سوختگی درجه یک | درمان + عکس
سوختگی یکی از شایع ترین حوادث خانگی و شغلی است که می تواند به علل متنوعی رخ دهد. سوختگی بر اساس عمق و شدت به درجه یک، درجه دو و درجه سه طبقه بندی می شود. در بین این سه گروه، سوختگی درجه یک خفیف ترین شکل سوختگی است، اما گاهی می تواند منجر به درد زیادی شود. این سوختگی برای بهبودی مناسب و جلوگیری از بروز عوارض، به مراقبت مناسب نیاز دارد. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با سوختگی‌های درجه یک، علل، علائم و روشهای درمان آن آشنا شوید.
سوختگی درجه یک چیست؟
سوختگی درجه یک فقط اپیدرم که بیرونی ترین لایه پوست است را تحت تاثیر قرار می دهد. این درجه از سوختگی، یک سوختگی سطحی در نظر گرفته می شود، به این معنی که به لایه های عمیق تر پوست نفوذ نمی کند یا به بافت های زیرین آسیب نمی رساند. سوختگی درجه یک معمولاً با قرمزی، تورم خفیف، درد و خشکی پوست در محل آسیب همراه است. این نوع از سوختگی معمولاً در عرض 3 تا 7 روز بدون باقی ماندن جای زخم دائمی بهبود می یابند.
علت سوختگی درجه یک چیست؟
سوختگی درجه یک می تواند در اثر انواع حوادث روزمره رخ دهد و علل متفاوتی دارد، اما اغلب ناشی از حوادث کوچکی است که در خانه یا محل کار رخ می دهند. در ادامه به بررسی رایج ترین علل سوختگی درجه یک می پردازیم.
سوختگی های حرارتی
سوختگی حرارتی یا همان سوختگی ناشی از حرارت در اثر تماس مستقیم با اجسام داغ ایجاد می شود، مانند آب داغ (مثلاً در حین حمام کردن یا آشپزی)، بخار، شعله های آتش و سطوح گرم (مانند اجاق گاز یا اتو).
آفتاب سوختگی
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید یکی از دلایل اصلی سوختگی درجه یک است. آفتاب سوختگی به ویژه در افرادی که پوست روشن دارند یا افرادی که از محافظت کافی مانند کرم های ضدآفتاب در برابر نور خورشید استفاده نمی کنند، رایج است.
سوختگی های شیمیایی
قرار گرفتن در معرض محرک های خفیف، مانند برخی از مواد شوینده خانگی یا اسیدها، ممکن است منجر به سوختگی شیمیایی درجه یک شود، به ویژه اگر بعد از استفاده از این محصولات پوست به درستی شسته نشده باشد.
سوختگی های الکتریکی
سوختگی الکتریکی زمانی رخ میدهد که جریان الکتریکی از بدن عبور کرده و گرمایی ایجاد می کند که به بافت ها آسیب می رساند. سوختگی الکتریکی درجه یک معمولا از منابع ولتاژ پایین مانند پریزهای برق خانه یا لوازم خانگی کوچک ناشی می شود.
علائم سوختگی درجه یک
سوختگی های درجه یک با علائم خفیفی همراه هستند که زیاد آزار دهنده نیستند. این علائم و نشانه ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
- قرمزی ناحیه آسیب دیده
- درد
- خشک شدن پوست، بدون تاول
- تورم خفیف
- لایه برداری پوست پس از چند روز
- افزایش حساسیت به لمس یا تغییرات دما
برخلاف سوختگی های درجه دو یا سه، سوختگی های درجه یک تاول ایجاد نمی کنند. در صورت وجود تاول، سوختگی ممکن است شدیدتر باشد و نیاز به مراقبت های متفاوتی داشته باشد.
تشخیص سوختگی درجه یک چگونه است؟
در اغلب موارد سوختگی های درجه یک بر اساس معاینه فیزیکی و بررسی علت و علائم تشخیص داده می شوند. پزشک برای تشخیص ممکن است موارد زیر را بررسی کند:
- وسعت سوختگی که معمولا با عنوان درصد سوختگی توصیف می شود.
- محل سوختگی (سوختگی روی صورت، دست ها، پاها یا اندام تناسلی ممکن است نیاز به توجه بیشتر داشته باشد، حتی اگر سطحی باشد).
- علت سوختگی برای تعیین اینکه آیا درمان های دیگری لازم است یا خیر.
در بیشتر موارد، هیچ آزمایش تشخیصی برای سوختگی های درجه یک لازم نیست، مگر اینکه پزشک مشکوک به عفونت یا آسیب عمیق تر باشد.
درمان سوختگی درجه یک
مراقبت سریع و مناسب برای کاهش علائم و تسریع بهبودی سوختگی درجه یک ضروری است. در صورت بروز سوختگی درجه یک، در سریع ترین زمان ممکن اقدامات زیر را انجام دهید:
- آب خنک (نه سرد) را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی ناحیه آسیب دیده بریزید یا اینکه از یک کمپرس خنک روی ناحیه استفاده کنید. از استفاده از یخ خودداری کنید، زیرا می تواند آسیب بافتی را بدتر کند.
- به آرامی ناحیه سوختگی را با صابون ملایم و آب ولرم بشویید و با حوله تمیز خشک کنید.
- برای تسکین پوست از یک پماد سوختگی بدون نسخه یا ژل آلوئه ورا استفاده کنید. محصولات حاوی لیدوکائین یا هیدروکورتیزون می توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند.
- از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای تسکین درد و التهاب استفاده کنید.
- در صورت لزوم، سوختگی را با باند استریل بپوشانید. همچنین از پوشیدن لباس های تنگ خودداری کنید.
اگر به دنبال پماد سوختگی درجه یک هستید بهترین گزینه ها پماد زینک اکساید، پماد دکسپانتنول و پماد سیلور سولفادیازین می باشند.
بعد از آغاز بهبودی برای جلوگیری از خشکی و ترک خوردن پوست به مرطوب کردن ناحیه آسیب دیده ادامه دهید و از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید. همچنین از خراشیدن یا کندن پوست با دست خودداری کنید.
به نقل قول از www.aad.org:
First-degree burns usually heal on their own without treatment from a doctor. However, if your first-degree burn is very large, if the victim is an infant or elderly person, or if you think your burn is more severe, go to an emergency room immediately.
ترجمه: سوختگی های درجه یک معمولاً بدون درمان توسط پزشک خود به خود بهبود می یابند. با این حال، اگر سوختگی درجه یک شما بسیار بزرگ است، اگر قربانی یک نوزاد یا فرد مسن است، یا اگر فکر می کنید سوختگی شما شدیدتر است، فورا به اورژانس مراجعه کنید.
منبع: https://www.aad.org/public/everyday-care/injured-skin/burns/treat-minor-burns
سوختگی درجه یک چه عوارضی دارد؟
سوختگی درجه یک خفیف است و در اغلب موارد به راحتی بهبود پیدا می کند. بروز عوارض در اثر این نوع سوختگی نادر است، اما تحت شرایط خاصی ممکن است موارد زیر رخ دهند:
- عفونت: اگر از پوست به درستی مراقبت نشود، باکتری ها می توانند وارد ناحیه آسیب دیده شوند. عفونت می تواند با علائمی مانند ترشح از جای سوختگی و قرمزی همراه باشد.
- هایپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون: برخی از افراد ممکن است پس از بهبودی متوجه تغییراتی در رنگ پوست شوند، به خصوص افرادی که رنگ پوست تیره‌تری دارند.
- تاخیر در بهبودی: شرایطی مانند دیابت، گردش خون ضعیف یا نقص ایمنی می توانند روند بهبودی سوختگی را طولانی کند.
سوالات متداول در مورد سوختگی درجه یک
سوختگی درجه یک به این علت بسیار دردناک است که به لایه بالایی پوست آسیب می رساند که پایانه های عصبی زیادی در آن قرار دارد. این اعصاب با سوختگی درجه یک آسیب نمی بینند، اما تحریک شده و باعث درد شدید می شوند.
در اغلب موارد سوختگی درجه یک به خوبی بهبود پیدا می کند و جای زخم آن باقی نمی ماند. هرچه مراقبت از سوختگی بهتر باشد احتمال باقی ماندن جای زخم پایین تر است.
بله، اما از آب ولرم و صابون ملایم استفاده کنید. همچنین از شستشوی ناحیه سوختگی خودداری کنید.
