واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا حاوی آنتی ژن های سطحی ویروس آنفولانزا است که بر روی تخم مرغ های بارور شده از مرغ های سالم تکثیر داده می شوند و به دو شکل تزریق و استنشاق مورد استفاده قرار میگیرد.
شکل تزریقی این دارو در دو حالت سوسپانسیون در سرنگ های آماده مصرف و مایع شفاف و بی رنگ در سرنگ های تک دوز یافت می شود. تقریباً دو هفته پس از دریافت بدن پادتن هایی را تولید می کند، که برای حفاظت در برابر بیماری مورد نیاز است. با تزریق این دارو شما به بیماری آنفولانزا مبتلا نمی شوید، اما ممکن است علایم خفیفی مثل تب، تورم و درد خفیف را تجربه نمایید.
چند حقیقت کوتاه
- انواع واکسن های آنفولانزا شامل نوع تزریقی (ویروس کشته شده)، نوترکیب (ساخته شده بدون ویروس آنفولانزا) و اسپری بینی (حاوی ویروس زنده) می باشد.
- هر ساله ویروس های آنفولانزا تغییر می کنند و این امر باعث می شود، این دارو به صورت فصلی تولید شود.
- به طور کلی این دارو در طی دو هفته پس از دریافت، علیه ویروس آنفولانزا مؤثر است.
- این آمپول فقط در برابر سویه های ویروسی که با آن مطابقت دارند، موثر است.
- اثر واکسن آنفولانزای فصلی به میزان تطابق بین سویه های ویروس مورد استفاده در تهیه آن و ویروس های موجود در جامعه بستگی دارد. سن و وضعیت سلامتی فرد نیز در تعیین اثربخشی نقش دارد.
چه افرادی باید واکسن آنفولانزا را دریافت کنند؟
تزریق این دارو برای نوجوانان و افراد با سیستم ایمنی سالم توصیه نمی کنیم، زیرا تزریق بی عوارض نیست. همچنین به دلیل کمبود آن لازم است، تنها افرادی که نیاز بیشتری به آن دارند، آن را دریافت کنند. ابتلا به بیماری آنفولانزا در افرادی نظیر سالمندان و افراد مبتلا به بیماری مزمن می تواند بسیار خطرناک باشد از همین روی تزریق برای آنان الزامی می باشد. به علاوه تزریق این دارو را برای افرادی با بیماری های زیر توصیه می کنیم:
- بیماران کلیوی
- دیابت
- ایدز
- مشکلات قلبی
- اختلالات ریوی نظیر آسم
- مبتلایان به + HIV
- بیماران نقص سیستم ایمنی بدن
تزریق این واکسن برای کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی، کارکنان مرغداری ها و افرادی که مداوم در معرض پرندگان قرار می گیرند، می توانند راه مناسبی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باشد.
برند های مختلف
در حال حاضر ما در کشور خود توانایی تولید این دارو را نداریم و آن را از کشور هایی دیگر نظیر هلند، فرانسه و روسیه وارد میکنیم. نکته که در مورد این انواع مختلف وجود دارد، این است که این برند ها با یکدیگر هیچ تفاوتی ندارند و نسبت به یکدیگر مزیتی نخواهند داشت.
چرا برای آنفولانزا واکسینه می شویم؟
آنفولانزا عفونت تنفسی، ویروسی و جدی است که حتی می تواند تهدید کننده زندگی باشد. در حالی که سایر عفونت های تنفسی ویروسی معمولاً علائم خفیف تری دارند و بیشتر افراد می توانند در حالی که بیمار هستند به کار خود ادامه دهند یا به مدرسه بروند. در حالی که آنفولانزا علائم شدیدتر و طولانی مدتی دارد و باعث می شود افراد نتوانند به کارهای روزمره خود برسند.این عفونت، بدن را تحت فشار قرار می دهد. علاوه بر این ممکن است عوارض این عفونت ایجاد شود.
عفونت های تنفسی باکتریایی نیز نوعی عفونت جدی است و عفونت همزمان ویروسی و باکتریایی می تواند عملکرد ریه ها و بدن را تحت الشعاع قرار دهد و حتی در میان افراد سالخورده و بسیار جوان باعث مرگ شود.
در نتیجه عفونت، عوارض ناشی از این بیماری (شدت علائم و زمان از دست رفته در محل کار یا مدرسه) و پتانسیل مرگ و میر، موجب شده واکسیناسیون اهمیت ویژه ای یابد. اگر چه داروهایی برای درمان آنفولانزا وجود دارد، اما این داروها گران هستند و به اندازه واکسیناسیون آنفولانزا مؤثر نخواهند بود.
چگونگی پیشگیری از بیماری
واکسن های آنفولانزا سیستم ایمنی بدن را به تولید آنتی بادی های تحریک می کند، که با ویروس خاص آنفولانزا در واکسن مبارزه می کنند. هنگامی که ویروس وارد بدن یک فرد واکسینه شده می شود، آنتی بادی ها حمله کرده و آن را از بین می برند و از بروز عفونت جلوگیری می کنند. آنتی بادی در برابر گونه های خاص ویروس که سالانه متغیر است، محافظت ایجاد می کنند. واکسیناسیون آنفولانزا از عفونت ناشی از میکروبهای غیر از ویروس آنفولانزا محافظت ایجاد نمی کنند.
انواع واکسن آنفولانزا
انواع این دارو به این شرح است:
واکسن تزریقی آنفولانزا
واکسن تزریقی آنفولانزا دارویی غیرفعال است، به این معنی که حاوی ویروس آنفولانزا کشته شده یا واکسن نوترکیب است، به این معنی که بدون استفاده از ذرات ویروس ساخته شده است. این دارو به عضلات یا پوست تزریق می شود و سیستم ایمنی بدن را برای تولید پاسخ ایمنی (آنتی بادی) به ویروس آنفولانزا تحریک می کند.
واکسن آنفولانزا به صورت یک دوز و یا یک واحد از مایع و از طریق پوست به عضله تزریق می شود. به طور معمول، این دارو به عضله دلتوئید در کنار بازو تزریق میشود و عوارض جانبی آن نادر است.
دو نوع واکسن در دسترس است، که اولی سه ظرفیتی که سه گونه ویروس آنفولانزا را هدف قرار می دهد، و بعدی چهار جانبه بوده که با تزریق عضلانی در دسترس است. برای افرادی که 18-64 سال سن دارند، می توان از تزریق جت،که از جریان قوی مایعات برای نفوذ به پوست استفاده می کند به جای سوزن استفاده نمود.
اسپری بینی
واکسن آنفلوانزای بینی (که گاهی اوقات آن را واکسن آنفولانزا ضعیف شده زنده با نام تجاری LAIV می شناسند.) برای اولین بار در سال 2003 مجوز گرفت و ویروس آن همان گونه های ویروس واکسن تزریقی آنفولانزا است با این تفاوت که حاوی ویروس های آنفلوانزای زنده ضعیف شده است. ویروس های کشته شده و به جای تزریق، به بینی اسپری می شود.
این دارو از این روی ضعیف شده نامیده می شود که ویروس های واکسن ضعیف می شوند به طوری که خود باعث ایجاد علائم شدید آنفولانزا نمی شوند. این نوع از این دارو برای استفاده در افراد غیر باردار 2-49 ساله تأیید شده است. نباید از آن برای افراد با شرایط پزشکی خاص استفاده نمود. همه انواع LAIV چهار جانبه هستند.
آکادمی اطفال آمریکا (AAP) به همه کودکان 6 ماه و بالاتر توصیه می کند در صورت امکان این محصول را دریافت کنند، کودکان بهتر است، نوع تزریقی آن را دریافت کنند. زیرا بیشترین محافظت را در برابر همه گونه های ویروس آنفولانزا در سال های اخیر فراهم کرده است. اسپری بینی ممکن است برای واکسیناسیون کودکانی که به هر دلیلی مثل کمبود دارو تزریقی و یا امتناع از تزریق آن را دریافت نمی کنند، مناسب باشد.
ویروس های زنده موجود در اسپری بینی تضعیف می شوند تا باعث ایجاد علائم شدید نشوند. با این حال، علائم خفیف ممکن است به عنوان یک اثر جانبی واکسیناسیون ایجاد شود. عوارض جانبی می تواند شامل آبریزش بینی، سردرد، گلودرد و سرفه باشد. کودکانی که این دارو را دریافت می کنند، نیز ممکن است دچار تب خفیف و درد عضلانی شوند.
قیمت واکسن آنفولانزا
هنگام خرید به یاد داشته باشید واکسن آنفولانزا مثل سرما خوردگی نیست بلکه قادر است ایمنی بدن را در برابر گونه ای از ویروس آنفولانزا افزایش دهد. در حال حاضر قیمت واکسن آنفولانزای سه ظرفیتی 34 هزار تومان و چهار ظرفیتی 41 هزار تومان در نظر گرفته شده است.
آنفولانزا یکی از انواع بیماری های ویروسی است که شامل سه نوع ویروس A,B و C می باشد که بیشتر در فصل سرما بروز می نماید.این بیماری تاثیر مستقیمی بر سیستم تنفسی فوقانی دارد و می تواند برای افرادی مثل خانوم های باردار، بیماران قلبی و تنفسی و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف خطرناک باشد.
بهترین زمان تزریق
بهترین زمان تزریق از اواسط شهریور ماه تا شروع فصل سرما می باشد. که در کشور ما شروع فصل سرما از اوایل آبان ماه است. لازم است افرادی که برای بار اول این آمپول را دریافت می کنند آن را در مراکز درمانی که پزشک حضور دارد، تزریق کنند.
نحوه تزریق
مقدار مصرف این دارو برای بزرگسالان و کودکان بالای 36 ماه، 5/0 میلی لیتر می باشد. ( به این مقدار دوز کامل گفته می شود.) و کودکان بین 6 تا 35 ماه سن دارند، لازم است دوز میان 25/0 تا 5/0 میلی لیتر از این دارو را دریافت کنند،همچنین کودکانی که در رده سنی 6 ماه تا 8 سال قرار دارند و برای اولین بار دارو را دریافت می کنند، لازم است پس از 4 هفته مجدداً آن را تزریق نمایند. ایمنی ناشی از تزریق بین 2 تا 3 هفته بعد ایجاد می شود و از شش ماه تا یکسال اثربخشی دارد.
واکسن آنفولانزا در بارداری
محافظت مادر از خود در دوران بارداری اهمیت بسیار بالایی دارد زیرا که در این صورت به سیستم ایمنی آسیب وارد می شود که این وضعیت می تواند خطر ابتلا به ویروس ها و احتمال آسیب به جنین را افزایش دهد. تزریق این دارو در بارداری نه تنها برای نوزادان ضرر ندارد، بلکه بسیار مفید است و احتمال ابتلا به ویروس آنفولانزا و تولد زودرس را در آنان کاهش میدهد همچنین نوزادانی که مادر آنها این واکسن را دریافت نموده اند با وزن بیشتری متولد می شوند. تزریق این دارو در دوران شیردهی نیز منع استفاده ندارد.
عوارض در بارداری
این تزریق در بارداری عوارض خاصی را ایجاد نمی کند،زیرا ویروس هایی که از این طریق به بدن تزریق می شوند، کشته شده هستند و تنها بدن را در برابر بیماری ایمن می کند اما استفاده از نوع استنشاقی برای زنان باردار می تواند همراه با عوارض باشد، زیرا این ویروس ها تنها نوع ضعیف شده، ویروس آنفولانزا هستند و به هیچ وجه استعمال آن، برای زنان باردار توصیه نمی شود.
واکسن آنفولانزا برای کودکان
تزریق واکسن آنفولانزا برای کودکان، آنان را از ابتلا به هر نوع از این بیماری در امان می دارد اما تزریق آنان را برای کودکانی با سیستم ایمنی سالم اجباری نیست ولی کودکانی که دچار بیماری های مزمن هستند باید این دارو را دریافت کنند. تزریق آن برای کودکان زیر 36 ماه به میزان 2 دوز در فاصله های 45 روز یکبار انجام می شود. ولی تزریق برای نوزادان زیر 6 ماه ممنوع است.
عوارض در کودکان
می توان گفت عوارض این دارو برای کودکان نزدیک به صفر است یا دست کم می توان گفت عوارض آن یرای کودکان در برابر عوارض بیماری بسیار اندک است. استعمال به شکل تزریق برای نوزادان زیر 6 ماه و استنشاق آن برای کودکان زیر 2 سال ممنوع است.
عوارض واکسن آنفولانزا
برخی از عوارض این دارو که تنها گروهی از افراد به مدت چند روز آن را تجربه میکنند، به این شرح است:
- درد و سوزش در ناحیه تزریق
- درد و تب خفیف
- سردرد
- تعریق
- درد عضلات و مفاصل
- ضعف
- لرز
- واکنش های موضعی شامل سرخی، ورم
چه کسانی نباید واکسن آنفولانزای را دریافت کنند ؟
قبل از دریافت این دارو با پزشک خود مشورت کنید. اغلب واکسن های آنفولانزا حاوی مقدار کمی پروتئین تخم مرغ هستند. اگر حساسیت به تخم مرغ دارید و این حساسیت خفیف است، به عنوان مثال فقط با خوردن تخم مرغ کهیر می زنید، استفاده از آن منعی ندارد. اما اگر حساسیت شدید به تخم مرغ دارید، باید در یک مرکز پزشکی واکسینه شوید.
همچنین نوعی از این دارو وجود دارد که حاوی پروتئین تخم مرغ نیست، و توسط سازمان غذا و داروی (FDA) برای استفاده در افراد 18 سال و بالاتر تأیید شده است.
