انواع و علت ترشحات واژن که از آنها خبر ندارید
ترشح واژن بخشی طبیعی از سلامت باروری در زنان می باشد. ترشحات واژن با تمیز کردن واژن، از آن در برابر عفونت ها محافظت می کنند، به همین دلیل نقش بسیار مهمی در سلامت واژن دارند. با این حال، گاهی اوقات تغییر در مقدار یا رنگ ترشحات واژن می تواند نشانه یک بیماری باشد. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با علت ترشحات واژن و روشهای درمان آن آشنا شوید.
ترشح واژن چیست؟
ترشحات واژن مایع یا مخاطی هستند که از غدد داخل دهانه رحم و دیواره های واژن ترشح می شوند. وظیفه اصلی ترشحات واژن تمیز کردن و مرطوب نگه داشتن واژن برای جلوگیری از عفونت و کمک به حرکت اسپرم در حین مقاربت است که برای سلامت باروری ضروری است.
ترشحات طبیعی واژن
قوام، رنگ و مقدار ترشحات واژن می تواند بسته به عواملی مانند تغییرات هورمونی، چرخه قاعدگی، فعالیت جنسی و بارداری متفاوت باشد. ترشح طبیعی واژن معمولا باید ویژگی های زیر را داشته باشد:
- رنگ: بسته به زمان چرخه قاعدگی، رنگ ترشحات واژن می تواند از شفاف یا سفید تا شیری رنگ متغیر باشد. در نزدیکی تخمک گذاری، ترشحات واژن ممکن است کشدار و شفاف شوند و شبیه سفیده تخم مرغ باشند.
- بو: ترشحات واژن طبیعی، بوی ملایم و غیر آزاردهنده ای دارند. بوی ترشح واژن می تواند در طول مراحل مختلف چرخه قاعدگی مقدار کمی تغییر کند، اما این بو نباید قوی یا ناخوشایند باشد.
- قوام: ترشح واژن ممکن است از رقیق و آبکی تا غلیظ و کرمی در طول ماه متغیر باشد.
- مقدار: مقدار ترشحات واژن می تواند متفاوت باشد. برخی از زنان ممکن است در زمان خاصی از چرخه قاعدگی، به ویژه در زمان تخمک گذاری یا بارداری، ترشحات واژن بیشتری داشته باشند.
علت ترشحات واژن
ترشح واژن به طور کلی طبیعی است و به علل طبیعی از جمله تغییرات هورمونی (برای مثال در دوران بلوغ، بارداری یا یائسگی)، فعالیت جنسی، چرخه قاعدگی و برخی روشهای پیشگیری بارداری رخ می دهد. اما گاهی اوقات ترشحات واژن می توانند نشان دهنده یک مشکل سلامتی باشند. در ادامه به بررسی علل ترشحات غیر طبیعی واژن می پردازیم.
به نقل قول از clevelandclinic:
There are a number of infections that cause vaginal discharge to change or become unpleasant smelling. Many of these infections can be caused by having sex with someone who has the infection.
ترجمه: تعدادی از عفونت ها وجود دارند که باعث تغییر ترشحات واژن یا بوی نامطبوع می شوند. بسیاری از این عفونت ها می تواند در اثر داشتن رابطه جنسی با فردی که به این عفونت مبتلا است، ایجاد شود.
منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/symptoms/4719-vaginal-discharge
عفونت مخمری
عفونت مخمری یا کاندیدیازیس عفونت های قارچی رایجی هستند که در اثر رشد بیش از حد قارچ کاندیدا که به طور طبیعی مقادیر کمی از آنها در واژن وجود دارد، ایجاد می شوند. وقتی در تعادل این قارچ ها تداخل ایجاد می شود، قارچ می تواند بیش از حد تکثیر شود و منجر به عفونت شود. این نوع عفونت واژن یکی از شایع ترین علل ترشحات غیرطبیعی واژن است. عفونت های مخمری باعث ترشحات واژن سفید رنگ و شبیه پنیر می شود. علاوه بر ترشحات پنیر مانند واژن، عفونت مخمری می تواند با علائم زیر نیز همراه باشد:
- خارش و سوزش در اطراف واژن و فرج.
- قرمزی و تورم فرج.
- درد یا ناراحتی در هنگام ادرار یا مقاربت جنسی.
- درد یا احساس سفتی در ناحیه واژن.
واژینوز باکتریایی
واژینوز باکتریایی یک عفونت شایع واژن است که به دلیل عدم تعادل در باکتری هایی که به طور معمول در واژن زندگی می کنند، ایجاد می شود. در یک محیط سالم واژن، باکتری های خوب به حفظ تعادل کمک می کنند، اما در واژینوز باکتریایی، رشد بیش از حد باکتری های بد رخ می دهد و این امر تعادل طبیعی را مختل می کند. واژینوز باکتریایی معمولاً باعث ترشح رقیق و خاکستری با بوی قوی و ماهی مانند می شود. این بیماری می تواند با خارش، سوزش (به ویژه در هنگام ادرار) و درد در حین فعالیت جنسی شود.
عفونت های مقاربتی
عفونت های مقاربتی، عفونت هایی هستند که از طریق تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند. این عفونت ها می توانند توسط باکتری ها، ویروس ها یا انگل ها ایجاد شوند و ممکن است قسمت های مختلف بدن از جمله ناحیه تناسلی، دهان، گلو و راست روده را تحت تاثیر قرار دهند. بیماری های مقاربتی مانند کلامیدیا، سوزاک و تریکومونیازیس می توانند باعث تغییر در ترشحات واژن شوند. این عفونت ها ممکن است منجر به ترشح زرد یا سبز و بدبو شوند که اغلب با درد یا ناراحتی همراه است.
بیماری التهابی لگن
بیماری التهابی لگن، عفونت اندام های تناسلی زنانه از جمله رحم، لوله های فالوپ، تخمدان ها و بافت های اطراف آنها است. بیماری التهابی لگن معمولاً توسط باکتری هایی ایجاد می شود که از واژن و دهانه رحم به دستگاه تناسلی فوقانی وارد می شوند. این بیماری در اغلب موارد به عنوان یک عارضه ناشی از عفونت های مقاربتی درمان نشده رخ می دهد. بیماری التهابی لگن می تواند باعث ترشح غیر طبیعی، درد و تب شود. علاوه بر ترشحات غیر طبیعی واژن، بیماری التهابی لگن می تواند با علائم زیر نیز همراه باشد:
- درد شکم یا لگن
- ادرار دردناک یا مشکل در هنگام ادرار کردن.
- درد هنگام رابطه جنسی.
- خونریزی قاعدگی نامنظم مانند لکه بینی بین قاعدگی ها یا پریودهای سنگین تر از حد طبیعی.
- تب و لرز
- خستگی
- حالت تهوع و استفراغ
عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی به وضعیتی گفته می شود که در آن سطوح هورمون ها در بدن خیلی بالا یا خیلی پایین است و بر عملکرد های مختلف بدن تاثیر میگذارد. هنگامی که هورمون ها از تعادل خارج میشوند، می توانند منجر به طیف وسیعی از علائم فیزیکی و احساسی شوند. برخی از بیماری هایی که باعث عدم تعادل هورمونی می شوند مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک یا اختلالات تیروئید می توانند منجر به ترشح غیر طبیعی واژن شوند.
انواع ترشحات واژن
در حالی که برخی تغییرات در ترشحات واژن طبیعی است، برخی از تغییرات، به ویژه تغییرات در رنگ ترشحات واژن میتواند نشانه وجود یک مشکل یا بیماری باشد. در ادامه انواع ترشحات واژن را بررسی می کنیم.
ترشحات زرد رنگ واژن
ترشحات زرد واژن می تواند علل مختلفی داشته باشد، گاهی علت ترشحات زرد رنگ واژن تغییرات طبیعی در چرخه قاعدگی است و در برخی موارد می تواند نشان دهنده عفونت های واژن باشد. به همین دلیل توجه به سایر علائم برای تشخیص علت ترشح زرد واژن از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا در اغلب موارد اگر ترشحات زرد واژن ناشی از عفونت باشند با علائم دیگری مانند سوزش و خارش واژن و اطراف آن و همچنین بوی بد همراه هستند. درمان ترشحات زرد رنگ واژن به علت ایجاد آنها بستگی دارد. درمان دارویی ترشحات زرد رنگ واژن می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آنتی بیوتیک ها یا داروهای ضد قارچی برای عفونت های باکتریایی یا انگلی (مانند واژینوز باکتریایی، تریکومونیازیس، کلامیدیا و سوزاک).
- کرم های ضد قارچ یا داروهای خوراکی عفونت های قارچی.
- آنتی بیوتیک ها یا ضد ویروس ها برای بیماری های مقاربتی.
- کورتیکواستروئیدها یا سایر داروها برای شرایط مرتبط با التهاب مانند التهاب دهانه رحم.
ترشحات سفید واژن
ترشحات سفید واژن به طور کلی طبیعی است و به تمیز کردن واژن و پیشگیری از ابتلا به عفونت کمک می کند. با این حال، اگر این ترشحات با علائم غیر عادی مانند بو، خارش، سوزش یا درد همراه باشد، می تواند نشانه عفونت یا سایر بیماری های زمینه ای باشد. علت خارش واژن و ترشح سفید معمولا عفونت است، از جمله عفونت قارچی، واژینوز باکتریایی، عفونت های مقاربتی و تریکومونیازیس. برای درمان ترشحات سفید واژن اگر غیر طبیعی باشد می توان با توجه به علت آن از موارد زیر استفاده کرد:
- داروهای ضد قارچی مانند فلوکونازول یا کلوتریمازول برای درمان عفونت های قارچی.
- آنتی بیوتیک هایی مانند مترونیدازول یا کلیندامایسین برای درمان واژینوز باکتریایی.
- آنتی بیوتیک های خاص یا داروهای ضد ویروسی برای بیماری های مقاربتی.
ترشحات پنیری واژن
ترشحات پنیری واژن معمولاً به علت عفونت قارچی یا همان کاندیدیازیس رخ می دهند که یک بیماری شایع ناشی از رشد بیش از حد قارچ کاندیدا در واژن است. این ترشحات ظاهری غلیظ، سفید و تکه ای دارند که شبیه پنیر است. این نوع ترشحات اغلب با علائم دیگری مانند خارش و سوزش در ناحیه واژن همراه می باشند. ترشحات پنیری سفید واژن می تواند به علل دیگری از جمله واژینوز باکتریایی، تریکومونیازیس و عفونت گردن رحم نیز رخ دهد.
برای درمان ترشحات پنیری واژن اگر ناشی از عفونت قارچی باشد معمولا از کرم ها یا شیاف های ضد قارچ بدون نسخه استفاده می شود، اما در موارد شدیدتر یا مکرر، پزشک ممکن است داروهای ضد قارچ خوراکی مانند فلوکونازول را تجویز کند.
ترشحات غلیظ و چسبناک واژن
ترشحات غلیظ و چسبناک واژن ممکن است به دلایل مختلف، طبیعی و غیرطبیعی، بسته به چرخه قاعدگی، سلامت یا هر بیماری زمینه ای ایجاد شود. علل طبیعی ترشحات غلیظ و چسبناک واژن تخمک گذاری، قاعدگی و بارداری است و علل غیر طبیعی آن انواع عفونت هایی است که ممکن است در ناحیه واژن رخ دهند.
درمان ترشحات واژن
زمانی که ترشحات واژن در ظاهر، بو یا قوام تغییر می کنند، ممکن است نشانه عفونت یا یک مشکل زمینه ای دیگر باشد. درمان ترشحات غیر طبیعی واژن بسته به علت زمینه ای متفاوت است. به طور خلاصه درمان ترشحات واژن با توجه به علل زمینه ای آن به شرح زیر است:
عفونت مخمری: داروهای ضد قارچ مانند کرم های ضد قارچ بدون نسخه، شیاف ها یا داروهای خوراکی مانند فلوکونازول می توانند به طور موثر عفونت های قارچی را درمان کنند. برای عفونت های شدید یا عود کننده قارچی، پزشک ممکن است داروهای ضد قارچ قوی تری تجویز کند.
واژینوز باکتریایی: آنتی بیوتیک های خوراکی (مثلاً مترونیدازول) یا موضعی (مانند کرم کلیندامایسین). این داروها تعادل باکتری ها را در واژن باز می گرداند.
عفونت های مقاربتی: آنتی بیوتیک ها برای بیماری های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک و داروهایی مانند مترونیدازول یا تینیدازول برای تریکومونیازیس.
بیماری التهابی لگن: ترکیبی از آنتی بیوتیک ها برای مقابله با باکتری های هوازی و بی هوازی و اگر عفونت شدید باشد، درمان ممکن است شامل داروهای خوراکی یا آنتی بیوتیک های داخل وریدی باشد.
عدم تعادل هورمونی: اگر عدم تعادل هورمونی مربوط به شرایطی مانند تنبلی تخمدان باشد، قرص های ضد بارداری، هورمون درمانی یا سایر داروها ممکن است به تنظیم سطح هورمون و بازگرداندن تعادل ترشحات واژن کمک کنند. برای اختلالات تیروئید، داروهایی مانند جایگزینی هورمون تیروئید مورد استفاده قرار می گیرد.
سوالات متداول در مورد ترشحات واژن
بله، ترشحات واژن عادی است و می تواند از شفاف تا سفید متغیر باشد و ممکن است گاهی چسبناک یا آبکی باشد.
ترشحات طبیعی واژن معمولاً رقیق، شفاف، سفید یا کمی زرد است. قوام و مقدار آن می تواند در طول چرخه قاعدگی تغییر کند و اغلب در نزدیکی زمان تخمک گذاری افزایش می یابد.
ترشحات واژن طبیعی معمولا بدون بو هستند و گاهی ممکن است با بوی ملایمی همراه باشند. بوی قوی و نامطبوع ممکن است نشان دهنده عفونت مانند واژینوز باکتریایی یا عفونت قارچی باشد.