بیماری پسوریازیس چیست؟ علت ، علائم و روش های درمان آن چیست؟

در قسمت هایی از پوست که دچار بیماری پسوریازیس شده است، سلول های جدید پوستی با سرعت زیادتری نسبت به ریزش سلول های مرده ایجاد می شوند و در نتیجه سلول های اضافی پوست، تجمع یافته و لکه های ضخیم پوستی را تشکیل می دهند. علت بروز این وضعیت هنوز مشخص نشده است اما یک حمله بیماری پوستی پسوریازیس ممکن است بر اثر بیماری های عفونی، صدمات و یا استرس ها، شروع یا تشدید شود. این بیماری اغلب در بعضی از خانواده ها بیشتر دیده می شود که نشان دهنده ی وجود یک عامل ژنتیکی در بروز این بیماری می باشد. تقریباً از هر سه نفری که به پسوریازیس مبتلا است، یک نفر از آنها دارای خویشاوندی است که او هم دچار این بیماری می باشد. مصرف بعضی از داروها مثل داروهای ضد افسردگی، ضد فشار خون، داروهای بتابلوکر و داروهای ضد مالاریا می تواند در بعضی از افراد باعث بروز بیماری پسوریازیس شود.

این بیماری اغلب در بعضی از خانواده ها بیشتر دیده می شود که نشان دهنده ی وجود یک عامل ژنتیکی در بروز این بیماری می باشد.

پنج نوع اصلی پسوریازیس وجود دارد که هر کدام آنها دارای ظاهر خاصی می باشند. بعضی از افراد ممکن است به بیش از یک نوع این بیماری مبتلا شوند. انواع پسوریازیس عبارتند از :

 بیماری پسوریازیس پلاک

شایع ترین نوع پسوریازیس است که ممکن است افراد را در هر سنی مبتلا نماید. این بیماری ممکن است علائم زیر را ایجاد نماید:

• لکه هایی که به آنها پلاک گفته می شود و شامل پوست قرمز، ضخیم شده و دارای سطحی پوسته پوسته می باشد. این پلاک ها معمولاً بر روی آرنج هاَ، زانوها، کمر، پوست سر، پشت گوش ها و در خط رویش موها ایجاد می شوند.
• خارش متناوب در قسمت های مبتلای پوست
• تغییر رنگ پیدا کردن و ناخن ها و پیدایش فرورفتگی یا چاله هایی بر روی ناخن ها. در موارد شدید، ناخنها از بسترشان بلند شده و کنده می شوند.
• علائم پسوریازیس پلاک معمولاً بعد چند هفته یا چند ماه باقی مانده و ممکن است بطور متناوب، بعد ها نیز عود نمایند.

پسوریازیس قطره ای

این نوع بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود و اغلب به یک عفونت باکتریایی در گلو ایجاد می گردد. علائم معمول آن عبارتند از :

• لکه های متعددی در پوست که به شکل سکه بوده، صورتی رنگ می باشند، پوسته پوسته هستند و قطر هر یک از این لکه ها حدود یک سانتی متر می باشد. این ضایعات عمدتاً در پشت و سینه ایجاد می شوند.
• خارش متناوب در قسمت هایی از پوست که دچار این وضعیت شده است.
• این علائم معمولاً در عرض 4 تا 6 ماه از بین می روند و دوباره هم عود نمی کنند اما در بیش از نیمی از موارد بعد ها نوع دیگری از پسوریازیس در این افراد عود می کند.

پسوریازیس پوستولر

این نوع نادر می باشد اما بطور بالقوه تهدید کننده حیات می باشد و عمدتا افراد بزرگسال را مبتلا می سازد. این بیماری ممکن است بطور ناگهانی ظاهر شده و علائم زیر را ایجاد نمایید:

• بروز تاول های کوچک و پر از چرک در کف دست ها و پاها
• قرمز شدن، ملتهب شدن و حساس شدن قسمت وسیعی از پوست بدن
• قسمت هایی از پوست ملتهب، دچار ضخیم شدگی و پوسته پوسته شدن می گردند.
• در شدید ترین نوع پسوریازیس پوستولر تمام پوست بدن گرفتار می شود.

پسوریازیس معکوس

افراد سالخورده بیشتر دچار این نوع پسوریازیس می شوند. در این نوع از  بیماری پوستی پسوریازیس، در محل های چین دار مثل کشاله ران، زیر پستانها و زیر بغل، پوست قرمز و مرطوب می شود و  بیماری پوستی پسوریازیس معکوس معمولاً با انجام درمان بهبود می یابد اما ممکن است دوباره عود نماید.

پسوریازیس اریتودرمیک

این نوع معمولا بعد از یک زویداد استرس زا مانند تب، عفونت و یا بیماری های دیگر بوجود می آید.  در این حالت پوست به رنگ قرمز با حالت زبر قابل مشاهده است.

از هر ده نفری که به این بیماری مبتلا می شود یک نفر دچار نوعی آرتریت ( آرتروز) می گردد که مفصل های انگشتان و زانو ها را گرفتار می سازد. در بیماری پوستی پسوریازیس پوستولر، از دست دادن مقدار زیادی سلول ها از سطح پوست ممکن است منجر به بی آبی بدن ( دهیدراسیون)، نارسایی کلیه ها، عفونت ها و تب بالا شود. اگر این وضعیت درمان نگردد می تواند تهدید کننده حیات باشد.

بیماری پسوریازیس را معمولاً با کرم های نرم کننده پوست درمان می کنند تا پوست نرم شود. سایر درمان های رایج عبارتند از ترکیبات حاوی تار و ماده به نام آنترالین. این داروها موثر می باشند اما دارای بوی بدی هستند و می توانند لباس یا ملحفه و رختخواب شما را رنگی نمایند. آنترالین را فقط باید روی قسمت های گرفتار شده مالید زیرا در صورتی که در سایر قسمت های پوست سالم مالیده شود باعث تحریک پوست خواهد شد.راه دیگر آن است پزشک برایتان یک کرم حاوی کلسی پوتویول از مشتقات ویتامین D می باشد، تجویز نماید. این کرم معمولاً روزی دوبار مالیده می شود و هیچ رنگ و بویی ندارد.

برای درمان پسوریازیس های شدید که به کرم مالیدنی پاسخ نمی دهند، استفاده از اشعه ماوراء بنفش اغلب موثر واقع می شود. اشعه ماوراء بنفش همراه با داروی خوراکی پسورالن استفاده می شود.

استفاده از نور خورشید بطور منظم و به مقدار کم می تواند به از بین رفتن پسوریازیس کمک نماید. در معرض نور خورشید قرار گرفتن به اندازه مناسب، در صورتی که هوا به اندازه کافی گرم باشد می تواند مفید واقع شود اما باید احتیاط های لازم انجام دهید تا دچار آفتاب سوختگی نشوید.

بیماری های پوست و مو – تالیف : دکتر تونی اسمیت – دکتر فرهاد همت خواه