نشانه‌ها و روش‌های درمان بیماری پوست مرغی یا کراتوزیس پیلاریس

این عارضه اغلب در سنین کودکی شروع شده، و در نوجوانی شدت می یابد و معمولاً تا حدودی 30 سالگی برطرف می شود. با این حال احتمال بروز این بیماری در هر سنی وجود دارد. مهمترین نشانه و علامت این بیماری خشک و خشن شدن پوست است که همزمان با سرد شدن هوا شدت می گیرد. همچنین این ضایعات معمولاً با قرمزی و تورم ظاهر می شوند. بیماری پوست مرغی مسری نیست و این لکه ها باعث ناراحتی یا خارش نمی شوند. این وضعیت معمولاً بر روی سینه،ران، گونه یا باسن و تنها در نقاطی از بدن که دارای فولیکول است، ظاهر می شود، بنابراین احتمال بروز آن در کف دست ها و پاها وجود ندارد. سایر علائم که این بیماری به همراه دارد؛ عبارتند از :

• قرمز شدن پوست در نواحی اطراف این دانه ها
• تحریک پذیری پوست
• خشکی شدید پوست
• دانه های پوست مرغی ممکن است در رنگ های مختلف بسته به تن پوست (گوشتی، سفید، قرمز، صورتی، قهوه ای یا سیاه) ظاهر شوند.

این بیماری ناشی از تولید بیش از حد کراتین (یک نوع پروتئین سخت که پوست را از مواد مضر و عفونت محافظت می کند)، ایجاد می شود. کراتین پلاگین روکشی ایجاد می کند که مانع از باز شدن فولیکول مو می شود. این عامل مسبب ایجاد لکه های خشن و خشک می شود. علت دقیق تولید کراتین مشخص نیست اما ممکن است این وضعیت با بیماری های ژنتیکی یا سایر شرایط  مانند اگزما و درماتیت آتوپیک (نوعی بیماری ارثی که مسبب التهاب می شود.) همراه باشد. البته خشکی این وضعیت را تشدید می کند. معمولاً افراد مبتلا در فصول سرد که هوا رطوبت کمتری داشته و خشک تر است، علائم شدید تری را تجربه می کنند. همچنین این وضعیت در دوران بارداری تشدید می شود.

همانطور که ذکر شد، برای درمان این بیماری نیازی به مشورت با پزشک نیست اما می توانید جهت بهبود سریع تر  علائم با پزشک مشورت کنید. برای تشخیص این عارضه نیازی به انجام تست و آزمایش خاصی نیست و پزشک تنها با مشاهده می تواند این بیماری را در شما تشخیص دهد. البته در موارد خیلی حاد، انجام نمونه برداری برای رد کردن احتمال سایر بیماری ها انجام می گیرد.

همان طور که ذکر کردیم احتمال بروز کراتوزیس پیلاریس در همه افراد وجود دارد، با این حال برخی از شرایط شانس ابتلا به آن را افزایش میدهند، این شرایط عبارتند از :

• خشکی
• اگزما
• ایشتیوز (نوعی بیماری مادرزادی که موجب خشکی شدید می شود.)
• تب یونجه (واکنش حساسیتی با مواد حساسیت زا)
• ملانوم (نوعی سرطان پوست)
• چاقی

به طور کلی تغییرات هورمونی که در دوران بارداری و نوجوانی ایجاد می شوند، شانس ابتلا به این عارضه را به شدت افزایش می دهند. به همین علت زنان و کودکان و نوجوانان شانس بیشتری برای دریافت این بیماری دارند.

بیماری پوست مرغی یا کراتوزیس پیلاریس معمولاً به مرور زمان و حتی بدون هیچ درمانی محو می شود. همچنین این بیماری قابل پیشگیری نیست اما با انجام برخی راهکار ها می توان سرعت بهبودی را افزایش داد. از آنجایی که به طور معمول کراتوز پیلاریس به درمان مقاوم است. بهبود وضعیت و درمان این بیماری ممکن است چندین ماه به طول بیانجامد. اگر مصرف مرطوب کننده و دیگر اقدامات برای مراقبت از پوست موثر نباشند، ممکن است پزشک مصرف کرم های دارویی را برای درمان این عارضه تجویز نماید. برخی از این کرم ها عبارتند از :

کرم های لایه بردار

برای حذف سلول های مرده، کرم های لایه بردار گزینه مناسبی محسوب می شود. به طور مثال کرم هایی که حاوی آلفا هیدروکسی اسید، اسید لاکتیک، اسید سالیسیلیک یا اوره هستند، موجب کاهش و حذف سلول های مرده شده و به درمان پوست مرغی کمک می کنند. آنها همچنین رطوبت و نرمی را به پوست باز می گردانند. بسته به قدرت آنها، این کرم ها بدون نسخه و یا با نسخه قابل دسترس هستند. بهتر است برای تهیه این کرم ها و آشنایی با نحوه مصرفشان با پزشک متخصص مشورت نمایید. اسیدهای موجود در این کرم ها ممکن است باعث قرمزی، خارش یا سوزش شوند، بنابراین مصرف آن برای کودکان توصیه نمی شود.

رتینوئیدهای موضعی

رتینوئیدهای موضعی، کرم هایی هستند که برای جلوگیری از محبوس شدن فولیکول های مو کاربرد دارند. این کرم ها که از ویتامین A (رتینوئیدهای موضعی) مشتق شده اند، از طریق افزایش سرعت تولید سلول های سالم  و جلوگیری از محبوس شدن فولیکول های مو به درمان پوست مرغی کمک می کنند. ترتینوئین (Retin-A، Renova، Avita) و تازاروتن (Avage، Tazorac) نمونه هایی از رتینوئیدهای موضعی هستند. این محصولات می توانند پوست را تحریک و خشک کنند. انجام این درمان برای مادران باردار و پرستاران ممکن است با تاخیر شروع شود، و یا سایر روش ها جایگزین گردد.

استفاده از کرم های دارویی به طور مرتب ظاهر پوست را بهبود میبخشد. اما زمانی که درمان متوقف شود، شرایط مجدداً باز می گردد.

درمان با لیزر

لیزر معمولاً برای درمان التهاب و قرمزی های شدید استفاده می شود. درمان با لیزر درمان قطعی این عارضه نیست اما انجام آن در از بین بردن علائم بیماری نسبت به کرم ها موثرتر است و نتیجه بهتری را ارائه میدهد. برای درمان پوست مرغی به چندین جلسه لیزر نیاز است.

انجام این اقدامات از بروز این بیماری جلوگیری نخواهد کرد. اما رعایت آنها می تواند ظاهر پوست را بهبود و به درمان پوست مرغی کمک کند.

• مدت زمان حمام را محدود، و از آب گرم استفاده نکنید : دوش یا حمام طولانی مدت با آب گرم رطوبت و چربی را از بین می برد. در نتیجه محدود کردن زمان حمام به 10 دقیقه یا کمتر و عدم استفاده از آب گرم می تواند به بهبودی بیماری کمک کند.
• با پوست با لطافت رفتار کنید : از خراشیدن پوست برای برطرف کردن این وضعیت بپرهیزید، چرا که این کار می تواند شرایط را تشدید کند. همچنین پس از شستن یا حمام کردن، به آرامی پوست را با یک حوله نرم خشک کنید.
• کرم های دارویی را امتحان کنید: از کرم ضدآفتاب حاوی اوره (Nutraplus، Eucerin)، اسید لاکتیک (AmLactin، Lac-Hydrin)، آلفا هیدروکسی اسید یا اسید سالیسیلیک استفاده کنید. این کرم ها با حذف سلول های مرده، پوست خشک را مرطوب و نرم می کنند.
• مرطوب کردن پوست : استفاده از مرطوب کننده های حاوی لانولین (Lansinoh، Medela)، ژله نفتی (وازلین) و یا گلیسیرین (Glysolid) بلافاصله بعد از حمام، رطوبت پوست را حفظ نموده و از خشک شدن آن جلوگیری می کند. بهتر است چندین بار در روز ناحیه مورد نظر را مرطوب نمایید.
• مرطوب کننده هوا : استفاده از دستگاه های مرطوب کننده هوا از خشک شدن پوست جلوگیری می کند.
• اجتناب از لباس های تنگ : استفاده از لباس های تنگ موجب سایش شده و وضعیت را وخیم تر می کند، برای این منظور از لباس هایی استفاده کنید که کمترین میزان اصطکاک را ایجاد کنند.
• صابون مناسب : بهتر است برای استحمام از صابون هایی استفاده کنید که میزان چربی بیشتری دارند.

در اغلب موارد مشورت با پزشک برای درمان پوست مرغی امری ضروری محسوب نمی شود، با این حال اگر برای سلامت خود یا فرزندتان نگران هستید، می توانید با پزشک در این باره مشورت نمایید. برای ملاقات با پزشک لازم است یکسری از نکات را به یاد داشته باشید و از پزشک جواب آنها را درخواست کنید :

• این عارضه چه علائمی را به همراه دارد ؟
• این وضعیت برای من موقتی و یا مزمن است ؟
• بهترین روش درمان این مشکل چیست ؟

به همین ترتیب پزشک از شما جواب سوالات زیر را درخواست می کند :

• چه مدت زمان از شروع علائم می گذرد ؟
• این علائم پیوسته وجود دارند و یا گاهی از اوقات ایجاد می شوند ؟
• چه مواردی علائم شما را بهبود می بخشد ؟
• چه مواردی علائم را تشدید می کنند ؟
• آیا سایر اعضای خانواده تغییرات مشابهی دارند؟
• آیا شما یا فرزندتان سابقه ابتلا به آسم، تب یونجه و یا سایر آلرژیها را دارید ؟
• آیا شما یا فرزندتان سابقه ابتلا به اگزما دارید؟