کبودی بدن {9 دلیل اصلی کبودی بی دلیل و درمان}+عکس

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که بی دلیل بدن تان کبود می شود و یا بدون اینکه به جایی خورده باشد کبودی را در قسمت های مختلف بدن خود می بینید با این مقاله از مجله بیچشک همراه ما باشید تا به بررسی کبودی به انگلیسی: Bruise بدون علت و راه های درمان آن بپردازیم.

گرچه کبودی بی دلیل بدن به خودی خود خطرناک نیست اما می تواند نگران کننده باشد به همین علت باید دلایل آن بررسی شود تا بتوان با رعایت برخی نکات که در ادامه گفته می شود از بروز آن پیشگیری نمود. برخی از این کبودی های بدون علت خود به خود از بین می روند اما برای برخی دیگر باید درمان صورت گیرد.

کبودی چیست

ابتدا تعریف کبودی را از زبان سایت mayoclinic می خوانیم:

A bruise forms when blood vessels under the skin break. The trapped blood creates a bruise that’s black, purple or blue then changes color as it heals.

هنگامی که رگ های خونی زیر پوست می شکنند، کبودی ایجاد می شود. خون به دام افتاده، کبودی به رنگ سیاه، بنفش یا آبی ایجاد می کند و سپس با بهبودی، رنگ آن تغییر می کند.

https://www.mayoclinic.org/first-aid/first-aid-bruise/basics/art-20056663

دلیل کبودی بدن یا اکیموز (اصطلاح علمی آن) به طور کلی جمع شدن خون زیر پوست می باشد. اینکه پس از ضربه یا تصادف، جراحت و … دچار کبودی دست یا کبودی پا بر اثر ضربه شویم امری طبیعی است.

علت کبودی ساق پا می تواند پیچ خوردگی باشد یا اینکه نشان دهنده پارگی بافت رباط یا رگ به رگ شدن شدید پا باشد. علت کبودی کشاله ران پا می تواند بر اثر ورزش یا تصادف با وسایل نقلیه باشد. علت کبودی ران پا بدون ضربه گاهی ممکن است به دلیل سن، بیماری های زمینه ای یا حتی داروهایی که مصرف میکنید باشد.

اما کبودی بی دلیل موضوعی نیست که آن را نادیده بگیرید. کبودی هنگامی نمایان می شود که ضربه یا جراحت به بافت زیر پوست هم آسیب بزند و یا باعث پارگی رگ های خونی شود و در نتیجه تجمع خون زیر پوست، به رنگ بنفش، آبی، زرد، سیاه، سبز در می آید.

رنگ کبودی می تواند نشانه شدت و قدیمی بدن یا تازه بودن آن باشد. معمولاً کبودی های جدید و تازه آبی و بنفش مایل به قرمزند. اما اگر کبودی قدیمی باشد به رنگ زرد، قهوه ای یا سبز در می آید.

اگر قسمتی از بدن تان که ضربه خورده و یا دچار جراحت شده کبود شود، طبیعی است و پس از مدتی خود به خود از بین می رود اما برخی افراد دائماً بدون دلیل و علت بدنشان کبود است. دلیل این کبودی بی دلیل چیست؟ لازم است ابتدا انواع کبودی را بشناسیم.

عکس انواع کبودی

در زیر می توانید عکس انواع کبودی را از جمله عکس کبودی دست،عکس کبودی پا و عکس کبودی پشت کمر را مشاهده کنید:

1. کبودی در اثر هماتوم (جمع شدن خون خارج از رگ های خونی است که باعث التهاب و درد می شود) یا ضربه: کبودی در اثر تصادف، جراحت، سقوط و یا ضربه سخت که باعث له شدن بافت پوست می شود.
2. پورپورا: که لکه های خونی بنفش رنگ یا خونریزی های زیرپوستی کوچکی هستند.
3. پتشی (به انگلیسی: Petechia ): که یک نوع از هماتوم است و به معنی نقطه های قرمز سوزنی شکل روی پوست می باشد.
4. پورپورای پیری و سالمندی: با افزایش سن معمولاً پوست خشک تر و نازک تر می شود و سریع تر دچار پارگی و کبودی می شود که پورپورای پیری نامیده می شود.
5. کبودی چشم: در اثر ضربه به سر ممکن است خون و مایعات زیر چشم ها جمع شود و باعث کبود شدن زیر چشم شود. در برخی موارد کبودی زیر چشم نشانه موارد خطرناک تر مثل شکستگی استخوان صورت یا خونریزی داخل چشم می باشد.

دلایل کبودی بدن بدون ضربه

معمولاً کبودی بدن به دلیل ضربه، متداول ترین نوع کبودی است اما دلیل کبودی بدون ضربه چیست؟ مثلا اگر ساق پای شما به طور مداوم کبود می شود و به جایی برخورد نکرده است پس کبودی بی دلیل ساق پا به چه خاطر است؟ دلایل دیگری هم هست که باید بررسی شود:

1. مصرف دارو: مصرف داروهایی مثل آسپرین و داروهای رقیق کننده خون، داروهایی که باعث نازکی پوست می شود مثل استروئیدها: افرادی که دچار انعقاد خون و لخته شدن خون هستند باید داروهای رقیق کننده خون استفاده کنند. در حالت عادی برای جلوگیری از خونریزی زیاد ناشی از صدمه یا ضربه، خون لخته می شود اما کسی که رقیق کننده خون مانند آسپرین استفاده می کند مانع لخته شدن خون می شود و در نتیجه خون بیشتری زیر پوست جمع شده و کبودی بیشتری مشاهده می شود. در صورتی که کبودی بدن شما ناشی از مصرف بیش از حد داروها باشد ممکن است علائم زیر را هم تجربه کنید:

• گاز
• نفخ شکم
• دل درد
• سوزش سردل
• حالت تهوع
• استفراغ
• اسهال
• یبوست

2. چه بیماری هایی باعث کبودی بدن میشود ؟ یکی دیگر از دلایل کبودی بی دلیل بدن داشتن اختلالات انعقادی است که موجب عدم لخته شدن خون می شود. هموفیلی a و هموفیلی b باعث اختلالات انعقادی و لخته نشدن خون می شود. گرچه هموفیلی A بیماری ژنتیکی می باشد اما هموفیلی B حالتی است که فرد فاکتور انعقاد خون (فاکتور 9) را ندارد. بیماری اختلال انعقادی دیگر فون‌ویلبراند می باشد که باعث ایجاد مشکل در روند لخته شدن خون می شود. 
3. کمبود ویتامین ها : ویتامین ها، مواد معدنی، مواد مغذی موارد مهمی هستند که نقش زیادی در کارکرد صحیح بدن شما دارند. در صورت کمبود هر یک از ویتامین های زیر ممکن است شاهد کبودی بی دلیل در بدن خود باشید: 

کمبود ویتامین سی : ویتامین c نقش مهمی در ترمیم بافت آسیب دیده دارد و اگر دچار کمبود این ویتامین باشید به احتمال زیاد کبودی بیشتری را روی پاهای خود مشاهده می کنید. 

کمبود آهن: آهن برای داشتن سلول های سالم خونی ضروری است و وظیفه انتقال اکسیژن به کلیه سلول ها را بر عهده دارد. در نتیجه اگر کمبود آهن داشته باشید پوست شما در اثر نرسیدن اکسیژن کافی بیشتر در معرض کبود شدن قرار خواهد داشت. سایر نشانه های کمبود آهن عبارتند از 

• خستگی
• ضعف
• سردرد
• سرگیجه
• تنگی نفس
• زبان متورم و دردناک
• سوزن سوزن شدن پاها
• سرد بودن دست و پا
• میل به خوردن یخ، خاک و …
• زبان متورم و دردناک

 کمبود ویتامین K: یکی از نقش های اصلی ویتامین k تشکیل لخته های خونی است که در اثر کمبود این ویتامین لخته خون به خوبی تشکیل نمی شود و در نتیجه خون بیشتری زیر پوست جمع و کبود می شود.

4. دیابت : دیابت بیماری مزمنی است که بدن قادر به تولید انسولین نمی باشد. انسولین هورمونی است که وظیفه تنظیم میزان قند خون را بر عهده دارد. دیابت موجب ایجاد نقاط قرمز ریز روی پوست می شود که بر اثر ضربه یا جراحت نیست و شبیه به کبودی هست. همچنین کبودی ها در فرد دیابتی بیشتر از حالت عادی زیر پوست باقی می ماند.
5. کاهش پلاکت های خون : یا ترومبوسیتوپنی (به انگلیسی : Thrombocytopenia) موجب می شود که فرد به آسانی کبود شود. چرا که پلاکت ها داخل خون شناور و در جریان هستند و در صورت آسیب مویرگ های خونی به هم وصل می شوند تا آن را ترمیم کنند. در افرادی که دچار کمبود پلاکت خون هستند این ترمیم آسیب دیدگی دیرتر انجام می شود و باعث کبودی بیشتر می شود.
6. سندرم کوشینگ (Cushing’s syndrome) : کوشینگ زمانی اتفاق می افتد که بدن فرد برای زمان طولانی در معرض میزان زیادی از هورمون کورتیزول (هورمون استرس) قرار بگیرد و این امر باعث نازکی پوست و در نتیجه کبودی آن می شود
7. سن و جنس: به صورت کلی با افزایش سن چربی زیر پوست کمتر می شود و رگ های خونی نازک تر شده در نتیجه کبودی بیشتر اتفاق می افتد. برای مثال با یک برخورد ساده به میز یا صندلی ممکن است بدن کبود شود. همچنین در زنان نیز به دلیل داشتن رگ های خونی ظریف تر و نازکتر کبودی بیشتر اتفاق می افتد.
8. آفتاب گرفتن: قرار گرفتن برای مدت طولانی در معرض آفتاب موجب ضعف رگ های خونی و کبودی سریع تر می شود. ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که پس از آفتاب گرفتن لکه های بنفش شبیه کبودی روی پوست دست ها و یا ران خود مشاهده کنید. 
9. فعالیت جسمانی و ورزش سنگین:اگرچه ورزش برای سلامت کلی بدن مفید است اما ورزش های سنگین باعث فشار به رگ ها و کبودی می شود. ممکن است در اثر فشار زیاد شاهد پارگی مویرگ ها و خونریزی زیر پوست و در نتیجه کبودی بدن باشید. بهتر است در هر چیزی حتی ورزش حد اعتدال را حفظ کنید.

درمان کبودی 

بیشتر کبودی ها نیازی به درمان ندارند و خود به خود خوب می شوند اما راهکارهای زیر برای درمان سریعتر آن ها موثر است، بهتر است این کارها را بلافاصله پس از ضربه و جراحت و هنگامی که هنوز کبودی قرمز است انجام دهید.

• قرار دادن کمپرس یخ روی کبودی و اطراف آن برای مدت 20 الی 30 دقیقه. بهتر است یخ را به صورت مستقیم روی کبودی نگذارید و داخل یک پارچه حوله ای یا کیسه قرار دهید.
• در صورتی که قسمت وسیعی از پای شما کبود شده بهتر است برای مدت 24 ساعت پای خود بالا نگه دارید.
• در صورتی که کبودی همراه با درد است می توانید از استامینوفن استفاده نمایید البته از آسپرین و ایبوپروفن به هیچ وجه استفاده نکنید چرا که باعث رقیق شدن خون و کاهش لخته بندی آن می شود.
• پس از 48 ساعت از کبودی با استفاده از یک حوله داغ یا کمپرس گرم روی کبودی، به افزایش جریان خون و ترمیم سریعتر بافت پوست کمک کنید.
• برای درمان کبودی بی دلیل پوست آزمایشات خون و عکس X-Ray تجویز می شود تا هم اختلالات خونی و هم شکستگی استخوان ها بررسی شود.

چه موقعی کبودی خطرناک می باشد؟

• اگر داروهای رقیق کننده مثل آسپرین مصرف میکنید و دچار کبودی با درد و التهاب شدید شده اید. 
• کبودی بدون هیچ دلیل مشخصی و یا اینکه بر اثر یک ضربه ساده سریعاً دچار کبودی می شوید.
• کبودی زیر ناخن انگشت های دست و پا 
• کبودی نهایتاً باید تا 3 الی 4 هفته از بین برود. اگر پس از این مدت از بین نرفت باید نگران شد. 
• کبودی های سر و یا چشم خطرناک اند. اگر روی سر فرد کبودی است و جزئیات حادثه را به یاد دارد آسیب جدی ندیده است اما اگر فرد دچار فراموشی شود و یادش نباشد چه اتفاقی افتاده برای پیشگیری از ضربه مغزی باید به اورژانس مراجعه کرد.

عکس کبودی های خطرناک

بیشتر کبودی های چشم جدی نیستند اما کبودی چشم می تواند جز کبودی های خطرناک و نشانه ای از آسیب جدی تر باشد زیرا اگر این کبودی شدید باشد می تواند بر بینایی تاثیر بگذارد و یا نشان دهنده شکستگی استخوان های اطراف چشم باشد. در زیر می توانید عکس کبودی چشم را مشاهده کنید.

کبودی در قفسه سینه یا شکم جز کبودی های خطرناک است زیرا ممکن است نشان دهنده خونریزی یا آسیب به ارگان های داخلی باشد. در زیر می توانید عکس کبودی شکم و عکس کبودی قفسه سینه را ببینید.

هماتوم نیز یک نوع از کبودی خطرناک محسوب می شود و زمانی اتفاق می افتد که یک جراحت باعث تجمع خون در زیر پوست شود. عکس کبودی هماتوم:

سخن پایانی بیچشک 

کبودی در اثر ضربه یا جراحت موضوعی طبیعی است و جای نگرانی ندارد معمولاً این نوع کبودی پس از مدتی خودش از بین می رود. اما اگر شاهد کبودی های مداوم و بدون علت و دلیل هستید باید برای انجام آزمایشات و مشخص شدن دلیل آن به پزشک مراجعه کنید.

همچنین اگر پس از 4 هفته آثار بهبود کبودی و از بین رفتن آن مشاهده نشد می تواند نشانه خطر و مشکل دیگری باشد که باید بررسی شود. بهتر است برای پیشگیری از کبود شدن بدن تان ویتامین های کافی و مواد مغذی را دریافت کنید و اگر داروهای رقیق کننده خون مصرف می کنید به صروت مرتب تحت نظر پزشک باشید تا در صورت لزوم دوز داروها تغییر داده شود. 

سوالات متداول درباره کبودی