علائم بیماری فاویسم در نوزادان، کودکان و بزرگسالان و نحوه درمان
فاویسم یا حساسیت به باقلا
فاویسم یک بیماری ژنتیکی خونی است که توسط کروموزوم x منتقل می شود.به همین دلیل بیشتر مردان درگیر آن می شوند. ولی در مواقع خاصی زنان هتروزیگوت نیز به آن دچار می گردند. بیماران فاویسم در حالت عادی هیچ علامت و مشکل خاصی ندارند و همه چیز کاملا طبیعی به نظر می رسد. زمانی این بیماری علائم خود را نشان می دهد که چنین بیمارانی باقلا سبز خام یا فریز شده استفاده کنند. همچنین بوییدن گل و گرده ی گل باقلا، مصرف آسپرین با دوز بالا، استفاده از داروهای ضدمالاریا، حنا، نفتالین، مصرف برخی آنتی بیوتیک ها و ابتلا به بعضی عفونت ها می تواند باعث بروز علائم فاویسم در عرض مدت زمان 12 الی 48 ساعت گردد. در چنین شرایطی گلبول های قرمز قادر به تامین اکسیژن بافت های بدن نیستند و به سرعت تخریب می شوند.
فاویسم در نوزادان و کودکان
از آنجایی که این بیماری ژنتیکی است برای تشخیص آن در اوایل دوران نوزادی تست بررسی آنزیم این بیماری بر روی نوزادان انجام می شود و بدین ترتیب نوزادانی که به بیماری فاویسم مبتلا هستند در همان بدو تولد تشخیص داده می شوند و تحت نظر و درمان قرار می گیرند. در چنین شرایطی توصیه های لازم و نکات مربوطه به این بیماری به والدین آنها آموزش داده می شود و نوزادان بدون هیچ خطر خاصی می توانند به زندگی خود ادامه دهند.
بیماری فاویسم در بزرگسالان
در بزرگسالان بسته به میزان پیشرفت بیماری علائم و نشانه های مختلفی دیده می شود. افراد مبتلا به فاویسم نمی توانند خون اهدا کنند. به دلیل اینکه فاویسم بیشتر بیماری نبایدهای تغذیه ای است، قطعا چنین بیمارانی باید در تمامی مراحل زندگی و تا پایان عمر به برنامه ی غذایی خود توجه کنند و اطلاعات و آگاهی های لازم را درباره ی بیماری خود کسب کنند. پدران و مادران مبتلا به بیماری فاویسم می توانند ژن بیماری را به فرزندان خود انتقال دهند.
علت ابتلا به بیماری فاویسم
این بیماری در اثر کمبود یکی از آنزیم های گلبول قرمز خون به وجود می آید. نام این آنزیم گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز که به اختصار G6PD نامیده می شود. از آنجایی که ژن این بیماری روی کروموزم x قرار گرفته است، این آنزیم معمولا از مادر به پسر به ارث می رسد. گلبول های قرمز توسط این آنزیم اکسیژن را از ریه به بافت های بدن می رسانند. بنابراین با کمبود این آنزیم فرد با کمبود اکسیژن رسانی به بافت های بدن مواجه می شود.
فاویسم یک بیماری ژنتیکی خونی است که درمان قطعی ندارد و اگر شخصی به این بیماری مبتلاست در حالت عادی هیچ مشکلی برای او به وجود نمی آید و شخص می تواند زندگی عادی خود را تا پایان عمر سپری کند. در صورت بروز علائم و نشانه های فاویسم می توان از درمان های حمایتی برای بهبود حال بیمار استفاده کرد.
علائم بیماری فاویسم
مبتلایان به این بیماری در حالت عادی هیچ علامت و نشانه ی خاصی ندارند و از هر نظر کاملا عادی به نظر می رسند. علائم این بیماری زمانی خود را نشان می دهد که عامل حساسیت زایی مانند باقلا مصرف کنند. در چنین شرایطی بدن واکنش سریعی علیه آن را آغاز می کند و علائم و نشانه های زیر به وجود می آید:
- زردی چشم
- رنگ پریدگی پوست، ناخن ها و پلک ها
- تهوع و استفراغ
- تغییر رنگ ادرار به رنگ زرد، نارنجی یا تیره
- شوک
- بی حالی و خستگی
- کاهش سطح هوشیاری بدن
- تاکیکاردی ( تپش شدید قلب بیش از 100 بار در دقیقه )
- تاکی پنه یا تنفس های کوتاه و تند
- افت فشار خون
- تب
- خواب آلودگی
- نارسایی حاد کلیه در موارد پیشرفته
- کم خونی
- یرقان
- هموگلوبینوری
- رتیکولوسیتوز (افزایش گلبول های قرمز نارس خون)
فاویسم یا حساسیت به باقلا یک بیماری ژنتیکی خونی است که توسط کروموزوم x منتقل می شود.به همین دلیل بیشتر مردان درگیر آن می شوند ولی در مواقع خاصی زنان هتروزیگوت نیز به آن دچار می گردند.
درمان بیماری فاویسم
فاویسم یک بیماری ژنتیکی خونی است که درمان قطعی ندارد و اگر شخصی به این بیماری مبتلاست در حالت عادی هیچ مشکلی برای او به وجود نمی آید و شخص می تواند زندگی عادی خود را تا پایان عمر سپری کند. در صورت بروز علائم و نشانه های فاویسم می توان از درمان های حمایتی برای بهبود حال بیمار استفاده کرد. در برخی شرایط خاص که شرایط جسمی بیمار وخیم است و دچار نارسایی تنفسی شده است به بیمار اکسیژن رسانده می شود و اگر هموگلوبین خون در سطح بسیار پایینی باشد از آنجایی که می تواند باعث نارسایی قلبی و حتی ایست قلبی شود به بیمار تزریق خون انجام می دهند.
درمان گیاهی و سنتی فاویسم
فاویسم یک بیماری خونی است و به علت ژنتیکی بودن آن درمان قطعی برای آن وجود ندارد. ولی در کتب طب سنتی برخی روش ها برای درمان گیاهی فاویسم ذکر شده است که می تواند تا حدی از علائم و نشانه های این بیماری بکاهد و در کل شدت بیماری را کاهش دهد.
یکی از روش های درمان فاویسم در طب سنتی ترکیب 1 عدد سیب رنده شده همراه با گلاب و عرق بیدمشک است که نوشیدن روزانه ی آن برای مبتلایان به این بیماری بسیار موثر است.
همچنین می توان از داروی ترکیبی صفرابر و سنای مکی زیر نظر پزشک طب سنتی استفاده کرد.
به علت ابتلای بیماران به کم خونی توصیه می شود که چنین بیمارانی از گوشت قرمز، جگر و میوه های خون ساز بیشتر استفاده کنند.
درمان دارویی و پزشکی فاویسم
درمان دارویی و پزشکی فاویسم در مواقع ضروری فقط شامل تزریق خون و اکسیژن رسانی می شود که مخصوص بیماران با شرایط اورژانسی و وخیم است و در سایر موارد بیمار پس از گذشت چند روز به شرایط عادی باز می گردد. در چنین مواردی که علائم فاویسم عود می کند یعنی میزان گلبول های خون کاهش یافته است و بدن به چند روز زمان نیاز دارد تا این میزان کمبود گلبول قرمز را جبران کندو نیاز به داروی خاصی نیست.
درمان فاویسم در کودکان و نوزادان
در صورت وجود این بیماری در کودکان و ابتلای کودک به تب می توان از استامینوفن برای کاهش آن استفاده کرد. همچنین مکمل های اسید فولیک، مکمل های آهن و ویتامین E برای بهبود وضعیت کودک بسیار موثر است و در مواقع ضروری که کودک دچار نارسایی تنفسی و قلبی شده است می تواند از تزریق خون و اکسیژن رسانی کمک گرفت.
لیست دارو خوراکی و غذاهای ممنوعه برای مبتلایان به فاویسم
مبتلایان به فاویسم باید از یک سری خوراکی ها و داروها اجتناب کنند. در کل با تغییر سبک زندگی و استفاده از یک رژِیم غذایی صحیح تا حد زیادی می توان این بیماری را کنترل کرد و خاموش نگه داشت. فاویسم و تغذیه ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. لیست خوراکی و غذا های ممنوعه برای افراد مبتلا به بیماری فاویسم
- خانواده ی نخودها( باقلا، نخود، سویا، لوبیا، عدس، خرنوب و کهور)
- غذاهای حاوی سولفیت و مواد نگهدارنده
- مواد غذایی حاوی منتول
- رنگ های خوراکی مصنوعی
- نوشابه های گازدار
- مشروبات الکلی
لیست دارو های مضر و ممنوعه برای افراد مبتلا با فاویسم
- آسپرین
- داروهای ضدمالاریا
- داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی
- دارو های حاوی سولفات
- برینزولامید
- دیمرکاپرول
- اسید آسکوربیک