سلامت خانوادهسلامت فرزندان
کودک خجالتی؛ افزایش مهارت برقراری ارتباط در کودکان کمرو
سوالی که خیلی وقت ها پدر و مادر از خود می پرسند و شاید راهی برای آن ندارند این است: کودک کمرو است. چه کنم؟ و نظیر این سوال که والدین و مربیان را به خود گرفتار کرده است. کودکی که در موقعیت های اجتماعی امکان ابراز وجود ندارند معمولاً به عنوان کودک خجالتی شناخته می شوند و تعاملات این کودکان این بیشتر به ارتباط با افرادی که به خوبی می شناسند منحصر است. مشکلاتی که در نتیجه ی این محدودیت در روابط پیش می آید، اغلب باعث می شود که آنها نتوانند در موقعیت های روزمره به بسیاری از اهداف خود دست یابند. والدین آنها نیز در بیشتر مواقع از این ویژگی کودک کمرو خود رنج می برند و نگران او هستند.
عوامل تشدید کننده کودک کمرو!
در بسیاری از موارد، گرایش کودکان به کمرویی به علل سرشتی مربوط می شود، اما محیط نیز در تشدید این خصوصیت سهم ویژه ای را بر عهده دارد. به عنوان مثال مجبور کردن کودک به برقراری ارتباط با دیگران به ویژه در موقعیت های ناآشنا با در سنینی که هنوز از توانمندی لازم برخوردار نیست می تواند در تربیت کودک کمرو موثر باشد. محدود کردن شدید و ممانعت از کسب تجربه های اجتماعی نیز اغلب فرصت مواجه با چالش ها را از کودک خجالیتی می گیرد و باعث می شود نتواند در خلال این تعاملات راهبردی های مناسب را تمرین کند.
هیچگاه کودک کمرو را به علت خجالتی بودن مسخره نکنید، ارائه پاداش مسلماً روش مناسب تری خواهد بود.
چگونه مهارت برقراری ارتباط را در کودک خجالتی افزایش دهید؟
اما می توان با ایجاد تغییراتی در محیط زندگی کودک کمرو شرایط مناسبی را برای از بین بردن کمرویی در کودکان ایجاد کرد:
- توانایی برقراری روابط اجتماعی نیز مانند بسیاری از رفتار های دیگر نیاز به آموزش نیاز دارد تمرین برخوردهای اجتماعی در خانه و به خصوص در قالب بازی به کودکان کمک خواهد کرد تا قواعد لازم را بیاموزید. حتی با قصه گفتن نیز می توان به نوعی مهارت های برقراری ارتباط با کودک را تمرین کرد، سپس هرگونه پیشرفت در رفتار های کودک خجالتی را مورد توجه قرار داد.
- هیچگاه کودک کمرو را به علت خجالتی بودن مسخره نکنید، ارائه پاداش مسلماً روش مناسب تری خواهد بود. در واقع شرمنده ساختن کودک یا سرزنش کردن او تنها احساس بی کفایتی را در او افزایش می دهد، در مقابل تشویق کردن منجر می شود تا کودک بهتر دریابد که کدام رفتار مناسب تر است.
- به نظرات او در تصمیم گیری ها توجه کنید، هر چند که کودک خجالتی کم سن و سال باشد. اما تلاش کنید تا به نحوی به او فرصت اظهار نظر بدهید. به خصوص درباره ی امور مربوط به خودش مانند انتخاب رنگ لباس یا اسباب بازی.
- شرایطی را ایجاد کنید تا با افزایش تعاملات اجتماعی، کودک کمرو بتواند راهبردهایی را که تمرین کرده است به کار ببرد و توانایی خود را در زمینه های گوناگون مورد ارزیابی قرار دهد، البته مهمتر آن است که تجربه هایی را برایش ایجاد کنید که در آن ها به موفقیت دست یابد.
- ثبت نام در کلاس های ورزشی نیز می تواند محیطی جدید همراه با تجربیات لذت بخش را برای کودک خجالتی به همراه داشته باشد و به از بین رفتن خجالت او کمک کند.
- قبل از ورود به موقعیت های جدید شرایط را برایش توصیف و حتی وضعیت های فرضی را با او تمرین کنید تا به صورت ناگهانی با آنها روبرو نشود.
- موفقیت ها و شکست های کودک خجالتی را با دیگران مقایسه نکنید. بلکه به پیشرفت او در قیاس با رفتار های قبلی خودش اهمیت دهید و برای رفتار جزئی به نحوی ابراز شادمانی و او را تشویق کنید.
- از رفتارهای به شدت حمایتی که خجالتی بودن را در کودک کمرو تثبیت می کند، بکاهید، اما این کار را طی مدت زمان طولانی و به آهسته انجام دهید و اگر در یک موقعیت اجتماعی تقاضایی دارد از او بخواهید خودش این کار را انجام دهد.
برگرفته از : اختلال رفتاری کودکان – زهرا سعدی