عفونت گوش در کودکان {علت، علائم و روش های درمان}

عفونت گوش یکی از رایج ترین مشکلات بهداشتی در کودکان است. عفونت گوش در کودکان معمولا ناشی از باکتری ها و ویروس هایی است که گوش میانی را تحت تاثیر قرار میدهند و باعث درد و ناراحتی کودک می شوند. در صورت درمان نکردن عفونت گوش کودکان ممکن است عوارض دیگری بروز پیدا کنند. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا با علل، علائم و روش های درمان عفونت گوش در کودکان بیشتر آشنا شوید.

انواع عفونت گوش در کودکان

عفونت گوش، به عفونتی گفته میشود که گوش میانی، ناحیه‌ ای که در پشت پرده گوش قرار دارد، را تحت تاثیر قرار میدهد. این نوع عفونت بیشتر در کودکان زیر 5 سال مشاهده میشود. عفونت‌ های گوش میتوانند ناشی از باکتری‌ ها، ویروس‌ ها یا تجمع مایع در پشت پرده گوش باشند که منجر به التهاب و فشار در این ناحیه میشود. سه نوع اصلی عفونت گوش وجود دارد:

• عفونت گوش میانی حاد: این نوع از عفونت گوش در کودکان به طور ناگهانی رخ می دهد و همراه با درد و تب می باشد.
• عفونت گوش میانی افیوژن: در این نوع از عفونت بدون علائم در پشت گوش مایع جمع می شود. عفونت گوش میانی افیوژن ممکن است منجر به درد نشود اما بر شنوایی کودک تاثیر می گذارد.
• عفونت گوش میانی مزمن: عفونت گوش میانی مزمن یا طولانی مدت معمولا با کاهش شنوایی و تجمع مایع در گوش همراه است.

علت عفونت گوش در کودکان

علت عفونت گوش در کودکان معمولا باکتری ها و ویروس ها هستند و اغلب پس از عفونت دستگاه تنفسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا رخ می دهند. دلایل عفونت گوش در کودکان می تواند یکی از موارد زیر باشد: 

• اختلال شیپور استاش: لوله شیپور گوش میانه را به گلو متصل می کند و به کاهش فشار در گوش کمک می کند. این لوله در کودکان کوتاه تر و باریکتر است به همین دلیل ممکن است در تخلیه مایعات از گوش کودکان موفق عمل نکند و منجر به تجمع مایع در گوش کودکان و افزایش خطر عفونت گوش آنها شود.
• عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (سرماخوردگی و آنفولانزا): ویروس های سرماخوردگی می توانند باعث تورم و گرفتگی در بینی و گلو شوند که منجر به تجمع مایع در گوش میانی و عفونت آن می شود. همچنین عفونت های باکتریایی مانند آنفولانزا نیز می توانند باعث عفونت گوش در کودکان شوند.
• آلرژی: حساسیت مانند آلرژی به گرد و غبار یا موی حیوانات خانگی می تواند باعث التهاب در مسیرهای بینی شود و منجر به مسدود شدن لوله استاش شود. این امر باعث به وجود آمدن یک محیط مناسب برای عفونت گوش می شود. 
• قرار گرفتن در معرض دود سیگار: قرار گرفتن در معرض دود سیگار می تواند مجاری تنفسی را تحریک کرده و خطر عفونت های گوش را افزایش دهد. به همین دلیل کودکانی که در معرض دود سیگار قرار دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های دستگاه تنفسی و مشکلات گوش قرار دارند.
• شیر خوردن با بطری: خوردن شیر از بطری در حالت دراز کشیده می‌تواند باعث شود که شیر وارد لوله‌ های استاش شود و خطر عفونت گوش را افزایش دهد. این مسئله کمتر در نوزادانی که از سینه شیر می خورند دیده می شود، زیرا خوردن شیر از سینه معمولاً در حالت ایستاده‌ تر انجام میشود.
• دندان درآوردن: زمانی که کودکان شروع به دندان درآوردن می کنند ترشح بزاق در آنها افزایش پیدا می کند و این امر می تواند منجر به التهاب لوله های استاش شود. در نتیجه التهاب ممکن است مایع در گوش جمع شده و منجر به عفونت آن شود.
• شکاف کام: کودکانی که کام شکافته یا دیگر ناهنجاری‌ های مادرزادی در ناحیه گوش، بینی یا گلو دارند، بیشتر در معرض عفونت‌ های گوش قرار دارند. این مشکلات می‌ توانند مانع از تخلیه صحیح مایع از گوش میانی شوند.
• سیستم ایمنی ضعیف: کودکانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت های گوش قرار دارند.
• سینوزیت: سینوس‌ ها و گوش میانی ارتباط نزدیکی دارند و عفونت در سینوس‌ ها می‌تواند منجر به عفونت گوش به‌ ویژه در کودکان خردسال شود.
• عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا می تواند خطر عفونت های تنفسی را افزایش دهد و در نتیجه احتمال بروز عفونت های گوش افزایش می یابد. همچنین هوای سرد یا خشک می تواند مجاری تنفسی را تحریک کرده و خطر عفونت های ویروسی و باکتریایی گوش را افزایش دهد.
• شنا کردن: اوتیت خارجی یا عفونت کانال گوش به دلیل قرار گرفتن در آب به وجود می‌ آید، به‌ ویژه اگر گوش بعد از شنا به درستی خشک نشود.

علائم عفونت گوش در کودکان

علائم عفونت گوش در کودکان می تواند با توجه به نوع عفونت و سن کودک متفاوت باشد. برخی از علائم شایع عفونت گوش کودکان شامل:

• درد گوش
• تب
• مشکل در خوابیدن
• کاهش شنوایی
• ترشح مایع از گوش
• تحریک پذیری و گریه
• مشکل در حفظ تعادل

تشخیص عفونت گوش در کودکان

اگر کودک علائم مشکوک به عفونت گوش داشته باشد. پزشک اطفال گوش کودک را معاینه می کند. تشخیص عفونت گوش کودکان معمولا با استفاده از روش های زیر است:

• اوتوسکوپی: با استفاده از اتوسکوپ، پزشک به داخل مجرای گوش نگاه می‌ کند تا قرمزی، تورم یا مایع در گوش میانی را بررسی کند.
• آزمایش شنوایی: در موارد عفونت‌ های مکرر گوش کودکان، ممکن است آزمایش شنوایی برای ارزیابی آسیب شنوایی ناشی از تجمع مایع یا عفونت انجام شود.

درمان عفونت گوش در کودکان

برای درمان عفونت گوش در کودکان معمولا نیازی به استفاده از آنتی بیوتیک نیست، به ویژه اگر عفونت ناشی از ویروس باشد. در زیر به بررسی گزینه های درمانی عفونت گوش در کودکان می پردازیم.

درمان خانگی عفونت گوش کودکان

عفونت گوش در کودکان، به ویژه عفونت گوش میانی بسیار شایع است، اما بسیاری از عفونت های گوش در کودکان با مراقبت های خانگی مناسب بهبود می یابند. درمان خانگی عفونت گوش در کودکان شامل موارد زیر است:

• کمپرس گرم: یک کمپرس گرم (مثل حوله گرم یا پد گرمایی با دمای کم) را به مدت ۲۰ دقیقه به گوش مبتلا بگذارید. این کار باعث کاهش درد گوش میشود. اطمینان حاصل کنید که کمپرس خیلی داغ نباشد تا کودک اذیت نشود. 
• تشویق به نوشیدن مایعات: مصرف مایعات زیاد مانند آب، آب گوشت یا چای‌ های گیاهی کمک می کند تا مایعات راحت تر از گوش تخلیه شوند.
• بالا بردن سر هنگام خواب: با استفاده از یک بالش اضافه می توان منجر به کاهش تجمع مایعات در گوش کودک و تسکین فشار شد.
• استفاده از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون
• استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هوا: استفاده از دستگاه بخور در اتاق کودک به ویژه در هوای سرد و خشک زمستان به تخلیه بهتر مخاط گوش و سینوس ها کمک می کند.
• جلوگیری از شنا کردن کودکان و خشک کردن کامل گوش بعد از استحمام
• استفاده نکردن از گوش پاک کن برای تمیز کردن گوش کودکان
• غرغره کردن آب نمک (کودکان بالای 4 سال): غرغره آب نمک گرم میتواند به تسکین گلودرد کمک کرده و التهاب را که ممکن است به عفونت گوش مربوط باشد، کاهش دهد.

داروی عفونت گوش کودکان

برای درمان عفونت گوش درد در کودکان میتوان از داروها نیز استفاده کرد. قبل از مصرف هرگونه دارو باید با پزشک مشورت شود. داروهای عفونت گوش در کودکان عبارتند از: 

• داروهای مسکن بدون نسخته مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کاهش درد گوش و تب
• بهترین قطره برای عفونت گوش کودکان شامل جنتامایسین، کلرامفنیکل و هیدروکورتیزون
• شربت برای عفونت گوش کودکان مانند شربت آموکسی کلاو
• آنتی بیوتیک ها

به نقل قول از www.nidcd.nih.gov : 

If your doctor prescribes an antibiotic, it’s important to make sure your child takes it exactly as prescribed and for the full amount of time

ترجمه: اگر پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند، مهم است که مطمئن شوید کودک شما آن را دقیقاً طبق تجویز و برای مدت زمان کامل مصرف می کند.

منبع: https://www.nidcd.nih.gov/health/ear-infections-children

سوالات متداول در مورد عفونت گوش در کودکان