب و لرز
  • ضعف شدید
  • درد شکم 
  • اسهال استفراغ
  • خونریزی از دهان بینی یا راست روده
  • سیاه شدن و از بین رفتن بخشی از بافت های بدن مثلاً انگشتان دست ها و یا حتی بینی

طاعون پنومونی

این نوع طاعون نادر ریه ها را درگیر میکند. این نوع از طاعون نسبت به دیگر موارد شیوع کمتری داشته اما به شدت خطرناک است. زیرا می تواند از طریق قطرات سرفه از فردی به فرد دیگر منتقل شود. همچنین علائم و نشانه ها ظرف چند ساعت پس از ابتلا به عفونت شروع می شود. مهم ترین نشانه های این نوع طاعون عبارتند از؛

  • سرفه همراه با خلط خونی
  • مشکل در تنفس
  • تهوع و استفراغ
  • تب شدید
  • سردرد
  • ضعف
  • درد قفسه سینه

 این طاعون به سرعت پیشرفت می‌کند و ممکن است در کمتر از دو روز عفونت باعث نارسایی تنفسی شود. تاعون ذات الریه باید ظرف یک روز پس از ظاهر شدن علائم و نشانه ها با آنتی بیوتیک درمان شود. در غیر این صورت احتمال مرگ بیمار وجود دارد.

زمان مراجعه به پزشک

اگر احساس بیماری می کنید و در منطقه بوده که در آن شروع پیدا کرده بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

مطالعه بیشتر: علائم آبله میمون

عامل انتقال طاعون به انسان

نحوه انتفال طاعون به انسان

باکتری طاعون از طریق نیش کک هایی که قبلا از حیوانات آلوده تغذیه کرده اند، به انسان منتقل می شود. برخی از این حیوانات آلوده عبارتند از؛

  • موش صحرایی
  • موش
  • سنجاب 
  • خرگوش
  •  سگ

اگر زخم روی پوست شما با خون آلوده یک حیوان تماس پیدا کند این باکتری وارد بدن میشود‌. اگر گربه ها و سگ های خانگی در معرض گزش کک قرار گیرند، ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. طاعون پنومونی که ریه ها را درگیر می کند، می‌تواند با استنشاق هوای عفونی که توسط حیوانات یا شخص بیمار هوا را آلوده کرده، منتقل شود.

عوامل خطر طاعون

خطر ابتلا به طاعون بسیار کم است. زیرا در سراسر جهان سالانه فقط چند هزار نفر به آن مبتلا می شوند. با این حال خطر ابتلا به بیماری و سطح منطقه‌ای که در آن زندگی یا سفر میکنید، دارد. طاعون بیشتر در نواحی روستایی که دارای جمعیت زیادی هستند و از نظر بهداشتی ضعیف عمل می‌کنند، شیوع بیشتری دارد. این بیماری بیشتر در آفریقا و ماداگاسکار رخ می دهد. طاعون در نواحی آسیا و آمریکای جنوبی نیز شیوع بیشتری دارد.

عوارض طاعون

عوارض طاعون اگر بروز پیدا کنند به سرعت ظاهر می شوند و میتوانند تهدید کننده زندگی باشند. برخی از عوارض طاعون عبارتند از:

  • مرگ : اکثر افرادی که به موقع آنتی بیوتیک دریافت کنند، بیماری را شکست میدهند. با این حال طاعون درمان نشده میزان مرگ و میر بالایی را به خود اختصاص داده است.
  • لخته شدن خون: یکی از عوارض این بیماری لخته شدن خون در عروق کوچک انگشتان دست و پا است این لخته می تواند جریان خون را مختل کرده و باعث مرگ این قسمت از بافت بدن شود. اعضای بدن که دچار این مشکل می‌شوند، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
  • مننژیت : این عارضه نادر است، اما در مواردی بیمار مبتلا به طاعون دچار التهاب غشای اطراف مغز و نخاع می شود.

تشخیص طاعون

اگر پزشک مشکوک به طاعون باشد، از راه های زیر برای تشخیص بیماری استفاده میکند:

  • بررسی غدد لنفاوی گرفتن نمونه از آنها
  • آزمایش خون برای بررسی عفونت خون
  • بررسی ریه ها برای تشخیص عامل ذات الریه برای بررسی از مخاط بینی و مجاری تنفسی نمونه گیری می شود.

درمان طاعون

به محض تشخیص این بیماری باید از آنتی بیوتیک های قوی برای از بین بردن باکتری استفاده نمود. در اغلب موارد درمان طاعون در بیمارستان انجام می شود. برخی از داروهایی که برای درمان طاعون استفاده میشوند شامل:

  • جنتامایسین
  • داکسی سایکلین (مونودوکس ، ویبرامایسین ، دیگران)
  • سیپروفلوکساسین (سیپرو)
  • لووفلوکساسین
  • موکسی فلوکساسین (Avelox)
  • کلرامفنیکل

سوالات متداول در مورد طاعون

آیا طاعون هنوز وجود دارد؟

بله، طاعون هنوز وجود دارد. این بیماری در بخش‌هایی از آفریقا شایع‌تر است، اما هر ساله چند مورد در آسیا، آمریکای جنوبی و ایالات متحده گزارش می‌شود.

ظاهر طاعون چگونه است؟

طاعون بسته به نوع آن می تواند ظاهر متفاوتی داشته باشد. طاعون سپتمی سمی می تواند منجر به قانقاریا شود و انگشتان دست، پا یا سایر قسمت های بدن سیاه شوند. طاعون بوبونیک می تواند باعث ظاهر شدن چند غدد لنفاوی بسیار بزرگ و قابل توجه شود.

آیا طاعون یک ویروس است؟

خیر، طاعون یک بیماری باکتریایی است که از طریق باکتری یرسینیا پستیس به وجود می آید.

درمان طاعون چقدر زمان میبرد؟

در صورت درمان، احتمالاً در یک یا دو هفته طاعون بهبود پیدا کند. از بین رفتن بوبوهای ناشی از طاعون بوبونیک ممکن است چند هفته طول بکشد.

آیا طاعون درمان دارد؟

بله، طاعون اگر به موقع تشخیص داده شود با استفاده از آنتی بیوتیک ها و سایر داروها درمان میشود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا