درمان خشکی واژن با راهکار های دارویی و خانگی
علائم خشکی واژن
خشکی واژن (Vaginal dryness) میتواند موجب احساس ناراحتی در ناحیه واژن و لگن شود. خشکی واژن همچنین میتواند باعث مشکلات زیر شود:
- سوزش
- از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
- مقاربت جنسی همراه با درد
- خونریزی پس از مقاربت
- درد
- عفونتهای دستگاه ادراری که از بین نمیروند و یا مجددا باز میگردند.
- خارش واژن
خشکی واژن ممکن است باعث خجالت شود، که این امر میتواند مانع از مشورت با پزشک و یا شریک جنسی شود. اما این بیماری مشکل رایجی است که بر بسیاری از زنان تاثیر میگذارد.
جلوگیری از خشکی واژن در برخی از مراحل زندگی مانند زایمان، شیردهی و یائسگی اجتناب ناپذیر است. اما با رعایت برخی از نکات می توان از این مشکل پیشگیری نمود.
علل خشکی واژن
تغییرات هورمونی شایع ترین علت خشکی واژن است. زیرا تغییراتی هورمونی دیوارههای واژن را نازک میکند در نتیجه دیوارههای نازک، سلولهای کمتری برای ترشح رطوبت دارند. که این امر میتواند به خشکی واژن بیانجامد. در واقع می توان گفت کاهش سطح استروژن در سن یائسگی موجب پایان یافتن قاعدگی شده و این امر مشکلاتی مثل خشکی واژن را به همراه دارد. اما این تغییرات تنها علت این مشکل به شمار نمیرود. دیگر علل خشکی واژن عبارتند از :
- شیردهی
- استعمال سیگار
- افسردگی
- استرس بیش از حد
- اختلالات سامانه ایمنی
- زایمان
- برخی از روشهای درمان سرطان، مانند پرتو درمانی لگن، هورمون درمانی یا شیمی درمانی
- جراحی حذف تخمدان
- کاهش ترشحات بدن با مصرف برخی از داروها (به طور مثال داروهای ضد استروژن که برای درمان فیبروئیدهای رحم یا اندومتریوز استفاده میشود، موجب خشکی واژن میشود.)
- داروهای آلرژی
- مصرف برخی از کرمها و لوسیونها در ناحیه واژن
در چه صورت برای خشکی واژن به پزشک مراجعه کنیم ؟
خشکی واژن به ندرت نشان دهنده یک بیماری جدی پزشکی است. اما اگر ناراحتی بیش از چند روز به طول بیانجامد یا در طول رابطه جنسی ناراحتی ایجاد کند، لازم است با پزشک متخصص مشورت نمایید. زیرا در صورت عدم درمان، خشکی واژن میتواند باعث ایجاد زخم و یا ترک خوردگی در بافت واژن شود. به علاوه اگر این شرایط همراه با خونریزی شدید واژینال باشد، لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید. پزشک زنان با معاینه دیواره واژن، نازک شدن آن را بررسی کرده و یا ممکن است نمونه ای از ترشحات واژن برای بررسی باکتریهای مضر دریافت کند. علاوه بر این، آزمایشها هورمونی قرار گرفتن در دوران یائسگی را بررسی میکنند.
درمان خشکی واژن
انواع درمانهای مناسب برای خشکی واژن عبارتند از :
درمان با استروژن
در برخی موارد، ممکن است پزشک مصرف استروژن را به صورت قرص، کرم یا حلقههایی که استروژن را آزاد میکنند، تجویز کنند.
- حلقه : این حلقه نرم و انعطافپذیر توسط پزشک و یا خود فرد وارد واژن شده، و به طور مستقیم استروژن را بر روی بافتها آزاد میکند. حلقه باید هر 3 ماه یکبار جایگزین شود.
- کرمها : مصرف کرم نیز مانند حلقه موجب میشود، استروژن به طور مستقیم بر روی بافت آزاد شود. کرمهای واژن باید با استفاده از اپلیکاتور مصرف شود. این کرمهای روزانه معمولاً به مدت 1 تا 2 هفته تجویز میشوند.
- قرصها : این قرصها باید روزانه درون واژن قرار گیرند. دوره استفاده از این داروها 1 تا 2 هفته تعیین شده است. البته مصرف قرصها میتواند نشانههای ناراحتکننده یائسگی مانند گرگرفتگی را ایجاد کنند.
مصرف هر نوع محصول استروژن میتواند عوارض جانبی مانند خونریزی واژینال، درد سینه و… را به همراه داشته باشد. مصرف استروژن موضعی برای افرادی با شرایط زیر ممنوع است :
- ابتلا به سرطان پستان، به خصوص اگر بیمار از مهار کننده آروماتاز استفاده میکند.
- سابقه ابتلا به سرطان رحم یا آندومتر
- خونریزی واژینال بدون علت
- دوران حاملگی یا شیردهی
روانکنندهها
یکی از راهکارهای درمان خشکی واژن استفاده از روانکنندههای ضد بارداری است که میتوانند در ناحیه واژن به منظور کاهش خشکی و ناراحتی مورد استفاده قرار گیرند. این روانکنندهها و کرمهای مرطوبکننده همچنین میتوانند PH واژن را تغییر داده و احتمال عفونت ادراری (UTI) را کاهش دهند. بهتر است این روانکننده باید بر پایه آب باشند. باید از مصرف روانکنندههای حاوی عطر، عصارههای گیاهی یا رنگهای مصنوعی اجتناب ورزید زیرا این مواد باعث تحریک واژن میشود. به علاوه روانکنندههای ژله ای و یا حاوی روغن معدنی میتوانند به کاندومها و دیافراگمهای لاتکس را که برای پیشگیری از بارداری استفاده میشوند، آسیب برسانند.
درمان خانگی خشکی واژن
برای آنکه بتوانید خشکی واژن را با مواد طبیعی و در دسترس درمان نمایید، به بررسی چند روش میپردازیم :
- آلوئه ورا : برای درمان خشکی واژن با آلوئه ورا، یک قاشق چای خوری از ژل تازه آلوئه ورا با مقداری شیر تازه ترکیب نموده و روزانه برای شستشوی واژن از آن استفاده نمایید.
- روغن درخت چای : برای تهیه این دارو 3 قطره از روغن درخت چای را با یک قاشق چای خوری روغن نارگیل مخلوط نموده و سپس با استفاده از پنبه تمیز آن را بر روی واژن اعمال نمایید. این روش را می توان دو بار در روز تکرار نمود.
- چای بابونه : برای تهیه این چای چند برگ از آن را درون مقداری آب در حال جوش بریزید، تا به مدت 15 دقیقه بجوشد سپس منتظر خنک شدن چای باشید و از آن لذت ببرید.
- تخم کتان : افزون این خوراکی به وعدههای غذایی در درمان خشکی واژن تاثیرگذار است.
- گزنه : برای انجام این روش درمان خشکی واژن، چند برگ گزنه را تهیه نموده و در حال آب در حال جوش بریزید. بعد از 15 دقیقه جوشیدن محلول شما آماده شده است. زیر شعله گاز را خاموش نموده و از این دارو برای شستشوی واژن استفاده نمایید.
جلوگیری از خشکی واژن
جلوگیری از خشکی واژن در برخی از مراحل زندگی مانند زایمان، شیردهی و یائسگی اجتناب ناپذیر است. اما با رعایت برخی از نکات می توان از این مشکل پیشگیری نمود. این موارد عبارتند از :
- اجتناب از دوش واژن
- اجتناب از کاندومهایی که حاوی nonoyxnol-9 یا N-9 هستند.(این کاندومها حاوی ماده شیمیایی هستند که میتوانند موجب خشکی واژن شوند.)
- عدم استعمال دخانیات
- درمان افسردگی و اختلالات روحی
- پرهیز از مصرف صابونهای معطر و لوسیون
- هیدراته نگه داشتن بدن و مصرف کافی آب و مایعات
- انجام ورزش و فعالیت بدنی کافی
- کاهش مصرف سرکه و ماست
- مصرف ویتامین A و B و E به منظور کاهش استرس و جلوگیری از خشکی واژن