علائم سرطان رحم {آشنایی با ساختار رحم زن}

سرطان رحم شایع ترین سرطان در بین زنان است. سرطان رحم زمانی شروع می شود که سلول های سالم در رحم دچار تغییر شوند. این تومور ها می توانند خوش خیم و یا بدخیم باشند. تومور سرطانی بدخیم به این معناست که می تواند رشد کند و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. تومور خوش خیم می تواند رشد کند، اما به طور کلی به بافت های دیگر حمله نمی کند. در این مقاله از بیچشک با ما همراه باشید تا بیشتر با سرطان رحم، علائم، علل و روشهای درمان آن آشنا شوید.

سرطان رحم چیست؟

سرطان رحم به رشد سلول‌ های بدخیم (سرطانی) در بافت‌ های رحم که در آن رشد جنین در دوران بارداری اتفاق می‌افتد گفته میشود. سرطان رحم معمولاً از آندومتر که پوشش داخلی رحم است آغاز می شود، اما می تواند در لایه عضلانی (میومتر) یا سایر بافت های رحم نیز شروع شود.

انواع سرطان رحم

سرطان دهانه رحم با سرطان رحم متفاوت است. به طور کلی 2 نوع سرطان رحم وجود دارد که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.

آدنوکارسینوما

این نوع بیش از 80 درصد سرطان های رحم را تشکیل می دهد. این سرطان از سلول های آندومتر گسترش می یابد. این سرطان معمولا با نام سرطان آندومتر شناخته می شود. درمان این نوع سرطان با توجه به درجه تومور و محل آن متفاوت است. یک نوع کمتر شایع این نوع سرطان هم وجود دارد که با نام کارسینوم آندومتری سروز شناخته می شود. این فرم به عنوان سرطان تخمدان هم نامیده می شود و معمولا از نوع سروزی است.

سارکوما

این نوع سرطان در بافت های غدد رحم یا در میومتریم، که عضله رحم است، ایجاد می شود. سارکوم حدود 2٪ تا 4٪ سرطان رحم را تشکیل می دهد. در اغلب موارد، سارکوم ها به طور متفاوتی نسبت به آدنوکارسینوما درمان می شوند. انواع سارکوم آندومتر شامل لیومیوسارکوم و سارکوم استرومال آندومتر است.

علائم سرطان رحم

زنان مبتلا به سرطان رحم گاهی اوقات ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند و یا فقط تعدادی از آنها را تجربه کنند. علائم سرطان رحم می توانند با بیماری های دیگر مشترک باشند پس وجود آنها دلیل قطعی ابتلا به سرطان نیست و ممکن است مشکل دیگری وجود داشته باشد. پس در صورت مشاهده این علائم به پزشک مراجعه کنید تا بتواند مشکل را به درستی تشخیص دهد. شایع ترین علامت سرطان رحم خونریزی غیر طبیعی واژینال است. این نوع خونریزی، خونریزی رقیق و آبکی است نه یک خونریزی غلیظ. خونریزی واژینال در طول و یا بعد از یائسگی، اغلب نشانه ای از وجود یک مشکل است. سایر علائم سرطان رحم شامل موارد زیر است:

• نتایج آزمایش غیر طبیعی
• مشکل یا درد هنگام ادرار کردن
• درد در طی رابطه جنسی
• ترشحات غیرمعمول واژن
• کاهش وزن بدون دلیل
• درد در ناحیه لگن

علت سرطان رحم

علت دقیق سرطان رحم ناشناخته است، اما عوامل خطر متعددی وجود دارند که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، از جمله:

• عدم تعادل هورمونی
• سن (در زنان بالای 50 سال شایع تر است)
• چاقی و اضافه وزن
• درمان جایگزینی هورمون
• قاعدگی زودرس
• یائسگی دیررس
• تنبلی تخمدان
• دیابت
• ژنتیک

آزمایش سرطان رحم

پزشکان برای شناسایی و تشخیص سرطان رحم از آزمایشات مختلفی استفاده می کنند. همچنین آزمایشاتی برای فهمیدن میزان پیشرفت بیماری انجام می دهند تا مطمئن شوند بیماری به قسمت های دیگر بدن گسترش یافته یا خیر؟ اگر مشخص شود که بیماری گسترش یافته است آن را متاستاز می نامند. به طور مثال آزمایشات تصویربرداری می توانند نشان دهند که بیماری گسترش یافته است یا خیر. برای بسیاری از انواع سرطان ها، بیوپسی تنها روش مطمئن برای تشخیص سرطان است. در بیوپسی، پزشک نمونه ای از بافت کوچک را برای آزمایش بر می دارد. اگر بیوپسی امکان پذیر نباشد، پزشک ممکن است از سایر آزمایشات استفاده کند.

البته واضح است که یک فرد ممکن است به همه و یا هیچ یک از آنها احتیاجی نداشته باشد و تشخیص این موضوع فقط بر عهده پزشک است. یک پزشک برای انتخاب نوع آزمایش موارد زیر را در نظر میگیرد:

• مشکوک بودن سرطان یا نوع سرطان
• علائم و نشانه
• سن و وضعیت پزشکی
• نتایج آزمایشات قبلی

علاوه بر معاینه فیزیکی برای تشخیص علائم سرطان رحم و وجود بیماری می توان از آزمون های زیر استفاده کرد:

• معاینه لگن، رحم، واژن، تخمدان و رکتوم : این معاینه برای بررسی هر گونه یافته های غیر معمولی است که معمولا با آزمایش پاپ اسمیر انجام می شود. تست پاپ اسمیر در ابتدا برای تشخیص سرطان دهانه رحم مورد استفاده قرار می گیرد.
• بیوپسی آندومتر: بیوپسی یک نمونه برداری کوچک از بافت است که برای آزمایش در زیر میکروسکوپ گرفته می شود.
• انحلال و کورتاژ (D&C) : یک روش برای حذف نمونه هایی از بافت رحم است. در این روش بیمار را بیهوش می کنند تا دردی احساس نکند.

علاوه بر روشهای بالا برای تشخیص ممکن است از سونوگرافی ترانس واژینال، توموگرافی کامپیوتری (CT  یا CAT) اسکن و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) نیز استفاده شود. پس از انجام این آزمایشات، دکتر نتایج را بررسی می کند، اگر علائم سرطان رحم وجود داشته باشد و تشخیص پزشک، سرطان باشد، آزمایشات بیشتری انجام می شود تا میزان رشد بیماری مشخص شود. این مراحل کمک می کند که بیمار مرحله به مرحله و به صورت طبقه بندی شده درمان شود.

درمان سرطان رحم

روشی که برای درمان سرطان رحم استفاده میشود به نوع، مرحله، درجه و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. در ادامه به بررسی بیشتر روشهای درمان سرطان رحم میپردازیم.

عمل جراحی

در اغلب موارد زمانی که سرطان رحم در مراحل اولیه تشخیص داده می شود از عمل جراحی برای درمان آن استفاده میشود. رایج ترین عمل جراحی که ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد هیسترکتومی کامل است که شامل برداشتن رحم میشود.

به نقل قول از clevelandclinic:

Most women with endometrial cancer need surgery. Your particular treatment plan depends on the type of cancer and your overall health.

ترجمه: اکثر زنان مبتلا به سرطان رحم نیاز به جراحی دارند. برنامه درمانی خاص شما به نوع سرطان و سلامت کلی شما بستگی دارد.

منبع: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16409-uterine-cancer

پرتو درمانی

از این روش برای از بین بردن سلول های سرطانی یا کاهش اندازه تومور استفاده می شود. در اغلب موارد از این روش بعد از جراحی برای کاهش خطر عود استفاده می شود.

شیمی درمانی

از شیمی درمانی برای سرطان های پیشرفته یا تهاجمی رحم (مانند سارکوم رحم) یا در صورت گسترش سرطان استفاده می شود. در این روش به صورت دوره ای داروهایی مانند پاکلی تاکسل، کربوپلاتین و دوکسوروبیسین مورد استفاده قرار میگیرند.

ساختار رحم زن

رحم زن در لگن او و بین مثانه و راست روده قرار دارد. رحم زن جایی است که وقتی باردار می شود، نوزاد در آنجا شروع به رشد می کند. رحم سه بخش دارد:

• بخش باریک در قسمت پایین که با عنوانه دهانه رحم شناخته می شود.
• بخش وسیعی در وسط
• قسمت بالایی گنبدی شکل که فوندوس نامیده می شود.

دیواره داخلی رحم دارای 2 لایه بافتی است. آندومتری (لایه داخلی) و میومتریم (لایه بیرونی) که بافت عضلانی است.
در طی سال های فرزند آوری، تخمدانها معمولا هر ماه یک تخمک آزاد می کنند و پوشش رحم زن جهت آمادگی بارداری رشد می کند و ضخیم می شود. اگر زن باردار نباشد، پوشش ضخیم از بدن او از طریق واژن خارج می شود که این فرآیند را قاعدگی می نامند. این روند تا زمانی که تخمدان ها، تخمک آزاد می کنند و تا زمان یائسگی ادامه دارد.