هیپنوز موجب تسلط دیگری بر فرد نمی شود بلکه دیگری با ضمیر ناخودآگاه آدمی به مکالمه و القای تلقینات می پردازد همچنین هیپنوتیزور نمی‌تواند هرآنچه دوست داشت به سوژه تلقین کند. علت تلقین پذیری فرد در این روش به این سبب است که محرک های پیرامونی کمتری بر روی فرد تاثیر گذارند.
شرایط و فاکتور های هیپنوتیزم
برای انجام این عمل سه شرط اساسی وجود دارد:
- در درجه اول رضایت فرد اهمیت بسزایی دارد زیرا باید خواهان آن باشد.
- باید به اینکه هیپنوتیزم قابل انجام است، باور داشته باشید.
- باید توانایی آرام بودن و تمدد اعصاب را داشته باشید.
تقریبا همه ی افراد قابل هیپنوتیزم شدن هستند ولی افراد با توانایی تلقین پذیری بیشتر مثل کسانی که مدام خیال پردازی می کنند، راحت تر هیپنوتیزم می شوند.
سه فاکتور مهم در هیپنوتیزم عبارت است از :
- تمرکز فوق العاده فکر
- انفکاک و تجزیه ( جدا شدن ذهنی از محیط پیرامون )
- تلقین ( اساس این عمل تلقین به ذهن است )
کاربرد های هیپنوتیزم
یکی از کاربرد ها این است که می تواند به عنوان یک روش درمانی موقت مورد استفاده قرار گیرد. بطور مثال اگر فردی دچار پرخوری یا اضطراب است این روش درمانی می تواند به بهبود فرد کمک نماید اما نمی تواند به عنوان یک تغییر بنیادی مورد استفاده قرار گیرد.این عمل در حیطه پزشکی کمک های بسیاری می کند که از جمله ی آنها می توانیم به کاهش درد در دندانپزشکی یا حتی کاهش درد هنگام زایمان یا تسکین درد بعد از عمل‌های جراحی اشاره کنیم.
در تعریفی دیگر می توان گفت هیپنوتیزم موانع را از سر راه برمیدارد و فرد را از خواب بیدار می کند و خود حقیقی را که ارزشمند است به نمایش می گذارد..
کاربرد های هیپنوتیزم به دو بخش تقسیم می شود:
- بالینی ( تشخیص و کمک درمان)
- غیر بالینی
انواع هیپنوتیزم
به طور کلی این عمل به دو دسته کلی تقسیم می شود:
- خود هیپنوتیزم
در این روش خود فرد اقدام به این عمل می نماید و خود را هیپنوتیزم می کند.
- دگر هیپنوتیزم
در این روش شخص یا اشخاصی دیگر، فرد را هیپنوتیزم می کند.
هیپنوز موجب تسلط دیگری بر فرد نمی شود بلکه دیگری با ضمیر ناخودآگاه آدمی به مکالمه و القای تلقینات می پردازد همچنین هیپنوتیزور نمی‌تواند هرآنچه دوست داشت به سوژه تلقین کند. علت تلقین پذیری فرد در این روش به این سبب است که محرک های پیرامونی کمتری بر روی فرد تاثیر گذارند.
خود هیپنوتیزم
همه هیپنوتیزم ها به نحوی خودهیپنوتیزم محسوب می شود. خود هیپنوتیزم یعنی که شما خودتان را با تمرکز و تفکر هیپنوتیزم کنید و بتوانید بر روی اخلاق و توانایی های خویش تغییر ایجاد کنید.
مزیت های خود هیپنوتیزم
خود هیپنوتیزم موجب می شود تا آهسته آهسته باور های خود را توسط تلقین تغییر دهید به طور مثال اگر برای یک سخنرانی استرس و اضطراب دارید، می توانید خود را در حین انجام آن طوری تصور کرده که با اعتماد به نفس هستید و به بهترین نحو سخنرانی را انجام می دهید.
جهت انجام این تلقینات می توانید صدای خود را ضبط کرده و در حین هیپنوتیزم گوش دهید تا تمرکز بیشتری داشته باشید. در واقع به طور کلی می توان گفت با این عمل ضمیر ناخودآگاه یاد می گیرد که دستوری که به او داده اید را عملی کرده و آن را به واقعیت تبدیل کند.
از دیگر کاربردهای خود هیپنوتیزم می توانیم به این موارد اشاره کنیم:
مراحل انجام خود هیپنوتیزم
مراحل انجام خود هیپنوتیزم بدین شرح است برای انجام این مراحل لازم است شرایط انجام آن مثل تمرکز کافی را داشته باشید:
شروع خواب مصنوعی
- جهت نتیجه گیری، بهتر است آرام بوده و نه زیاد سیر و نه گرسنه باشید.
- به محیطی آرام بروید که کسی مزاحم شما نشود.
- بهتر است بر روی مبل با تخت دراز بکشید.
- چشمهایتان را ببندید و عمیقاً نفس بکشید. ( هر چه تنفس عمیق تر باشد بهتر است.) بهتر است با هر نفس از 10 به 1 شمارش کنید و با هر شماره یک نفس عمیق بکشید.
رها سازی بدن
- تمرکز روی هر کدام از اعضای بدن را آغاز کرده و هر بخش از بدن را بطور کامل ریلکس کنید. می توانید هاله آبی را تصور کنید که در اطراف بدن شما در حال گردش بوده و اعضای بدنتان را ریلکس می کند.
- ابتدا تصور کنید پای راست گرم، شل و سنگین شده است و سپس پای چپ
- حال تصور کنید بدن شما عضلات سینه، شکم و پهلو ها رها شده است و احساس می کنید بدن شما سنگین، شل و گرم شده است. می توانید 5 بار به صورت ذهنی بگویید عضلات من شل شده است. سپس این مراحل را برای کتف ها و دست ها نیز تکرار کنید. ( تصور کنید این اجزا تحت اختیار شما نیستند.)
چسباندن پلک ها
در این مرحله باید تصور کنید پلک های شما توسط قویترین چسب به هم چسبیده و قادر به باز کردن آنها نیستید، سپس تصور کنید عضلات صورت شما شل شده آن را رها کنید.
پاکسازی آلودگی ها
باید در این مرحله تصور کنید هوایی زلال و شفاف به ریه های خود می فرستید، به طوری که این هوا علاوه بر ریه ها به تمامی سلول های بدن شما نفوذ خواهد نمود.این هوا تمام عضلات و اعضای بدن شما را از آلودگی پاک کرده و از همین روی سیاه رنگ می شود، در واقع این هوا تمام بیماری ها و نقطه ضعف ها را از درون شما پاک می کند، این دم و بازدم سیاهی ها را از درون شما خارج خواهد نمود.
افزایش کیفیت آرامش
تصور کنید در کنار دریا و یا جنگلی سرسبز هستید و نسیم با صورت شما برخورد می کند و خورشید هوای اطراف شما را گرم و مطبوع نموده است. در این حالت حس می کنید لحظه به لحظه آرام تر شده و اجزای بدن شما سنگین تر می شوند به علاوه متوجه می شوید مشکلات و بیماری ها از شما دورتر شده و شما آرام با نشاط می شوید.
تلقین خواسته ها
در این مرحله باید هر آنچه که میخواهید از آمال و آرزو در ذهن خود بیان کنید بطور مثال می توانید در ذهن خود تکرار کنید که من آرامم، من موفقم و … حتی می توانید تصور کنید به آنچه که می خواهید رسیده اید.
بیدار شدن از خواب مصنوعی
آرام آرام از 1 تا 10 بشمارید و با بیان هر عدد تنفس خود را تند تر کنید و با خود بگویید وقتی به 10 رسیدم چشمهای خود را باز کرده و شاداب و سرحالم ،انگشتان پای راست را تکان بدهید ، آنگاه انگشتان پای چپ ،ساق پای راست و ساق پای چپ ؛رانها را به حرکت درآورید، پاها را بالا بیاورید، دستهایتان را تکان دهید، گردنتان و عضلات صورت را منقبض کنید ، تکان بخورید ، شاد و سر حال چشمها را باز کنید و بعد از 30 ثانیه بنشینید با این عمل شما امواج آلفا مغز خود را فعال می کنید.
