15 فایده نوشیدن آب برای بدن، منابع تامین آن و میزان آب مورد نیاز

مزایای احتمالی آب آشامیدنی از سالم ماندن کلیه ها تا کاهش وزن متغیر است. برای عملکرد صحیح، تمام سلول ها و اندام های بدن به آب احتیاج دارند. در اینجا به چند علت اصلی برای مصرف این نوشیدنی اشاره می کنیم:

حفظ سلامت مفاصل

غضروف، که در مفاصل و دیسک ستون فقرات یافت می شود، از حدود 80 درصد آب تشکیل شده است. کم آبی بدن در طولانی مدت می تواند توانایی مفاصل را کاهش داده و منجر به درد آنها شود.

تولید بزاق و مخاط

بزاق به بدن در هضم غذا کمک کرده و دهان، بینی و چشم را مرطوب نگه می دارد. این عمل مانع از اصطکاک و آسیب اعضای بدن می شود. این نوشیدن همچنین دهان را تمیز نگه می دارد. نوشیدن مایع حیات به جای نوشیدنی های شیرین می تواند احتمال پوسیدگی دندان ها را کاهش دهد.

انتقال اکسیژن در سراسر بدن

بیش از 90 درصد خون از آب تشکیل شده است و مهمترین وظیفه خون انتقال اکسیژن به قسمت های مختلف بدن است.

تقویت سلامتی و زیبایی پوست

با کمبود آب بدن، پوست در مقابل اختلالات پوستی و چین و چروک زودرس آسیب پذیرتر می شود.

حفاظت از مغز، نخاع و سایر بافتهای حساس بدن

کم آبی بدن می تواند بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر بگذارد. همچنین در تولید هورمون ها و انتقال دهنده های عصبی نقش دارد. کم آبی بدن طولانی مدت می تواند به مشکلات تفکر و استدلال منجر شود.

 تنظیم دمای بدن

آبی که در لایه های میانی پوست ذخیره می شود، هنگام گرم شدن بدن به سطح پوست می آید. همانطور که تبخیر می شود، بدن را خنک می کند. طی تحقیقات به عمل آمده مشخص شده كه وقتی این مایع مورد نیاز بدن کاهش پیدا می کند، درجه حرارت بدن افزایش یافته و فرد قادر به تحمل فشار گرما نیست و اصطلاحاً گرمازده می شود.

در صورت بروز وضعیت استرس گرما در هنگام ورزش، نوشیدن این مایع می تواند فشار فیزیکی را کاهش دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد این تأثیرات مورد نیاز است.

حفظ سلامت دستگاه گوارش

دستگاه گوارش برای عملکرد صحیح به آب نیاز دارد. کم آبی بدن می تواند منجر به مشکلات گوارشی، یبوست و افزایش ترشح اسید معده شود. این امر خطر سوزش سر دل و زخم معده را افزایش می دهد.

کاهش مواد زائد بدن

مواد زائد بدن از طریق تعریق و ادرار دفع می شوند که این امر مستلزم مصرف این مایع به میزان کافی است.

تعادل فشار خون

کمبود آب در بدن می تواند باعث ضخیم شدن عروق خونی شده که این امر افزایش فشار خون را به همراه دارد.

سلامت راههای هوایی بدن

در صورت که بدن دچار کم آبی شود، راه های هوایی توسط بدن در تلاش هستند تا از بین رفتن آن را به حداقل برسانند. این امر می تواند موجب تشدید آسم و آلرژی شود.

افزایش جذب مواد معدنی و مواد مغذی

مواد معدنی و مغذی برای هضم و جذب باید در آب حل شوند و همین امر باعث می شود آنها بتوانند به قسمتهای مختلف بدن انتقال پیدا کنند.

سلامت کلیه ها

کلیه ها مقدار مایعات موجود در بدن را تنظیم می کنند. کمبود مایعات می تواند منجر به سنگ کلیه و سایر مشکلات و بیماری های کلیوی شود.

افزایش عملکرد بدن در هنگام ورزش

کم آبی بدن در حین ورزش ممکن است مانع عملکرد صحیح بدن شود. برخی دانشمندان معتقدند که افزایش مصرف آب باعث افزایش عملکرد بدن در حین فعالیت شدید می شود. تحقیقات بیشتری برای تأیید این موضوع مورد نیاز است، اما نتایج یک بررسی نشان داده است که کم آبی بدن عملکردهایی را که بیشتر از 30 دقیقه طول بکشد، کاهش می دهد.

کاهش وزن

اگر به جای میوه و شیرینی ها، آب مصرف شود، ممکن است در کاهش وزن موثر باشد. نوشیدن آب قبل از مصرف غذا می تواند با ایجاد حس پر بودن از پرخوری جلوگیری نماید. به علاوه نوشیدن آب می تواند سوخت و ساز بدن را تا حدی افزایش دهد و اگر با رژیم غذایی سالم همراه شود به کاهش وزن کمک خواهد نمود. از طرفی توصیه می شود، قبل از وعده هایی غذایی آب بنوشید تا با پر شدن حجم معده از پرخوری جلوگیری به عمل آید.

پیشگیری از سرطان

نتایج مطالعات انجام گرفته نشان می دهد، خطر درگیری با سرطان مثانه و سرطان روده بزرگ در افرادی که مایعات بیشتری می نوشند، کمتر است.

این مایع به حل شدن مواد معدنی و مواد مغذی کمک می کند و باعث می شود در دسترس بدن قرار گیرد. همچنین به از بین بردن مواد زاید بدن کمک می کند. کلیه ها در حفظ تعادل سطح مایعات بدن نقش اساسی دارند. عملکرد صحیح کلیه به مصرف کافی آب بستگی دارد. کلیه هر روز 25 بار خون بدن را تصفیه می کنند.نوشیدن این مایع برای حفظ عملکرد صحیح کلیه ها ضروری است. اگر کلیه ها به درستی عمل نکنند، مواد زاید و مایعات اضافی می توانند در بدن تجمع کنند و بیماری مزمن کلیه که در صورت عدم درمان که می تواند به نارسایی کلیه منجر شود را پدید آورد. در صورت ایجاد این بیماری عملکرد کلیه ها تا حدی کاهش یافته که فرد باید تحت دیالیز قرار گرفته و یا پیوند کلیه انجام دهد.

عفونت ادراری (UTIs) دومین نوع عفونت در بدن است. این عفونت سالانه حدود 8.1 میلیون نفر در ایالات متحده را به خود درگیر می کند.

اگر عفونت ها در دستگاه ادراری فوقانی از جمله کلیه ها پخش شود، می تواند آسیب دائمی ایجاد کند. عفونت های ناگهانی یا حاد، کلیه می تواند تهدید کننده زندگی باشد. نوشیدن مقدار زیادی از مایع حیات روشی ساده برای کاهش خطر درگیری با UTI و کمک به درمان آن است.

سنگ کلیه در نحوه عملکرد کلیه اختلال ایجاد می کند و می تواند UTI را پیچیده تر کند. این UTI های پیچیده به مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک نیاز دارد. علت اصلی سنگ کلیه کمبود آب بدن است. تحقیقات نشان داده افرادی که مقدار کمی از این مایع می نوشند اغلب بیشتر در معرض سنگ کلیه قرار می گیرند. سنگ های کلیوی همچنین ممکن است خطر بیماری مزمن کلیه را افزایش دهد.

پزشکان آمریکایی دستورالعملهای جدیدی را برای افرادی که قبلاً سنگ کلیه را تجربه کرده اند، صادر کرده اند. در این دستورالعمل ها آمده است كه افزایش مصرف مایعات تا 2 لیتر در روز می تواند خطر عود مجدد سنگ حداقل به نصف کاهش دهد.

کمبود این مایع در صورت از بین رفتن مقدار زیادی از آن ایجاد می شود، این امر می تواند منجر به عدم تعادل در الکترولیت ها شود. الکترولیتها، شامل پتاسیم، فسفات و سدیم می شوند که می توانند به انتقال سیگنالهای الکتریکی بین سلولها کمک کنند. کلیه ها وقتی عملکرد صحیح دارند، سطح الکترولیت ها را در بدن کنترل می کنند.

هنگامی که کلیه ها قادر به حفظ تعادل در سطح الکترولیت ها نباشند، این سیگنال های عصبی دچار اختلال شده و این می تواند منجر به تشنج یا حرکات غیر ارادی عضلات و از دست دادن هوشیاری شود.

در موارد شدید، کم آبی بدن می تواند منجر به نارسایی کلیه شود، که می تواند تهدید کننده زندگی باشد. از عوارض احتمالی نارسایی مزمن کلیه می توان به کم خونی، آسیب به سیستم عصبی مرکزی، نارسایی قلبی و به خطر افتادن سیستم ایمنی بدن اشاره کنیم.

نیاز بیولوژیکی به آب ممکن است از طریق نوشیدن این مایع، غذاها و سایر نوشیدنی ها تامین شود.

مقداری از این مایع مورد نیاز بدن از طریق غذاهایی با آب زیاد، مانند سوپ، گوجه فرنگی، پرتقال و … حاصل می شود. اما بیشتر این مایع مورد نیاز از طریق نوشیدن آب و سایر نوشیدنی ها تأمین می شود. در حین فعالیت های روزمره بدن مثل تعریق و ادرار و حتی تنفس، این مایع توسط بدن از بین می رود و این نیاز به جایگزینی دارد.نوشیدن آب بهترین منبع مایعات بدن است. شیر و آب میوه نیز منبع خوبی برای مایعات هستند، اما نوشیدنی های حاوی الکل و کافئین مانند نوشابه، قهوه و آبجو ایده آل نیستند، زیرا اغلب حاوی مقدار زیادی کالری هستند. همچنین نوشیدن این مایع می تواند به کاهش وزن کمک کند.

پیش از این تصور می شد که نوشیدنی های کافئین دار خاصیت ادرار آور دارند، به این معنی که باعث می شوند بدن مایعات را آزاد کند. با این حال، مطالعات نشان می دهد این تصور کاملاً غلط است.

مقدار آب مورد نیاز بدن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. به طور مثال شرایط جوی، فعالیت روزانه، مقدار تعریق از جمله عواملی هستند که میزان آب مورد نیاز بدن را تعیین می کنند. مقدار مشخص را نمی توان برای مقدار آب روزانه تعیین نمود، اما یک توافق کلی درباره میزان مصرف مایعات سالم وجود دارد.

طبق گفته آکادمی های ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات متحده، میانگین مورد نیاز برای بدن عبارت است از :

• برای آقایان : حدود 3.7 لیتر
• برای خانمها: حدود 2.7 لیتر

این مقدار در حدود 15.5 لیوان برای آقایان و چیزی بیش از 11 لیوان برای زنان خواهد بود. با این حال، حدود 80 درصد از این مقدار آب باید از طریق نوشیدنی ها، حاصل شود و بقیه آن مربوط به مواد غذایی است. این بدان معنی است که، مردان باید در حدود 12.5 لیوان مایعات بنوشند و زنان باید تقریبا 9 لیوان مایعات بنوشند. میوه و سبزیجات تازه و تمام مایعات غیر الکلی جزء مصرف مایعات دسته بندی می شوند. در برخی موقعیت ها مصرف این مایع اهمیت بیشتری دارد، این موقعیت ها عبارتند از :

• وقتی که تب دارید.
• وقتی هوا گرم است
• زمانی که دچار اسهال و استفراغ هستید.
•  فعالیت بدنی زیادی دارید.

بدن نوزادان و کودکان درصد بالاتری آب نسبت به بزرگسالان دارد. تقریباً 78 درصد بدن نوزاد تازه متولد شده از آب تشکیل شده است، اما این میزان در سن 1 سالگی به 65 درصد کاهش پیدا می کند. بافت چرب نسبت به بافت بدون چربی آب کمتری دارد، به همین علت بدن مردان در مقایسه با زنان از درصد بیشتری آب تشکیل شده است.

مطالعه ای که در سال 2013 توسط مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها انجام شده است، که داده های حاصل از بررسی نگرش و رفتارهای غذایی موسسه ملی سرطان را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. نتایج این یافته ها به این شرح است:

• 7 درصد از بزرگسالان مقدار ناچیزی از این نوشیدنی مصرف می کنند.
• 36 درصد از این افراد در روز تنها 1-3 لیوان این مایع مصرف کرده اند.
• 35 درصد از این بزرگسالان 4-7 لیوان این مایع در روز مصرف می کنند.
• تنها 22 درصد از بزرگسالان 8 لیوان یا بیشتر آب در روز مصرف می کنند.

همچنین نتایج این آمار ها نشان داده، افرادی که روزانه 1 لیوان یا کمتر میوه یا سبزیجات مصرف می کنند، کمتر از 4 لیوان می نوشند.

البته این مطالعه تنها میزان مصرف آب آشامیدنی را اندازه گیری کرده است. مایعات را می توان از سایر نوشیدنی ها به دست آورد، اما مایع حیات بهترین نوع مایعات است، زیرا فاقد کالری، کافئین و بدون الکل است.

این تحقیقات بیانگر این بود که هفت درصد از این افراد به هیچ وجه از این مایع نمی نوشند و افرادی که حجم کمی می نوشند نیز میوه و سبزیجات کمتری مصرف می کنند. این نشان می دهد که تعداد معینی از افراد با عدم دریافت میزان کافی از مایعات، سلامت خود را در معرض خطر قرار می دهند. نیاز بیولوژیکی به آب ممکن است از طریق نوشیدن مایعات، غذاها و سایر نوشیدنی ها تامین شود.