دهان و دندانسبک زندگی

بهترین راهکار های خانگی برای درمان آفت دهان

حتماً شما نیز تا به حال دچار آفت دهان شده اید، این ضایعات دردناک همراه با حسی ناخوشایند بروز می کنند. آفت دهان یکی از انواع بیماری های شایع در دهان است که بروز ضایعاتی در مخاط دهان، لثه و زبان را به دنبال دارد. ضایعات ناشی از آفت ها معمولاً پس از یک هفته خود به خودی درمان می شوند اما از آنجایی که این آفت ها درد شدیدی را به همراه دارد اغلب مردم سعی در برطرف کردن هرچه سریع تر آن دارند. در این مقاله به معرفی بهترین راهکار ها برای درمان آفت دهان می پردازیم :


آفت دهان

آفت دهان (aphthous stomatitis یا Cankers sores ) مشکل بسیار شایعی است که به صورت بروز زخم در بافت نرم دهان نمایان می شود. در اغلب موارد اندازه این زخم از یک سانتی متر تجاوز نمی کند. این زخم معمولاً رنگ سفید و یا زرد داشته و سوزش و خارش آزار دهنده ای را به همراه دارد. این زخم مسری نیست پس قابل انتقال به از فردی به فرد دیگر نخواهد بود. مدت زمان تقریبی درمان خود به خودی این زخم ها 2 الی 3 هفته پیش بینی شده اما در برخی موارد این زمان تا 6 هفته نیز ادامه می یابد.

انواع آفت های دهانی

انواع آفت دهان

  • زخم های آفت کوچک : این زخم های شایع ترین نوع آفت است که شکلی کوچک و بیضی با لبه های قرمز رنگ دارد. این زخم ها در طی 1 الی 2 هفته بهبود یافته و بیشتر در افراد 10 الی 20 ساله ایجاد می شود.
  • زخم های آفت بزرگ : این زخم ها از نوع اول بزرگتر و عمیق تر هستند. این زخم ممکن است لبه های نامنظم داشته باشد و بسیار دردناک است. مدت زمان بهبودی این زخم ها 6 هفته پیش بینی می شود.
  • آفت دهانی شبیه به هرپس (Herpetiform) : این نوع آفت ها معمولاً رایج نیستند و بیشتر افراد مسن درگیر آن می شوند. این نوع آفت ها در خوشه های 10 الی 100 تایی نمایان شده و می توانند به خوشه ای گسترده تر تبدیل شوند.

علت آفت های دهان

علت مشخصی برای آفت دهان تعیین نشده است و هر کسی، در هر سنی ممکن به آن دچار شود، اما مهمترین علت بروز آن را می توان مشکلات خود ایمنی بدن تعریف نمود. برخی از پزشکان معتقد هستند که عواملی از جمله استرس، آلرژی غذایی و حساسیت، سیستم ایمنی تضعیف شده، عفونت‌های ویروسی، سیگار کشیدن و مصرف برخی دارو ها می تواند خطر ابتلا به آفت دهانی را افزایش دهد. البته میتوان گفت سابقه ابتلا به آفت دهانی در خانواده ریسک ابتلا به آن را افزایش میدهد. زنان بیشتر از مردان در معرض آفت دهان هستند.

عوامل خطر ابتلا به آفت دهانی

دارا بودن عوامل زیر باعث می شود، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به آفت دهان قرار گیرید :

  • ابتلا به عفونت های ویروسی، به ویژه از ویروس هرپس 
  • افزایش استرس
  • عدم تعادل هورمونی
  • آلرژی به غذاهای خاص
  • مصرف غذاهای اسیدی مانند مرکبات
  • کمبود ویتامین B12، روی، اسید فولیک یا آهن
  • شرایط پزشکی مانند ابتلا به بیماری سلیاک یا بیماری کرون
  • تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی
  •  آسیب به دهان به علت دندان های تیز یا هرچیز دیگر

علائم و نشانه های آفت دهانی

علائم آفت دهانمهمترین علائم و نشانه های آفت دهان عبارتند از :

  • ایجاد زخم هایی در دهان، لب ها و یا گونه ها
  • ظاهر زخم ها معمولاً زرد رنگ است و اطراف آن ملتهب و قرمز رنگ
  • احساس سوزش در دهان
  • این زخم علائمی مانند تب ایجاد نمی کند.
  • این ضایعات معمولاً در طی 4 الی 17 روز بهبود می یابند.
  • آفت های دهانی معمولاً مجدداً تکرار می شوند.

تشخیص آفت دهان

آفت دهان از مشکلات شایعی است که نیاز به تشخیص ندارد، اما در صورتی که به مدت طولانی وجود داشته باشد ممکن است نشان دهنده سایر بیماری ها باشد و نیاز به بررسی های بیشتر دارد. انجام آزمایش خون و بیوپسی می تواند در تشخیص کمک نماید. اگر پزشک به سایر عوامل مانند عفونت های ویروسی، مشکلات هورمونی و اختلالات سیستم ایمنی بدن و … مشکوک باشد، انجام بیوپسی را پیشنهاد می کند. همچنین در برخی موارد نادر عامل این زخم های دهانی می تواند ضایعات سرطانی باشند، که با تورم غدد لنفاوی نمایان می شود. در صورتی که همراه با آفت علائمی مانند :

  • مشکل در بلع
  • خونریزی از لثه ها
  • گوش درد 

دارید، سریعاً به پزشک مراجعه نمایید تا احتمال ابتلا به سرطان مورد بررسی قرار گیرد.

زردچوبه دارای مولکول فعال کورکومین است. فعالیت های بهبودی کورکومین می تواند بهبودی زخم ها و درمان آفت دهان را تسریع نماید.

درمان آفت دهانی

درمان آفت دهان بسته به عواملی از جمله سن، مقدار آفت ها، میزان تحمل بیمار و سایر عوامل متفاوت است. هدف از درمان آفت دهان کمک به کاهش علائم آزار دهنده آن از جمله سوزش و خارش است. از آنجایی که این عفونت، ویروسی یا باکتریایی نیست، داروهای ضد ویروسی و آنتی بیوتیک ها در رابطه با آنها بی اثر هستند. پرهیز از مصرف غذاهای تند، شور و یا اسیدی، که ممکن است باعث تحریک دهان شود، بسیار مهم است. همچنین باید توجه داشته باشید که خوراکی های سفت مانند ته دیگ و نان تست التهاب و سوزش زخم را افزایش می دهد. برخی از روش های پیشنهادی برای افزایش سرعت درمان آفت دهان عبارتند از :

روغن چای درخت

درمان آفت دهان با روغن درخت چای

خواص ضد میکروبی اسانس روغن چای می تواند با عفونت های ویروسی که ممکن است منجر به زخم های سرطانی شود، مبارزه کند. همچنین خواص ضد التهابی آن می تواند التهاب و درد را تسکین دهد.

مواد لازم :

  • 1-2 قطره اسانس روغن چای
  • 1 فنجان آب گرم

طریقه مصرف :

یک قاشق غذاخوری آب و یک قطره اسانس روغن چای را مخلوط کنید و از این محلول برای شستن دهان خود استفاده کنید. این روش را باید 1-2 بار در روز تکرار کرد.

عسل

عسل دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی است، خواص ضد میکروبی می تواند به مبارزه با عفونت های عامل بیماری کمک می کند و خواص ضد التهابی در کاهش التهاب، درد و سایر علائم موثر است.

مواد لازم : 

  • عسل
  • گوش پاک کن

طریقه مصرف : 

مقدار کمی عسل بر روی یک گلوله پنبه بگذارید و بر روی نواحی آسیب دیده قرار دهید. بعد از 15-20 دقیقه، با آب بشویید. این روش را می توانید 2-3 بار در روز تکرار کنید.

 ویتامین B12

درمان آفت دهان با ویتامین B12

کمبود ویتامین B12 یکی از عوامل خطر برای آفت های دهانی است. از این رو، مصرف این ویتامین می تواند به درمان آفت دهان و پیشگیری از زخم کمک کند.

مواد لازم :

  • ویتامین B12

طریقه مصرف : 

مصرف غذاهای غنی از ویتامین B12 مانند ساردین ها، غلات غنی شده، قارچ ها و سس ها به رژیم غذایی خود بیافزایید. همچنین می توانید بعد از مشاوره با پزشک، مکملهای اضافی برای این ویتامین دریافت کنید. لازم است روزانه مقدار کمی ویتامین B12 را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

چای بابونه

خواص ضد التهابی قدرتمند چای بابونه می تواند به کاهش نشانه های آفت دهان کمک کند و همچنین می تواند باعث بهبودی سریع تر آنها شود.

مواد لازم :

  • 1 قاشق چایخوری چای بابونه
  • 1 فنجان آب
  • عسل

طریقه مصرف :

یک قاشق چایخوری چای بابونه را به یک فنجان آب در حال جوش اضافه کنید. چند دقیقه صبر کنید تا چای آماده شود. هنگامی که چای مقداری سرد شد، آماده نوشیدن است. شما می توانید این چای را دو بار در روز بنوشید.

آلوئه ورا

طبیعت آرام بخش و ضد التهابی آلوئه ورا می تواند در کاهش درد، التهاب و تورم آفت ها موثر باشد.

مواد لازم :

  • ژل آلوئه ورا
  • سواب پنبه

طریقه مصرف : 

سواب پنبه ای را به ژل آلوئه ورا تازه آغشته کرده و آن را برای 15-20 دقیقه بر روی آفت قرار دهید و بعد بشویید. شما می توانید این روش را برای 2-3 بار در روز تکرار کنید.

نمک Epsom

یکی از اجزای اصلی نمک اپسوم منیزیم است که دارای خواص ضد التهابی است. از این رو، نمک اپسوم می تواند به کاهش علائم زخم ها و درمان آفت دهان کمک کند.

مواد لازم :

  • ¼ قاشق چای خوری نمک اپسوم
  • 1 فنجان آب گرم

طریقه مصرف :

یک چهارم قاشق چایخوری نمک Epsom را به یک فنجان آب گرم اضافه کرده و خوب مخلوط کنید و دهان خود را برای چند ثانیه شستشو دهید. شما می توانید 2-3 بار در روز این روش را تکرار کنید.

زاج سفید

درمان آفت دهان با زاج سفید

طبیعت مرطوب و ضد التهابی زاج می تواند به کاهش التهاب و درد و درمان آفت دهان کمک نماید.

مواد لازم :

  • ¼ قاشق چای خوری پودر زاج سفید
  • چند قطره آب
  • سواب پنبه

طریقه مصرف : 

یک چهارم قاشق چای خوری پودر زاج را بشویید و چند قطره آب را به آن اضافه کنید. به خوبی مواد را مخلوط کنید. با استفاده از سواب پنبه، خمیر را به زخم اعمال کنید و بعد از چند دقیقه آن را بشویید. تا ناپدید شدن زخم 1-2 بار در روز این عمل را تکرار کنید.

نمک سودا

طبیعت ضد باکتری سودا (بی کربنات سدیم) می تواند به مبارزه با میکروب های دهان کمک کند. خواص ضد التهابی آن نیز در کاهش تورم و درد ناحیه آسیب دیده موثر است.

مواد لازم :

  • 1 قاشق چای خوری سودا
  • ½-1 لیوان آب گرم

طریقه مصرف : 

یک قاشق چای خوری سودا را در یک لیوان آب گرم حل کنید. از این محلول می توان برای شستشوی دهان استفاده نمود. شما می توانید این روش را 2-3 بار در روز، ترجیحاً پس از هر وعده غذایی انجام دهید.

 زردچوبه

زردچوبه دارای مولکول فعال کورکومین است. فعالیت های بهبودی کورکومین می تواند بهبودی زخم ها و درمان آفت دهان را تسریع نماید.

مواد لازم :

  • ½ قاشق چای خوری پودر زردچوبه
  • چند قطره آب
  • سواب پنبه

طریقه مصرف : 

چند قطره آب را به نصف قاشق چایخوری پودر زردچوبه اضافه کرده و به خوبی مخلوط کنید. با استفاده از یک سواب پنبه، خمیر زردچوبه را بر روی آفت اعمال کنید. آن را برای مدت 15-20 دقیقه بر روی آفت قرار داده و سپس بشویید. شما می توانید این روش را 1-2 بار در روز تکرار کنید.

روغن کشی

استفاده از روش روغن کشی موجب کاهش علائم آفت دهانی می شود و این امر ناشی از خواص ضد التهابی این روغن ها است.

مواد لازم :

  • 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا کنجد

طریقه مصرف : 

برای درمان آفت دهان یک قاشق غذا خوری روغن نارگیل یا کنجد را در دهان خود و بر روی آفت ها استعمال نمایید و به از مدت 10-15 دقیقه روغن را بشویید. بهترین زمان برای انجام این روش قبل از مسواک زدن است.

یخ

درمان آفت دهان با یخ

یخ می تواند به کاهش درد و التهاب و درمان آفت دهان کمک نماید.

مواد لازم : 

  • یخ مکعبی یا یخ خرد شده

طریقه مصرف : 

چند قطعه یخ را درون کیسه فریزر قرار داده و برای چند دقیقه بر روی زخم های آفت قرار دهید. شما می توانید این کار را چند بار در روز تکرار کنید.

به غیر از این درمان های خانگی، رژیم غذایی مناسب نیز می تواند به بهبودی سریع تر زخم ها کمک نماید.

رژیم غذایی برای درمان آفت دهان

اگر از زخم های دردناک آفت رنج می برید، ممکن است نیاز به استفاده از رژیم غذایی خاص داشته باشید تا از این طریق به بهبودی سریع تر زخم ها کمک کنید.

چی بخورم ؟

غذاهایی که باید در این دوران در رژیم غذایی گنجانده شوند، عبارتند از:

  • جعفری (غنی از آهن)
  • ماهی قزل آلا (ویتامین B12)
  • اسفناج ( منبع خوبی از آهن و فولات)
  • ماست پروبیوتیک

چی نخوریم ؟

غذاهایی که باید در این دوران از مصرف آنها پرهیز کنید؛ عبارتند از :

  • اسنک، آجیل شور، چیپس و….
  • غذاهای ادویه دار
  • میوه های اسیدی مانند آناناس، گریپ فروت، لیمو و سایر میوه های مرکبات
  • نمک
  • قهوه

پیشگیری از آفت دهانی

با انجام روش های زیر می توان احتمال بروز آفت دهان را کاهش داد :

  • اجتناب از مصرف غذاهایی که ممکن است به آنها حساسیت داشته باشید.
  • مدیریت سطح استرس
  • رعایت بهداشت دهان و دندان
  • جایگزینی مواد مغذی
  • مراقبت از دهان هنگام غذا خوردن و جلوگیری از صدمات ناخواسته دهان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا