ضربه به سر ؛ بررسی انواع صدمات وارده و درمان آنها

شدت صدمات وارده به سر متفاوت می باشند و می توانند باعث آسیب به پوست سر، جمجمه یا مغز شوند و یا اینکه ترکیبی از هر سته آنها باشد. در  بعضی از ضربات سر، چشم ها نیز ممکن است دچار آسیب شوند.صدمات وارده به پوست سر به تنهایی معمولا صدمات خفیفی بوده و هیچ گونه عوارض طولانی مدت بدی در پی نخواهد داشت. با این حال یک بریدگی در پوست سر ممکن است باعث ایجاد خونریزی  زیادی شود زیرا بسیاری از رگ های خونی در نزدیکی پوست سر قرار دارند. در نتیجه ظاهر این صدمات خیلی بدتر و ترسناک تر از آن چیزی است که واقعا رخ داده است.شکستگی های جمجمه ممکن است بر اثر  وارد آمدن ضربه به سر ایجاد شوند. در این موارد ممکن است هیچگونه خونریزی از پوست سر ایجاد نشود اما گاهی اوقات این شکستگی ها همراه با خونریزی به داخل جمجمه و یا آسیب دیدن مغز می باشد.علائم اولیه اغلب به دنبال ضربه به سر خیلی زود خود را نشان میدهند. در موارد خفیف ضربه به سر این علائم معمولاً شامل سردرد جزئی، کبودی، برآمدگی یا پارگی سر می باشند. با این حال، شخصی که دچار ضربه به سر شده است ممکن است در ابتدا به نظر سالم بیاید و هیچ مشکل ظاهری نداشته باشد اما چند ساعت و یا روز بعد علائمی که نشان دهنده یک صدمه جدی به مغز می باشد را بروز دهد. این علائم عبارتند از :

• تاری دید و یا دو تا دیدن اشیاء
• از دست دادن هوشیاری
• سردرد همراه با تهوع و استفراغ
• گیجی یا خواب آلودگی
• اشکال در صحبت کردن یا بریده بریده صحبت کردن
• استفراغ
• نشت خون یا یک مایع شفاف از بینی یا گوشها

در موارد شدید ضربه به سر، فرد ممکن است کاملا هوشیاری خود را از دست داده و به کما برود. گاهی اوقات ضربه به قدری شدید است که فوراً باعث مرگ می شود.

شکستگی های جمجمه ممکن است بر اثر  وارد آمدن ضربه به سر ایجاد شوند. در این موارد ممکن است هیچگونه خونریزی از پوست سر ایجاد نشود اما گاهی اوقات این شکستگی ها همراه با خونریزی به داخل جمجمه و یا آسیب دیدن مغز می باشد.

بعضی از افراد بعد از اینکه ضربه ای به سرشان وارد شد دچار مشکلات طولانی مدت می شوند که چند ماه و با بیشتر ممکن است طول بکشد. این مشکلات شامل بروز سردرد های مکرر، سرگیجه، عدم تمرکز حواس و از دست دادن تعادل می باشد. همچنین ممکن است گوش آنها بطور دائم زنگ بزند. افرادی مثل بوکسورها که دائما سرشان تحت ضربات شدید قرار می گیرد ممکن است در نهایت دچار پارکینسون شوند. اگر بر اثر وارد آمدن ضربه به سر، زخم بازی بر روی پوست سر ایجاد شود، باکتری ها می توانند از طریق آن وارد جمجمه شده و باعث ایجاد یک عفونت شدید شوند. به ندرت صدمات مغزی ممکن است بر روی صحبت کردن، حرکت کردن و قدرت ذهنی فرد تاثیر بدی بگذارند. بعضی از آسیب های مغزی ممکن است باعث بروز تشنج های مکرر شود

اگر ضربه ای به سر شما وارد آمده اما هوشیاری  تان را از دست نداده اید و فقط کمی سردرد دارید، می توانید برای تسکین درد از استامینوفن استفاده نمایید. با این حال در چنین مواردی نباید از آسپرین یا سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل بروفن و دیکلوفناک استفاده نمایید زیرا این داروها ممکن است باعث بدتر شدن خونریزی شوند. اگر شما همراه کسی هستید که دچار ضربه به سر شده است، شما باید کمک های اولیه را برای او انجام دهید.اگر هوشیاری او از دست رفته است و یا اگر نگران هستید که شدت صدمه او ممکن است زیاد باشد، او را سریعاً به بیمارستان برسانید.اگر صدمه خفیف باشد، پزشک ممکن است توصیه نماید از که شخص در خانه استراحت کند. با این حال اگر در هنگام استراحت، علائم و مشکلاتی بروز نماید، فرد باید دوباره خود را به بیمارستان برساند. فردی که دچار یک آسیب شدید به سر شده باشد معمولا در بخش مراقبت های ویژه بستری می شود تا به طور کامل تحت نظر قرار داشته باشد. اگر تورم در مغز وجود داشته باشد، دارو های کورتون دار ممکن است تجویز شوند. اگر خطر عفونت وجود داشته باشد، داروی آنتی بیوتیک نیز به فرد داده می شود. در مواردی که بر اثر تجمع مایع در مغز و یا وارد آمدن فشار از سمت جمجمه، مغز تحت فشار قرار گرفته است، انجام عمل جراحی می تواند به برطرف نمودن این فشار کمک نماید. همچنین برای برداشتن لخته های خون نیز ممکن است نیاز به انجام عمل جراحی باشد. اگر صدمات مغز باعث پیدایش اختلال در صحبت کردن و یا حرکت کردن فرد شود، ممکن است نیاز به گفتار درمانی، فیزیوتراپی و کاردرمانی باشد.
منبع : بیماری های مغز و اعصاب- تالیف : دکتر تونی اسمیت- ترجمه : دکتر فرهاد همت خواه