همه چیز در مورد عفونت کلیه ، از علت و علائم تا پیشگیری و درمان
به همین دلیل سازمان بهداشت جهانی برنامه ی مدون ویژه ای برای ارتقای سطح آگاهی های عمومی افراد در رابطه با بیماری ها و عفونت های کلیوی در نظر گرفته است. در راستای همین امر این مقاله ی بیچشک به این موضوع اختصاص یافته است.
عفونت کلیه چیست؟
عفونت کلیه که در دنیای پزشکی با نام پیلونفریت شناخته می شود نوعی عفونت باکتریایی است که در مجاری ادراری یا مثانه آغاز می شود و به یکی یا هر دوی کلیه ها می تواند سرایت کند. در صورتی که مراقبت ها و رسیدگی های پزشکی برای درمان عفونت کلیه ها آغاز نشود این عفونت می تواند وارد جریان گردش خون شود و وضعیت مهلک تری را برای شخص به وجود بیاورد.این مورد عفونی جزء موارد اورژانسی اورولوژی محسوب می شود زیرا می تواند برای همیشه باعث از کار افتادن و تخریب کلیه ها شود و با یک عفونت ساده شخص به کام مرگ فرو رود.
علل ابتلا به عفونت کلیه چیست؟
حمله ی باکتری ها علت اولیه و اصلی عفونت کلیه شناخته شده است . این باکتری ها می توانند از قسمت های پایینی دستگاه ادراری وارد شوند و به مرور قسمت های مختلف دستگاه ادراری را درگیر کنند. به طور کلی اگر به دنبال ریشه و زمینه ی عفونت در کلیه های خود هستید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- باکتری هایی که به میزراه و مثانه ورود پیدا کرده اند می توانند به مرور زمان خود را به کلیه ها برسانند و عفونتدر اینجا آغاز می شود. این مورد از شایع ترین علل ابتلا به عفونت کلیه شناخته شده است.
- گاهی در سایر بافت های بدن عفونت هایی رخ می دهد که به طور ناگهانی در بدن گسترش می یابند و از طریق جریان گردش خون به سایر بافت ها از جمله کلیه ها می رسند. با این که این مورد خیلی معمول و شناخته شده نیست با این حال احتمال آن وجود دارد.
- عواملی مانند سنگ مثانه ، سنگ کلیه و سایر بیماری هایی از این قبیل می توانند عملکرد طبیعی کلیه ها را تحت تاثیر خود قرار دهند و باعث برگشت ادرار به کلیه ها شوند که خود یکی از مهم ترین عوامل ابتلا به این عفونت است.
- ابتلا به بیماری های عفونی از قبیل سوزاک، سیفلیس و ایدز می تواند زمینه ساز بروز این بیماری باشد.
- ممکن است گاها عفونت در کلیه به دنبال جراحی و پیوند کلیه بروز کند که البته احتمال آن خیلی کم است.
در صورتی که مراقبت ها و رسیدگی های پزشکی برای درمان عفونت کلیه ها آغاز نشود این عفونت می تواند وارد جریان گردش خون شود و وضعیت مهلک تری را برای شخص به وجود بیاورد.این مورد عفونی جزء موارد اورژانسی اورولوژی محسوب می شود زیرا می تواند برای همیشه باعث از کار افتادن و تخریب کلیه ها شود و با یک عفونت ساده شخص به کام مرگ فرو رود.
عوارض
عوارض این بیماری در صورت عدم رسیدگی و درمان های پزشکی خود را نشان می دهند. در کنار علائم و نشانه های عفونت در کلیه ممکن است با عوارض زیر هم روبرو شوید:
- زخم کلیه که می تواند زمینه ساز بیماری های همچون نارسایی کلیه، فشار خون بالا و انواع بیماری های مزمن کلیوی باشد.
- به دنیا آوردن نوزادان کم وزن در زنانی که در دوران بارداری خود به این بیماری مبتلا شده اند بیشتر مشاهده می شود. به همین دلیل آشنایی و شناخت علائم این عفونت در زنان باید یکی از برنامه های مهم دوران بارداری باشد.
- سپتیسمی که با نام گند خونی هم شناخته می شود نوعی عفونت خونی است که در اثر گسترش عفونت در سطح بدن به وجود می آید. عفونت در کلیه ها هم می تواند زمینه ساز این بیماری باشد.
- ضعف عمومی بدن هم عارضه ی شایع دیگری است که به دنبال ایجاد عفونت در کلیه به وجود می آید.
علائم عفونت کلیه چیست؟
این بیماری نشانه های واضح و مشخصی دارد. به طور کلی 8 علامت مشخص زیر را برای شناخت علائم عفونت کلیه در نظر بگیرید:
- تب و لرز از اصلی ترین نشانه های عفونت بدن است و نشان می دهد جدالی میان سیستم ایمنی بدن و عوامل عفونت زا در جریان است.
- زردی و یرقان ناشی از عفونت در کلیه به دنبال افزایش میزان بیلی روبین خون رخ می دهد. در کودکان این عارضه بیشتر مشاهده می شود.
- حالت تهوع و گاها استفراغ و کم اشتهایی می تواند به دنبال عفونت کلیه ایجاد شود.
- تکرر ادرار نشان می دهد که وضعیت عفونت در کلیه شدت گرفته و شما با وجود مراجعه به دستشویی باز هم احساس می کنید که مثانه ی شما هنوز پر است.
- وجود خون و چرک در ادرار یکی از مشخص ترین علائم عفونت کلیه است.
- احساس درد در پهلوها و کلیه ها که گاها تا قسمت های پشت، کمر ، اندام های تناسلی و کشاله های ران هم کشیده می شود.
- احساس علائمی شبیه به سرماخوردگی شدید در کنار سایر علائم و نشانه ها می تواند به دلیل عفونت کلیه ها رخ دهد.
- ادرار بد بو و کدر که نشان دهنده ی عفونت دستگاه ادراری است و مشخص می کند که کلیه ها نمی توانند به درستی کار خود را انجام دهند.
درمان پزشکی عفونت کلیه
تشخیص عفونت کلیه
تشخیص عفونت کلیه با انجام معاینات بالینی و بررسی علائم و نشانه های آن آغاز می شود. تب و درد پهلو ها از واضح ترین علائم هستند. با این حال چنان که پزشک تردید داشته باشد نمونه ادرار شما را برای کشت به آزمایشگاه می فرستد تا بررسی های دقیق تری صورت بگیرد. کشت خون هم برای بررسی عفونت ممکن است تجویز شود.
علاوه بر این ها برای تشخیص دقیق تر مساله ممکن است از روش هایی مانند سونوگرافی و اسکن توموگرافی کامپیوتری هم کمک گرفته شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
با مشاهده ی هر کدام از علائم و نشانه ای مربوط به عفونت کلیه باید سریعا به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا معاینات شما آغاز شود. وجود هرگونه عفونتی در دستگاه ادراری شما می تواند زنگ خطری باشد برای ابتلا به عفونت کلیه به خصوص در شرایطی که با وجود آغاز درمان ها مسئله به طور کامل برطرف نشده است و هنوز با آثار عفونت روبرو هستید. سوزش ادراری هم جدی بگیرید.
افراد در معرض خطر
- زنان به طور کلی بیشتر از مردان در برابر خطر ابتلا به عفونت کلیه قرار دارند. سیستم مجاری ادراری زنان کوتاه تر است به همین دلیل برای ورود باکتری ها و به انواع عفونت ها مستعدتر می باشد. واژن محیطی آلوده است که می تواند انواع عفونت ها و آلودگی ها را به سیستم ادراری انتقال دهد. علائم عفونت کلیه در زنان همانند علائم و نشانه های کلی عفونت کلیه است و مشکل جدید تری وجود ندارد.
- ضعف سیستم ایمنی بدن یکی دیگر از فاکتورهایی است که خطر ابتلا به عفونت کلیه را می تواند چندین برابر کند. بیماری هایی نظیر دیابت و ایدز می توانند سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و خطر عفونت کلیه را افزایش دهند. از طرفی افرادی که عمل های پیوندی داشته اند و داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی مصرف می کنند بیشترین آسیب پذیری را در برابر این بیماری دارند.
- انسداد مجاری ادراری به هر شکلی که باشد می تواند خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش دهند، سنگ ها ، ناهنجاری های ژنتیکی در ساختار سیستم ادراری و بزرگ شدن غده ی پروستات از جمله علل انسداد مجاری ادراری شناخته شده است.
- بیماری برگشت ادرار باعث می شود که ادرار مجددا به کلیه ها باز گردد. چنین وضعیتی می تواند خطر ابتلا به عفونت در کلیه را افزایش دهد.
- استفاده ی طولانی مدت از سوند ادراری در برخی شرایط خاص می تواند زمینه ساز انواع عفونت ها به خصوص عفونت کلیه باشد.
- افراد مبتلا به عفونت های STI نظیر سوزاک، سیفلیس و زگیل تناسلی سیستم ایمنی فوق العاده ضعیف و آسیب پذیری دارند و این موضوع می تواند خطر ابتلا به عفونت در کلیه را افزایش دهد.
پیشگیری از ابتلا به عفونت کلیه
- سعی کنید در طول روز 8 الی 9 لیوان و مقادیر کافی مایعات بنوشید. هرچه آب بدن شما بیشتر باشد بدن شما توانایی بیشتری برای دفع مواد زائد خواهد داشت و این به جلوگیری از بروز عفونت ها کمک بزرگی می کند.
- نحوه ی تمیز کردن و به اصطلاح طهارت شما پس از هر بار اجابت مزاج فوق العاده با اهمیت است. این موضوع برای خانم ها بیشتر حائز اهمیت است. بیشترین موارد ابتلا به انواع عفونت های دستگاه ادراری از جمله عفونت در کلیه ها در اثر نحوه ی شستن غلط به وجود می آید. هنگام تمیز کردن خود از سمت جلو به سمت عقب بروید تا آلودگی ها به مجرای ادراری شما نفوذ نکنند.
- اگر رابطه ی جنسی داشتید بلافاصله پس از رابطه جنسی مثانه ی خود را کاملا خالی کنید. در حین رابطه ی جنسی مجاری ادراری پر از باکتری ها و آلودگی های متعددی می شوند که همین عامل ابتلا به عفونت کلیه است.
- به موقع ادرار کنید و هرگز دستشویی خود را برای طولانی مدت نگه ندارید.
- استفاده از دئودورانت ها و دوش واژینال می تواند زمینه را برای ایجاد عفونت مجاری ادراری و کلیه افزایش دهد پس بهتر است که حدالمقدور از استفاده ی چنین محصولاتی خودداری کنید.