علت درد پریود (قاعدگی) چیست؟ چند توصیه کاربردی برای کاهش درد
دردهای قاعدگی (دیسمنوره) دردهای ضربان دار یا گرفتگی در قسمت تحتانی شکم هستند. بسیاری از زنان قبل و در طول دوره قاعدگی خود دچار دردهای قاعدگی می شوند.
برای برخی از زنان، این ناراحتی و درد صرفاً آزار دهنده است، ولی برای برخی دیگر، دردهای قاعدگی می تواند به اندازه ای شدید باشد که فعالیت های روزمره را برای آنان مشکل کند.
بیماری هایی مانند آندومتریوز یا فیبروم رحمی می تواند باعث دردهای قاعدگی شود. درد های قاعدگی که ناشی از بیماری دیگری نیستند، با افزایش سن کاهش یافته و اغلب پس از زایمان بهبود می‌یابند.
علائم
علائم دردهای پریود یا قاعدگی عبارتند از:
- درد ضربان دار یا گرفتگی در زیر شکم که می تواند شدید باشد.
- دردی که 1 تا 3 روز قبل از پریود شروع می شود، 24 ساعت پس از شروع قاعدگی به اوج خود می رسد و در عرض 2 تا 3 روز کاهش می یابد.
- درد مبهم و مداوم
- دردی که تا قسمت پایین کمر و ران امتداد می یابد.
برخی از زنان نیز ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تجربه هریک از شرایط زیر با پزشک خود در این مورد مشورت کنید:
- دردهای قاعدگی که هر ماه تکرار میشوند.
- علائمی که به تدریج تشدید می شود.
- اگر ناگهانی و بعد از 25 سالگی دچار درد های قاعدگی شده اید.
مطالعه بیشتر : خوردن جگر در دوران قاعدگی
علت درد پریود
در طول دوره قاعدگی، پوشش دیواره رحم از بین رفته و مجدد تشکیل میشود، در طول این فرآیند رحم منقبض شده و درد شدیدی را ایجاد می کند. از طرفی ترشح هورمون های مختلف در این دوران باعث انقباض رحم شده و درد ایجاد می کند. در برخی موارد علت درد های قاعدگی یکی از بیماری های زیر است:
- اندومتریوز : بر اثر این بیماری بافت یا پوششی رحم و خارج از آن را می‌پوشاند، این بافت می تواند بر روی لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها یا بافت پوشاننده لگن نیز ایجاد شود.
- فیبروئید رحم : این زائده غیر سرطانی در دیواره رحم تشکیل شده و می تواند باعث ایجاد درد شود.
- آدنومیوز : بافتی که دیواره های عضلانی رحم را می پوشاند.
- بیماری التهابی لگن : این عفونت اندام های تناسلی زنانه معمولاً توسط باکتری های مقاربتی ایجاد می شود.
- تنگی دهانه رحم : در برخی از زنان، دهانه رحم به اندازه‌ای کوچک است که هنگام قاعدگی باعث ایجاد درد میشود.
عوامل خطر
افرادی با شرایط زیر بیشتر از دیگران در معرض درد های قاعدگی قرار دارند.
- سن کمتر از 30 سال
- بلوغ زودرس، در سن 11 سالگی یا کمتر
- خونریزی شدید در طول قاعدگی (منوراژی)
- قاعدگی نامنظم (متروراژی)
- سابقه خانوادگی دردهای قاعدگی (دیسمنوره)
- سیگار کشیدن
عوارض
درد های قاعدگی عوارض دیگری را ایجاد نمی کند، اما می تواند در انجام فعالیت های روزمره در مدرسه، کار و فعالیت های اجتماعی اختلال ایجاد کند.
با این حال، بیماری های مرتبط با دردهای قاعدگی می توانند عوارضی داشته باشند. به عنوان مثال، اندومتریوز می تواند باعث مشکلات باروری شود. بیماری التهابی لگن می تواند لوله های فالوپ را زخمی کرده و خطر بارداری خارج از رحم را افزایش دهد.
تشخیص
پزشک در ابتدا سابقه پزشکی را بررسی کرده و یک معاینه فیزیکی شامل معاینه لگن را انجام می دهد. در طول معاینه لگن، پزشک اندام های تناسلی را از نظر ناهنجاری های پزشکی و عفونت بررسی می کند.
اگر پزشک به بیماری های دیگری که باعث دردهای قاعدگی میشود، مشکوک باشد، ممکن است آزمایشات زیر را تجویز نماید:
- سونوگرافی
- آزمایشات تصویربرداری سی تی اسکن یا اسکن MRI
- لاپاراسکوپی به تشخیص بیماریهای زمینه ای مانند آندومتریوز، چسبندگی، فیبروم، کیست تخمدان و حاملگی خارج از رحم کمک میکند. در طی این جراحی سرپایی، پزشک حفره شکمی و اندام های تناسلی شما را با ایجاد برش های کوچک در شکم و قرار دادن یک لوله فیبر نوری با یک لنز دوربین کوچک مشاهده می کند.
- سی تی اسکن
- ام آر آی
- سونوگرافی
درمان درد پریود
برای کاهش دردهای قاعدگی، پزشک ممکن است یکی از راهکار های زیر را توصیه کند:
- مسکن ها : مصرف مسکن‌های بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، دیگران) یا ناپروکسن سدیم (Aleve)، با دوزهای مشخص از روز قبل از شروع پریود می‌توانند به کنترل درد ناشی از گرفتگی عضلات کمک کنند. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی تجویزی نیز در دسترس هستند. مصرف مسکن را از ابتدای قاعدگی یا به محض احساس علائم شروع کنید و مصرف دارو را طبق دستور به مدت دو تا سه روز یا تا زمانی که علائم شما از بین برود ادامه دهید.
- داروهای کنترل بارداری هورمونی : قرص های ضد بارداری خوراکی حاوی هورمون هایی هستند که از تخمک گذاری جلوگیری کرده و شدت دردهای قاعدگی را کاهش میدهد. این هورمون‌ها به اشکال داروی تزریق، چسب پوستی، ایمپلنت در زیر پوست بازو یا دستگاه داخل رحمی (IUD) در دسترس هستند.
- عمل جراحي : اگر دردهای قاعدگی ناشی از اختلالی مانند اندومتریوز یا فیبروم باشد، ممکن است پزشک انجام جراحی برای درمان این بیماریها را توصیه کند. برداشتن رحم با جراحی نیز ممکن است یک گزینه باشد،
شیوه زندگی و درمان های خانگی
علاوه بر خواب و استراحت کافی، موارد زیر نیز می توانند به کنترل درد کمک کنند:
- ورزش : فعالیت بدنی، از جمله رابطه جنسی، به کاهش دردهای قاعدگی در برخی از زنان کمک می کند.
- گرما : نشستن در وان آب گرم یا استفاده از پد گرم کننده، در قسمت پایین شکم ممکن است دردهای قاعدگی را کاهش دهد.
- مکمل های غذایی : تعدادی از مطالعات نشان داده اند که ویتامین E، اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین B-1 (تیامین)، ویتامین B-6 و مکمل های منیزیم ممکن است دردهای قاعدگی را کاهش دهند.
- استرس : استرس روانی ممکن است خطر دردهای قاعدگی و شدت آن را افزایش دهد.
