بررسی انواع لک های پوست و روش درمان آنها

لک های پوست کوچک یک تا سه میلی متری گرد یا بیضی شکل و با حدود نامشخص هستند که به رنگ قهوه ای روشن و تیره در پوست ایجاد می شوند.معمولاً در مناطقی از پوست که در معرض نور آفتاب قرار می گیرد مثل صورت، پشت دست ها، ساعد، گردن و سینه به وجود می آیند . کک و مک در هر سنی ایجاد می شود ولی بیشتر در سنین بچگی و جوانی در افراد با پوست های روشن خصوصاً اگر موهای قرمز داشته باشند، بروز می کند.کک و مک معمولاً درمان نمی شود و نیازی به درمان ندارد ولی قرار گرفتن در معرض نور آفتاب و استفاده از کرم های ضد آفتاب جهت پیشگیری از تشدید آن کافی است زیرا به محض قرار گرفتن شخص در معرض آفتاب و نداشتن پوشش کافی لک ها مجدداً عود می کنند.

ملاسما یکی از شایع ترین علل ایجاد لک های پوست است و اغلب در خانوم های مراجعه کننده برای درمان لک های پوست  دیده می شود که یک لک اکتسابی قهوه ای رنگ است که به صورت آهسته به وجود می آید.این لک ها بیشتر در زمان حاملگی ایجاد شده و به ندرت در مردان دیده می شود، این لک ها در نواحی گونه ها، پیشانی و چانه دیده می شود و در افراد سبزه مشخص است، تیرگی این لک پس از زایمان ناپدید می شود اما ممکن است برای ماه ها یا سال ها باقی بماند.لک حاملگی به طور شایع در خانم هایی که قرص ضدبارداری مصرف می کنند، دیده می شود که در تماس با نور آشکار تر می شود. این خانوم ها هنگامی که حامله شوند، همین لک را پیدا می کنند. زمان زیادی طول می کشد تا پس از قطع قرص ضد حاملگی، این لک برطرف شود و یا ممکن است به طور کامل برطرف نشود.

در اکثر افرادی که دارای پوست های روشن هستند در سنین حدود 60 سالگی یا بالاتر، لک های پوست قهوه ای یکدست کوچک تا حدود یک سانتی متر و گاهی بزرگتر روی صورت، پشت دست ها، و مناطقی که در معرض تابش نور هستند، ایجاد می شود. البته این لک ها فقط خاص دوران پیری نیستند بلکه به دنبال آفتاب سوختگی های شدید در جوانان به وجود می آیند.در سنین بالا لک های مشابه لک پیری روی پوست ایجاد می شوند که برجستگی مختصری دارند و روی سطح آنها زگیلی شکل است و گاهی اندازه آنها به چندین سانتی متر هم میرسد و رنگ آنها بین قهوه ای روشن تا تیره و حتی سیاه رنگ متغیر است. این فرم لک ها را سبورئیک کراتوزیس مینامند که اگر چه ظاهر زیبایی ندارند ولی هیچ مشکلی ایجاد نمی کنند.فرم دیگر لک های پوستی اکتینیک کراتوزیس است. لک های قهوه ای به اندازه کوچک یا بزرگ که روی پوست و در مناطقی که در معرض نور قرار دارد، ایجاد می شوند. رنگ این نوع لک ها قهوه ای کمرنگ تا پررنگ و در برخی نواحی قرمز است این لک ها ممکن است به سرطان پوست تبدیل شوند.

این لک های پوست در اثر کمبود ویتامین B12 اتفاق افتاده و در نژاد های با پوست تیره شایع تر است. این لک ها ظاهر لک لک دارند. در اثر کمبود ویتامین A این لک ها گسترده بوده و همراه با برجستگی هایی شبیه پوست مرغ ظاهر می شود همچنین در کمبود اسید فولیک، کمبود اسید اسکوربیک ( ویتامین C ) و در انواع کم خونی ها نیز لک های مشابه دیده می شود.

برخی از لک های پوست به راحتی با استفاده از لیزر از بین می روند و بعد از درمان هیچ اثری از آنها روی پوست نمی ماند. مثل کک و مک ها و لکه های پیری و … ولی برخی از لک های پوست دارای این خصوصیت هستند که وقتی شخص در معرض تابش نور آفتاب قرار بگیرد دوباره بر می گردند.

مصرف بعضی دارو ها از قبیل کلرپرومازین، دی پنیسیلامین، هیدانتوئین، دارو های ضد مالاریا و دارو های ضد سرطان باعث ایجاد لک به اشکال گوناگون به همراه علائم دیگر می شوند. مصرف طولانی مدت قرص ماینوسیکلین در درمان جوش غرور جوانی باعث تیرگی پوست در نواحی جوش های ملتهب و قرمز می شود.

این نوع لک پس از التهاب پوستی در اثر بیماری هایی مثل لیکن پلان ( بیماری التهابی پوست و دهان )، لوپوس، بعد از سوختگی پوست در اثر آفتاب سوختگی یا سوختگی خفیف با عوامل دیگر، جوش غرور جوانی دست کاری شده، ساییده شدن پوست برای برطرف کردن اسکار و فرورفتگی پوست در همان محل ایجاد می شود. این لک ها در نژاد های تیره و افراد سبزه شایع تر است و بیشتر در نواحی باز بدن مثل صورت رخ میدهد. همچنین ضربه به پوست، محکم کشیدن کیسه و لیف زبر در حمام یا مالش پوست ران ها روی یکدیگر هنگام راه رفتن در افراد چاق، می تواند باعث ایجاد لک در همان محل شود.

لک های پوست در اثر بیماری هایی مثل آسم، نارسایی کبدی و کلیوی که در زمان حملات آسماتیک، تیرگی منتشر پوست برای سه تا چهار روز ممکن است وجود داشته باشد. همچنین در روماتیسم و نارسایی کلیه و سیروز کبدی و بعضی بیماری های دیگر تیرگی گستره پوست دیده می شود.

سایر علل ایجاد لک های پوست تیره پوست شامل : ملانیسم یا لک ارثی منتشر بدن، لک اطراف دهان، لک اطراف چشم و لک های کوچک قهوه ای در نقاط مختلف بدن است که می تواند همراه با علائم یا بدون علایم دیگر باشید.
عطر ها و ادکلن های حاوی متوکسی پورالن 5 و برگاموت هستند، اگر پس از استعمال روی پوست در معرض نور آفتاب قرار گیرند، باعث لک هایپوست در پشت گوش، گردن و صورت می شوند.
لک های شغلی نیز در اثر تماس با ترکیبات حاوی تار مانند آسفالت و روغن های معدنی و تماس با نور آفتاب به وجود می آیند. علل زیاد دیگری نیز در ایجاد لک های پوست روی صورت و بدن موثرند .

با پیشگیری از تابش اشعه خورشید به طور مستقیم بر روی صورت تا حد زیادی می توان از ایجاد لک های پوست جلوگیری کرد. با مصرف کم های ضد آفتاب به طور منظم با عیار بالاتر از 20 به فواصل هر 3 ساعت یکبار از ایجاد لک می توان پیشگیری نمود. برای از بین بردن لک های پوست با تجویز پزشک متخصص از کرم های حاوی هیدروکینون با درصد های گوناگون می توان استفاده کرد. در عین حال از روش های لیزر درمانی و لایه برداری هم استفاده می شود.هیچکدام از روش های درمانی لک های پوست دائمی نیست و در یک جلسه نیز انجام نمی گیرد و نیاز به تجدید درمان و ادامه ی درمان دارد، زیرا استعداد افراد برای ایجاد لک، با این روش های درمانی برطرف نمیگردد. مصرف ضد آفتاب در افراد مستعد یک نیاز حیاتی در درمان و پیشگیری از لک می باشد.برخی از لک های پوست به راحتی با استفاده از لیزر از بین می روند و بعد از درمان هیچ اثری از آنها روی پوست نمی ماند. مثل کک و مک ها و لک های پیری و … ولی برخی از لک های پوست دارای این خصوصیت هستند که وقتی شخص در معرض تابش نور آفتاب قرار بگیرد دوباره بر می گردند مثل کک و مک که این نشان دهنده ی اثر موقت لیزر نیست بلکه لیزر لک ها را از بین برده ولی تابش نور باعث عود آنها یا ایجاد لک های دیگر می شود. مزیت لیزر بر دیگر روش های درمانی این است که :

• سریع تر عمل می کند و زودتر به نتیجه ی دلخواه می رسد.
• بعد از لیزر درمانی، پوست سریعتر ترمیم می شود.
• به دنبال درمان، هیچ اثری روی پوست باقی نمی ماند و جای کک و مک ها یا لک ها مشخص نمی شود.

منبع : چگونه پوست زیبایی داشته باشیم؟ ( پوست و زیبایی ) – تالیف و تدوین : رقیه کشتار